دردسرهای مشق نوشتن

چگونه به کودکمان کمک کنیم تا تکالیفش را انجام دهد

‏

همه‌ی پدر و مادرها در تمام دنیا به دنبال فرمولی جادویی هستند تا کودکشان را برای انجام تمرینات و تکالیفشان تشویق کنند. اما پیداکردن راهی که برای همه‌ی کودکان کارساز باشد و اثری معجزه آسا داشته باشد بسیار سخت است. با این حال روشهایی وجود دارد تا شما به کودکتان کمک کنید تکالیفش را انجام دهد. بعضی از والدین نگرش اشتباهی نسبت به این موضوع دارند و روش درست مواجه با کودکی که از خواندن و نوشتن بیزار است را نمی‌دانند پس برای این پدرومادرها، قدم اول تغییر ذهنیت و نگرش خودشان نسبت به تکلیف مدرسه و چگونگی مجبور کردن کودک به انجام آن است. شما می‌توانید از این پیشنهادها استفاده کنید و به کودکتان کمک کنید تا پیشرفت بهتری در درس‌هایش داشته باشد.‏

‏۱ـ اهمیت تمرینات در منزل را درک کنید. اگر شما فکر می‌کنید که تمرین‌هایی که معلم برای خانه در نظر می‌گیرد اهمیت زیادی ندارند، متقاعد کردن کودکتان برای انجام این کار بسیار مشکل است. ابتدا باید دلایل اهمیت و ارزش تکالیف و یادگیری را بدانید تا به کودکتان کمک کنید:‏

‏۲‌ـ بعضی از مفاهیم آموزشی نیاز به تکرار و تمرین دارند و موقعیت یا مدت زمان کلاس در مدرسه امکان یادگیری آنها را فراهم نمی‌کند. بنابراین انجام تکالیف در خانه برای یادگیری کامل آنها ضروری است. این موضوع به ویژه برای درس‌هایی مانند ریاضی و درس‌های انتزاعی و فرار دیگر اهمیت بیشتری دارد.‏

۳ـ گاهی معلم با تکالیفی که برای خانه در نظر می‌گیرد مفاهیم جدیدتری را آموزش می‌دهد. زیرا بعضی از مفاهیم را خود دانش آموز باید بدون کمک معلم و در قالب حل مسئله و یا تفکر در مورد یک موضوع به دست بیاورد. ‏

ـ انجام تکلیف علاوه بر کمک به یادگیری مطالب درسی به کودکتان خودمحوری، مدیریت زمان، تمرکز و مسئولیت‌پذیری را آموزش می‌دهد. این مهارت‌ها در آینده کودکتان بسیار نقش دارند و تمرین‌های مدرسه می‌تواند بسیار در رشد این مهارت‌ها تاثیر داشته باشند.‏

‏۴ـ با واقعیت کنار بیایید.بسیاری از کودکان علاقه‌ای به انجام تکالیف مدرسه شان ندارند. در دوره‌ای که کودکتان می‌تواند تفریحات جذابی مانند بازی‌های الکترونیکی و یا برنامه‌های متنوع تلویزیونی داشته باشد، شما نباید توقع داشته باشید او با علاقه مندی و اشتیاق و بدون حواس پرتی پای درس و مشق بنشیند و دانش آموز فعال وکوشایی باشد. شما هم به عنوان پدر یا مادر باید این موضوع را بپذیرید اما این به معنای موافقت و تائید کودک نیست، موضوع مهم فقط فهمیدن احساس کودکی است که اطرافش پر است از سرگرمی و اتفاقات هیجان انگیز. واقعیت این است که نوشتن تکلیف برای کودک کار جذابی نیست،پس با درک این مساله او را مجبور کنید که در خانه درس بخواند. ‏

‏۵ـ سعی کنید به جای اینکه فقط صفحه‌ی تکلیف‌های کودک را بشمارید او را برای انجام تکالیفش همراهی کنید. شیوه ی بسیاری از پدرومادرها برای ترغیب کودک به انجام تکالیفش روش‌هایی مثل تهدید کردن، رشوه دادن، داد زدن یا وعده‌های دروغ است. اما آیا هیچیک از این روش‌ها به کودکتان انگیزه ی درس خواندن را داده است؟ ممکن است شما با انجام این کارها بتوانید او را مجبور کنید تا تکالیفش را بنویسد و درس‌هایش را بخواند اما رفتار او در برابر انجام وظیفه‌ای که بر عهده او گذاشته شده است را اصلاح نمی‌کنید.روشتان را تغییر بدهید و نقش خودتان را از یک ناظر به یک همراه تغییر دهید:.

۶ـ برای فرزندتان مکانی ایده آل و مناسب برای انجام تکالیفش فراهم کنید. کودک را از محیطی پر از وسایل بازی و تحریک کننده دور کنید، اتاقی که او درس می‌خواند نباید شلوغ و پر رفت و آمد باشد.هرچیزی که او را وسوسه می‌کند را دور کنید.اگر صدای تلویزیون حواس کودک را پرت می‌کند برای مدتی تلویزیون را خاموش کنید.البته این نکته را فراموش نکنید که کودک باید یاد بگیرد در شرایط متفاوت و حتی گاهی نامناسب درسش را بخواند اما برای شروع و برای ایجاد انگیزه این روش‌ها مناسب و ضروری هستند.‏

۷ـ سعی کنید تمام ابزارها و وسایل آموزشی که کودک برای انجام تکالیفش لازم دارد را در اختیارش بگذارید، خودکار و مداد، دفتر و یا کاغذ و کتاب و یا هر چیز دیگری که نیاز دارد را فراهم کنید پیش از شروع درس خواندن یا مشق نوشتن چند دقیقه‌ای کنارش بنشینید تا مطمئن شوید که هیچ مشکل یا بهانه‌ای وجود ندارد. اگر او برای انجام تحقیقی و یا مسئله‌ای احتیاج به اطلاعاتی دارد حتما همراهیش کنید و اگر خودتان آن اطلاعات را ندارید می‌توانید از دوست و یا آشنایی بپرسید و یا در اینترنت آن را جستجو کنید.هرگز کودک را رها نکنید او برای تحقیق و پژوهش نیاز به کمک دارد.‏

۸ـ با پرسیدن «درستو خوندی؟ریاضیتو حل کردی» خیال خودتان را راحت نکنید. در شنیدن جزئیات مشتاق باشید و به او مشورت بدهید.‏

‏۹ـ در مورد تمرین‌های روزانه اش با هم صحبت کنید. در ابتدای هر ترم تحصیلی در مورد تمریناتی که خواهد داشت، درسهایش و خواسته‌هایتان با هم صحبت کنید. شما با این کار برای کودکتان قوانینی برای تکالیفش وضع می‌کنید، در مورد تشویق و تنبیهی که برای او در نظر گرفته‌اید نیز حرف بزنید.‏

۱۰ـ زمان انجام تکلیف را مشخص کنید. با کودکتان درباره‌ی زمان انجام تکالیف صحبت کنید. بگذارید خودش در مورد آن تصمیم بگیرد. آیا می‌خواهد تکالیفش را قبل از شام انجام دهد؟آیا ترجیح می‌دهد همه ی تکالیفش را بعد از یک استراحت کوتاه انجام بدهد؟به روش کودکتان احترام بگذارید و اجازه بدهید همانطوری که راحت‌تر است عمل کند. این کار باعث می‌شود او درک کند شما نمی‌خواهید که تکالیفش تا زمان خوابش باقی بماند.‏

۱۱ـ با گفت‌وگو درباره ی درس‌ها متوجه می‌شوید کدام درس‌ها و تمرین‌ها برایش مشکل است. وقتی متوجه ضعف کودک شدید به راحتی می‌توانید برای یک درس خاص به او کمک کنید، از دوستی کمک بخواهید، از برادر یا خواهر بزرگترش کمک بگیرید و یا از معلم خصوصی استفاده کنید. گاهی فرار کردن کودکتان از درس خواندن و انجام تکالیف به این دلیل ساده است که یک درس و یا یک نوع خاص از تمرینات برایش سخت است.‏

۱۲ـ با هم در مورد تمرینات سخت و آسان صحبت کنید. به او بگویید ابتدا تمرین‌های سخت‌تر را انجام هد تا زمان بیشتری داشته باشد و در زمان انجام آنها کمتر خسته شود.‏

ـ با هم در مورد برنامه ریزی زمانی انجام تکالیف در روزهای تعطیل به توافق برسید تا او بداند چه مدت از یک روز تعطیل را می‌تواند تفریح و بازی کند.‏

‏۱۳ـ از کودک تعریف کنید. تعریف و تمجید و نادیده گرفتن به موقع ضعف‌ها می‌تواند ابزاری برای دادن انگیزه به کودکتان باشد تا وظایف و تکالیفش را انجام دهد.‏

۱۴ـ وقتی از کودک تعریف کنید که همه ی تکالیفش را انجام داده باشد.هدف از تشویق این است که او انگیزه پیدا کند تا همیشه با علاقه و البته با هدف یادگیری درس بخواند.‏

۱۵ـ پاداش دادن و تحسین کردن این پیام را به کودک می‌دهد که منظم بودن،دقت کردن، فعالیت و هدفمندی بسیار مهم هستند.هربار که کودکتان را تشویق می‌کنید این اهداف را یادآوری کنید تا آن را رها نکند.همین که او خوب عمل بکند و ارزش درست عمل کردن را بیاموزد بسیار مهم است.‏

۱۶ـ ضعف‌های کوچک را نادیده بگیرید.اگر او نتوانست به هدف دلخواهش برسد و تمرین‌ها را درست و کامل انجام بدهد شما نباید غر بزنید یا تحقیرش بکنید.به جای غرولند سعی کنید که اصول را به او یادآوری کنید.به او یادآوری کنید که برای رسیدن به اهدافش باید چگونه عمل کند،چطور درس بخواند و یادبگیرد.به کودک امیدواری بدهید و به او بگویید فردا یک روز دیگر است و می‌تواند دوباره تلاش کند تا موفق شود.‏

۱۷ـ پاداش‌های کوچک مناسب هستند.وعده ی پارک یا رفتن به رستوران برای خوردن یک پیتزا نیز برای کودک پاداش‌های مناسبی هستند.به کودک قول بدهید اگر درس‌هایش را بخواند باهم بازی می‌کنید یا باهم آشپزی می‌کنید.با این روش نه تنها به کودک پاداش می‌دهید بلکه ارزش لحظات شاد و باهم بودن و تفریح کردن را یاد می‌دهید.‏

‏۱۸ـ وظیفه‌ی فرزند را به عهد ی خودش بگذارید.اگر از آن دسته والدینی هستید که مسئولیت درس خواندن و تکالیف کودک به عهده ی شماست باید روشتان را تغییر بدهید.شاید این کار سخت باشد اماهم شما و هم کودکتان باید بدانید که مسئولیت درس خواندن و نتایج آن هرچه که باشد به عهده‌ی کودک است نه والدینش.کودک نباید مسئولیت انجام دادن تکالیفش را به عهده ی شما و برنامه ریزی‌هایتان بگذارد.تنها مسئولیت شما یک نظارت کلی برتکالیف،حمایت و تشویق و فراهم کردن شرایط مناسب برای درس خواندن است.یادتان باشد که این موضوع یکی از قدم‌های مهم برای تربیت یک انسان مسئولیت پذیر است.‏

‏۱۹ـ کودک باید عواقب بد درس نخواندن و انجام ندادن تکالیفش را ببیند.معمولا معلم‌ها رابطه ی خوبی با دانش‌آموزانی که تکالیفشان را درست انجام نمی‌دهند و در کلاس آماده نیستند،ندارند.اگر کودک تان با تشویق و تمجید شما پای درس و مشق اش نمی‌نشیند برای چند روز رهایش کنید تا به همان روشی که می‌خواهد عمل کند.به احتمال بسیار زیادی او عاقبت درس نخواندن و بی محلی‌های معلم را درک خواهد کرد.‏

۲۰ـ اگر کودک شما دچار ناتوانی‌هایی در یادگیری،عدم تمرکز و حواس پرتی است حتما باید از مشاوران و مددکاران آموزشی کمک بگیرید و راهکارهای مناسبی برای کودک به کار ببندید.یادتان باشد مشکل کودک شما فراتر از بازیگوشی یا تنبلی‌های معمول کودکان است و او نیاز به کمک دارد.‏

‏۲۱ـ اجبار را کنار بگذارید.کودک باید به تنهایی و مستقل از دیگران تکالیفش را انجام بدهد.وقتی خودتان را بیش از حد درگیر رفع و رجوع مسائل مدرسه و انجام تکالیف می‌کنید کودک را از هدف انجام تکالیف دور می‌کنید.تکالیف مدرسه بهترین راه برای تجربه ی استقلال،مهارت یافتن در انجام کارهای شخصی و اعتماد به نفس است این فرصت‌ها را از کودک نگیرید.‏

‏۲۲ـ دعوا بی فایده است.هیچ انسانی با دعوا،تهدید و فریاد برای انجام دادن کارهایش ترغیب نمی‌شود.کودک شما هم همینطور است.‏

۲۳ـ کودک را تهدید نکنید که مثلا تا نیم ساعت دیگر مشق‌هایش را بنویسد و گرنه اتفاق ناخوشایندی می‌افتد.‏

۲۴ـ وقتی کودک به شما می‌گوید«ریاضیم را خواندم»نپرسید«تا کدوم صفحه؟»بپرسید «از پیشرفتت راضی بودی؟»

۲۵ـ همزمان با کودک به کارهایتان برسید.وقتی را که برای درس خواندن کودک مشخص کرده‌اید را به کارهای هیجان‌انگیز و وسوسه کننده نپردازید. بهتر است همزمان با کودک شما هم مشغول درس خواندن،مطالعه و رسیدگی به کارهای شخصی تان شوید.همین روش ساده کودک را تشویق می‌کند تا با تمرکز و انگیزه ی بیشتری درس بخواند و فعالیت‌های دیگر را برای وقت دیگری بگذارد. ‏

۲۶ـ از آرزوهای کودک کمک بگیرید.کودکان دبستانی معمولا با انگیزه ی انجام دادن کار مورد علاقه شان در آینده درس می‌خوانند.کودک شما چه آرزو و هدفی دارد؟آیا او آرزوی دکتر یا معلم شدن را دارد؟از آرزوهای کودک استفاده کنید تا او یاد بگیرد برای رسیدن به هدف‌هایش بایددرس بخواند.‏

۲۷ـ ممکن است کودکتان بهانه بیاورد و بگوید «من می‌خوام صاحب یک فروشگاه بشوم و نیازی نیست این همه ریاضی یا تاریخ بخونم» وقتی کودکتان چنین بهانه‌هایی می‌آورد ارزش دانش آموختن و نیاز ضروری انسان‌ها به علوم را یادآوری کنید.‏

کار آسانی نیست که کودک بهانه گیر و فراری از درس را توجیه و تشویق کنید.ممکن است بارها ناامیدتان کند،از کلنجار رفتن خسته شوید و نتوانید همه ی این راهکارها را به درستی به کار بگیرید.با این حال یادتان باشد که شما مسئولیت آموزش فرزندتان را به عهده دارید و باید با روشی درست او را برای آموزش پذیری هدایت کنید.صبور باشید و خسته نشوید.‏

ریحانه دوستدار