سالمندانی که مغزشان جوان می‌ماند

یک بررسی جدید نشان می‌دهد افراد سالمندی که توانایی‌های حافظه‌ای استثنایی دارند، دارای مغزهایی هستند که نسبت به سن واقعی‌شان چند دهه جوان‌تر است...

یک بررسی جدید نشان می‌دهد افراد سالمندی که توانایی‌های حافظه‌ای استثنایی دارند، دارای مغزهایی هستند که نسبت به سن واقعی‌شان چند دهه جوان‌تر است...

پژوهشگران آمریکایی در این تحقیق مغزهای افرادی که آنها را «ابرسالمندها» می‌نامند، بررسی کردند. حافظه ابرسالمندها باوجود اینکه ۸۰ ساله یا بالاتر هستند، با افرادی در دهه‌های پنجم و ششم زندگی مشابه است. تصاویری که با استفاده از ام‌آر‌آی از مغز این افراد گرفته شده است، نشان می‌دهد ضخامت لایه بیرونی مغز آنها که قشر یا کورتکس نامیده می‌شود، به اندازه ضخامت این ناحیه در افرادی است که دوران میانسالی را می‌گذرانند.

این یافته‌ها از این لحاظ قابل‌توجه هستند که قشر مغز که نقش اساسی در حافظه و تمرکز دارد، تقریبا همیشه با افزایش سن تحلیل می‌رود اما قشر مغز ابرسالمندها حتی بسیار ضخیم‌تر از قشر مغز سالمندان طبیعی‌ای است که وضعیت سلامت مناسبی هم دارند. شناسایی علت جوان ماندن مغز ابرسالمندها ممکن است به ایجاد درمان‌هایی برای نقصان حافظه و بیماری آلزایمر منتهی شود. این بررسی روی ۱۲ ابرسالمند با میانگین سنی‌ ۸۳ سال و ۱۰ سالمندی که توانایی شناختی‌شان برای سنشان طبیعی بود و ۱۴ میانسال انجام شد. هنگامی به فردی عنوان ابرسالمند داده می‌شد که امتیازش در آزمون حافظه، مشابه یا بهتر از فردی میانسال بود. فقط ۱۰ درصد سالمندانی که فکر می‌کردند حافظه‌ای قوی دارند، با معیارهای این تحقیق از لحاظ داشتن حافظه قوی مطابقت داشتند و وارد تحقیق شدند و بررسی با ام‌آر‌آی از مغز این افراد نشان داد بخشی از مغز که «قشر جزیره‌ای قدامی» نامیده می‌شود، در ابرسالمند‌ها بزرگ‌تر از افراد میانسال است.

به گفته پژوهشگران، با اینکه این منطقه مغز مستقیم با حافظه ارتباط ندارد، در حفظ توجه و تمرکز نقش دارد و حفظ توجه و تمرکز برای داشتن حافظه قوی ضروری است. همین داشتن توانایی بالا در حفظ توجه و تمرکز هم ممکن است علت حافظه استثنایی ابرسالمندها باشد. آنها در مراحل بعدی این تحقیق، نمونه‌های خون به دست آمده از ابرسالمندها را آزمایش خواهند کرد تا معلوم شود آیا ژنتیک یا سایر عوامل در حفاظت مغزهای این افراد نقش دارد یا نه. علاوه بر این، بسیاری از این ابرسالمندان موافقت کرده‌اند تا پس از مرگ، مغزشان را برای تحقیق اهدا کنند و تشریح مغز این افراد پس از مرگ امکان بررسی سلول‌های مغزی از لحاظ داشتن خصوصیاتی که ممکن است باعث تقویت حافظه شوند، فراهم می‌کند.