جشنواره رویاها

جشنواره فیلم ونیز که از آن به عنوان قدیمی ترین جشنواره فیلم جهان و یکی از معتبرترین جشنواره ها یاد می شود, اولین بار در سال ۱۹۳۲ برگزار شده و موسس آن «جوسپه وولپی» بوده است

جشنواره فیلم ونیز که از آن به عنوان قدیمی‌ترین جشنواره فیلم جهان و یکی از معتبرترین جشنواره‌ها یاد می شود، اولین بار در سال ۱۹۳۲ برگزار شده و موسس آن «جوسپه وولپی» بوده است. این جشنواره از آن زمان تاکنون هر ساله در اواخر ماه آگوست یا اوایل ماه سپتامبر در جزیره «لیدو» واقع در ونیز (ایتالیا) برگزار شده است.

جشنواره ونیز بخشی از بی‌ینال ونیز است که نمایشگاه و جشنواره دوسالانه هنر معاصر است. «شیر طلایی» جایزه اصلی جشنواره ونیز است که به بهترین فیلمی که در آن به نمایش درآمده، اهدا می‌شود. در بعضی از سال‌ها این جایزه به هیچ فیلمی داده نشده است. سهم سینمای ایران از جشنواره ونیز تاکنون کسب یک «شیر طلایی» بوده که در سال ۲۰۰۰ به جعفر پناهی تعلق گرفت.

سینمای ایتالیا و فرانسه بیشترین سهم را از جایزه اصلی این جشنواره داشته‌اند. «جام وولپی» هم دیگر جایزه این جشنواره است که به بهترین بازیگر مرد یا بهترین بازیگر زن جشنواره تعلق می‌گیرد. در سال ۲۰۰۲ یک جایزه جدید به نام «سن مارکو» معرفی شد که به بهترین فیلم «غیر جریان اصلی» تعلق می‌گیرد. جوایز دیگری هم در جشنواره ونیز به سینماگران داده می‌شود؛ مثل «شیر نقره‌ای» که در بعضی سال‌ها به بهترین فیلم دوم تعلق گرفته، علاوه بر این که در بعضی سال‌ها به فیلم‌های اول و فیلم های کوتاه نیز اهدا شده است.

اولین دوره جشنواره ونیز در یک هتل در جزیره لیدو برگزار شد و با این که اولین دوره آن جنبه مسابقه‌ای و رقابتی نداشت، فیلم‌هایی در آن به نمایش درآمد که هر یک به آثار کلاسیک تاریخ سینما تبدیل شدند؛ «در یک شب اتفاق افتاد» ساخته فرانک کاپرا، «هتل بزرگ» ساخته ادموند گولدینگ، «قهرمان» ساخته کینگ ویدور، «فرانکشتاین» ساخته جیمز ویل و... اولین فیلمی که در تاریخ این جشنواره به نمایش درآمد فیلم «دکتر جکیل و آقای هاید» ساخته روبن مامولیان بوده که در ساعت ۱۵/۹ دقیقه غروب ۶ آگوست ۱۹۳۲ به نمایش گذاشته شد. از آن جایی که در اولین دوره جشنواره چیزی به اسم جایزه وجود نداشته، یک همه‌پرسی در بین تماشاگران برگزار شد تا بهترین فیلم و بهترین کارگردان انتخاب شوند که در نتیجه آن نیکولجا اک روسی به عنوان بهترین کارگردان و فیلم رنه کلر به عنوان بهترین فیلم برگزیده شدند.

در دومین دوره (۱۹۳۴) برای اولین بار بخش رقابتی ایجاد شد و ۱۹ کشور در آن شرکت کردند و بیش از ۳۰۰ روزنامه‌نگار معتبر هم جشنواره را پوشش خبری دادند. «جایزه موسولینی» هم برای بهترین فیلم خارجی و بهترین فیلم ایتالیایی راه‌اندازی شد، ولی هنوز از هیأت داوری خبری نبود. برندگان این دوره توسط رئیس بی‌ینال و پس از مشورت با کارشناسان و تماشاگران انتخاب شدند. در سومین دوره (۱۹۳۵) بود که قرار شد جشنواره به صورت سالیانه برگزار شود و این به دلیل موفقیت‌های بین‌المللی آن بود. تعداد فیلم‌ها و کشورهای شرکت‌کننده افزایش یافت و نام جایزه بهترین بازیگر مرد هم به «جام وولپی» تغییر کرد.

در سال ۱۹۳۶ برای اولین بار یک هیأت داوری بین‌المللی برای جشنواره انتخاب شد. در سال‌های ۱۹۴۰، ۱۹۴۱ و ۱۹۴۲ به دلیل جنگ جهانی، تعداد خیلی کمی از کشور‌ها در جشنواره ونیز حضور پیدا کردند و در پی توقف جنگ، ‌برگزاری جشنواره دوباره از سال ۱۹۴۶ از سر گرفته شد. جشنواره فیلم ونیز در یک دوره، جذابیت بین‌المللی خود را از دست داد و «کارلو لیزانی» که در فاصله سال‌های ۱۹۷۹ الی ۱۹۸۲ رئیس این جشنواره بود، تلاش کرد با ایجاد بخش‌های جدید مثل «مرور آثار» و بخش‌هایی که به فیلم‌های حیرت‌انگیز و تجربی و فیلم‌های بازسازی شده معروف بود، اعتبار بین‌المللی از دست رفته را به جشنواره ونیز برگرداند که البته در کار خود موفق بود و حتی عملکرد او به صورت یک الگو برای دیگر جشنواره‌های جهان درآمد.

در همین سال‌ها بود که جشنواره ونیز باعث تثبیت سینمای آلمان در جهان شد. فیلمسازانی مثل ویم وندرس و مارگارتا وون تروتا (اولین زن برنده شیر طلایی) در جشنواره ونیز از بیشترین توجهات برخوردار شدند. جشنواره ونیز در سال‌های برگزاری خود تأثیر بسیار مثبتی بر سینمای کشورهای مختلف جهان داشته است؛ مثلا سینمای ژاپن که با فیلم «راشومون» کوروساوا در سال ۱۹۵۱ جایزه شیر طلایی را به دست آورد، به یمن حضورش در همین جشنواره در دنیای غرب شناخته شد؛ یا سینمای هند و اروپای شرقی. این جشنواره در سال ۲۰۰۷، هفتاد و پنجمین سال برگزاری خود را جشن گرفت. در این سال، یک جایزه شیر طلایی ویژه به «برناردو برتولوچی» اهدا شد و تیم برتون جایزه شیر طلایی یک عمر دستاورد را از آن خود کرد و «انگ لی» هم جایزه شیر طلایی بهترین فیلم را به دست آورد. از سال ۲۰۰۴ تاکنون «مارکو مولر» رئیس جشنواره فیلم ونیز است.