رابطه غذا با خلق و خو

برای درك بهتر رابطه غذای مصرفی با خلق و خو و سطح هوشیاری لازم است اندكی با عملكرد مغز آشنایی پیدا كنید

مغز برای ارتباط برقرار كردن با سایر سلولهای بدن از مواد شیمیایی موسوم به انتقال دهنده های عصبی استفاده میكند. این انتقال دهنده های عصبی از اسیدهای آمینه و مواد غذایی مصرفی در مغز تولید میگردند. مهمترین انتقال دهنده های عصبی كه به رژیم غذایی حساس بوده و بر خلق و خوی ما تاثیر گذار میباشند عبارتند از: سروتونین، نوراپینفرین و دوپامین. دوپامین و نور اپینفرین سبب افزایش هوشیاری، تسریع تصمیم گیری، افزایش تمركز، انرژی و دقت میگردند. سروتونین نیز آرام بخش بوده و استرس و تنش را كاهش میدهد. همچنین موجب افزایش رخوت و خواب آلودگی میگردد.

۱- غذاهای محرك و افزایش دهنده هوشیاری: مواد غذایی حاوی پروتئین، چربی اندك و كربوهیدراتهای پلی ساكارید(نشاسته) مناسبترین گزینه میباشد. در هنگام نیمروز ذخیره دوپامین و نوراپینفرین مغز رو به كاهش میگذارد. شما با مصرف تیروزین(پروتئین) قادر خواهید بود این كاهش را برطرف كنید. منابع غنی از پروتئین شامل: ماهی، مرغ، گوشت قرمز لخم، پنیر با چربی كم، شیر كم چربی، ماست كم چربی و حبوبات. همچنین مصرف سیب، آب انگور، كلم بروكلی به خاطر دارا بودن BORON موجب افزایش هوشیاری میگردد.BORON در هماهنگی عملكرد دستها، چشمها، تمركز و حافظه كوتاه مدت نقش دارد. رایحه لیمو ترش نیز سطح هوشیاری را افزایش میدهد.

۲- غذاهای آرام بخش: مصرف كربوهیدراتها بدون پروتئین اثر آرام بخشی دارد. میزان آرام بخشی كربوهیدراتها به میزان مصرف و زمان مصرف آنها بستگی دارد. كربوهیدراتهای با شاخص گلیسمیك پایین موجب افزایش آرامش با حداقل اثر خواب آلودگی و حالت رخوت میگردند: گندم سیاه كامل، سیب زمینی شیرین، آلو و اسفناج. غذاهای دارای شاخص گلیسمیك بالا (افزایش سریع قند خون) حداكثر تولید سروتونین را موجب میگردند: نان سفید، شكر، برنج، شیرینی جات، سیب زمینی پخته، پاستا.

۳- غذاهای افزایش دهنده هوش و زیركی: تخم مرغ، جگر، گوشت قرمز حاوی CHOLINE بوده كه سبب افزایش عملكرد حافظه میگردند.

۴- مواد غذایی افزایش دهنده انرژی: شیر سویا، سیب، ماست و پرتغال غذاهای كند هضم بوده و منبع انرژی پایدار و یكنواختی را فراهم می آورند.

۵- مواد غذایی نشاط آور: غذاهای حاوی ویتامین B۱۲ و امگا ۳ از بروز افسردگی پیشگیری بعمل می آورند. امگا ۳ سطح سروتونین را افزایش میدهد. موز نیز حاوی ویتامین B۶ بوده و سطح سروتونین را افزایش میدهد. مصرف الكل و قرصهای ضد بارداری ذخیره ویتامین B۶ را شدیدا كاهش میدهند. جگر مرغ نیز سرشار از اسید فولیك بوده كه سروتونین خون را افزایش میدهد.

۶- غذاهای افزایش دهنده میل و قوه جنسی: آجیل (مغزها) حاوی آمینو اسید L-ARGININE میباشند كه سبب افزایش جریان خون در سراسر بدن میگردد. در تخم مرغ و گوشت قرمز نیز مقادیر اندكی از این ماده وجود دارد. شكلات نیز موجب ترشح آندورفین در مغز میگردد. همچنین شكلات حاوی فنیل اتیلامنین میباشد كه یك محرك جنسی است. مصرف صدف خوراكی، زرد چوبه، موز، كرفس، توت فرنگی و غذاهای ادویه دار وتند نیز میل جنسی را افزایش میدهند.

نكات تغذیه ای:

۱- از مصرف چربی به مقدار زیاد خودداری كنید. زیرا چربی در معده به مدت طولانی باقی مانده و سبب منحرف ساختن خون از مغز، عضلات و سایر بافتهای بدن بسمت معده میگردد. همین امر موجب پدید آمدن حالت رخوت و بی حالی تا ۶ ساعت میگردد.

۲- حداقل در طول روز یك غذای غنی از آهن مصرف كنید. آهن در نقل و انتقال اكسیژن در بدن نقش مهمی دارد. منابع خوب آهن شامل: گوشت قرمز، مرغ، غلات و كشمش میباشد.

۳- الكل یك ماده مسكن و خواب آور بوده و موجب كم آبی میگردد. كافئین نیز با آنكه در كوتاه مدت یك محرك میباشد اما پس از چند ساعت موجب رخوت میگردد. پس از مصرف هر فنجان كافئین حتما یك لیوان آب برای جبران آن بنوشید.

۴- مصرف آرد سفید، شكر، برنج، كافئین، الكل، شیرین كننده های مصنوعی، نمك و غذاهای آماده را به حداقل برسانید.