مدیریت خشم

امیدوارم که این روزها با اجرای تمرین های مدیریت خشم روزگارتان به شادی بگذرد, اما می دانم فشار هیجانی بخشی از زندگی ماست که تداوم آن فرد را مستعد بروز خشم و واکنش های سریع می کند

امیدوارم که این روزها با اجرای تمرین‌های مدیریت خشم روزگارتان به شادی بگذرد، اما می‌دانم فشار هیجانی بخشی از زندگی ماست که تداوم آن فرد را مستعد بروز خشم و واکنش‌های سریع می‌کند...

این رفتار می‌تواند شکل پرخاشگری یا به ظاهر قهر و بی‌اعتنایی داشته باشد، اما به هر حال آنچه باعث آن شده، خشم ناشی از فشارهای هیجانی است. یکی دیگر از عواملی که باعث می‌شود احساس خشم داشته باشیم، داشتن باورهای غیرمنطقی است که باعث ایجاد توقعات غیرواقع‌بینانه از خودمان و دیگران می‌شود. با خودتان فکر کنید چند بار وقتی از دست خودتان عصبانی بوده‌اید با خود این جمله را تکرار کرده‌اید؟ «من «نباید» این‌طور رفتار می‌کردم، «باید» فلان کار را انجام می‌دادم.» یا هنگام عصبانیت از همسر و فرزند و دوستان و آشنایان، این جمله‌ها را تکرار کرده‌اید: «باید این کار‌ها را بکنی، باید بفهمی، نباید اینطور رفتار کنی، نباید اینطور رانندگی کنی!» تنها اثر این باید‌ها و نباید‌ها، احساس فشار بیشتر و بیشتر است.

معمولا شنیدن این جمله‌ها باعث می‌شود با تعجب بپرسیم: «بالاخره یک درست و غلطی وجود دارد و افراد نباید کارهای اشتباه انجام دهند! مثلا نباید از چراغ قرمز رد شد یا نباید به همسرمان توهین کنیم یا نباید فرزندمان را کتک بزنیم و...» کاملا درست است. آنچه به ما کمک می‌کند بتوانیم بهترین رفتارها را داشته باشیم، این است که بتوانیم همین هیجان‌ها را مدیریت کنیم. تا وقتی که هیجان منفی ناشی از خطای گذشته خودتان یا کینه و نفرت ناشی از رفتار دیگران در شما وجود دارد، رفتار شما را مدیریت خواهد کرد! این تمرین به شما کمک می‌کند تا بتوانید این هیجان‌ها را مدیریت کنید.

هربار یاد خطایی که مرتکب شده‌اید، افتادید، با خود تکرار کنید: «گذشته‌ها گذشته است و همه انسان‌ها خطا می‌کنند. من هم یک انسان هستم. من امروز را با آرامش آغاز می‌کنم و تلاش می‌کنم دیگر آن خطا را تکرار نکنم.» به این فکر کنید که چه احساسی باعث شد تا رفتاری داشته باشید که اکنون از آن خوشحال نیستید یا نتیجه‌ای به دست آورده‌اید که نمی‌پسندید. به آن احساس فکر کنید و خودتان را با آن احساس بپذیرید. گاهی احساس حقارت یا حسادت یا... باعث می‌شود رفتاری داشته باشیم که برای خودمان مطلوب نیست.

راجع به این الگوهای غلط بعدها صحبت خواهیم کرد، اما مهم این است که اگر اشتباهی می‌کنید، دچار اشتباه دوم یعنی «خودسرزنشی بی‌حاصل» نشوید چون این کار فقط خشم شما را بیشتر خواهد کرد. درباره خطاهای دیگران نیز می‌توانید جمله‌های مشابه را با خود تکرار کنید: «بهترین آدم‌ها نیز خطا می‌‌کنند پس او هم به‌عنوان یک انسان خطاهایی دارد. من خطای او را نادیده می‌گیرم و با آرامش زندگی می‌کنم.» به این فکر کنید که او نیز مانند خود شما و هر انسان دیگری ممکن است احساس‌هایی داشته باشد، ممکن است در شرایطی باشد که برای رفتارش دلایلی داشته باشد، ممکن است حق با او هم باشد. سعی کنید به سهم خودتان آرامشتان را حفظ کنید.

به تجربه دیده‌ام درباره خطای دیگران به سختی می‌توانیم این جمله‌ها را تکرار کنیم، چون با خود فکر می‌کنیم او حق نداشته فلان رفتار را داشته باشد یا اگر من این جمله‌‌ها را تکرار کنم و این بار از خطای او بگذرم، او باز هم خطایش را تکرار خواهد کرد! اما این مهم نیست که او رفتارش را تکرار خواهدکرد یا نه، مهم این است که شما آرامش داشته باشید.

مهم این است که باور داشته باشیم ارزشمندترین چیز در زیستن من «من» هستم. برای حفظ این ثروت و سرمایه تلاش کنید. شما نمی‌توانید از دیگران بخواهید به ثروت شما صدمه‌ای نزنند در حالی که خودتان از آن خوب حفاظت نمی‌کنید. بهترین روش این است که خودتان از خودتان خوب مراقبت کنید. برای مراقبت از خود محافظ‌هایی وجود دارد که در هفته آینده به آن خواهیم پرداخت.

نرگس خداخانی

پژوهشگر

حوزه خانواده