کدام سالمندان نباید تنها زندگی کنند

پزشکان می گویند برای برخی از سالمندان, آسایشگاه ممکن است از خانه مفیدتر باشد

بیشتر خانواده‌هایی که بستگان سالمند دارند، بالاخره در زمانی باید به این پرسش پیچیده پاسخ دهند: چطور می‌توان دریافت سالمند بیشتر از حدی که خانواده می‌تواند فراهم کند، به کمک نیاز دارد؟ سالمندان بسیاری وجود دارند که حتی در سنین ۹۰ سالگی هم زندگی کاملا مستقلی دارند ولی سالمندان زیادی هم هستند که در دهه ۶۰ و ۷۰ زندگی‌شان به سر می‌برند و هر روز به کمک بیشتری نیاز پیدا می‌کنند...

تصمیم‌گیری درباره فرستادن سالمند به آسایشگاه باعث غم و اندوه افراد خانواده می‌شود. هیچ فرزندی نمی‌خواهد بپذیرد پدر و مادری که او را به دنیا آورده و بزرگ کرده و سال‌ها به او یاری رسانده‌اند، اکنون به نوعی مراقبت نیاز دارند و او از عهده انجام آن برنمی‌آید.

پرسش‌های بسیاری در این وضعیت ذهن فرزندان را مشغول می‌کند؛ آیا باید روزی چند بار به خانه پدر یا مادرشان سر بزنند تا مطمئن شوند که همه‌چیز مرتب است یا او را به آسایشگاهی بسپارند که در آنجا مطمئن باشند به او رسیدگی می‌شود؟ آیا می‌توانند از سر کارشان مرخصی بگیرند تا از پدر یا مادرشان مراقبت کنند؟ و بالاخره اینکه آیا مهارت لازم برای انجام مراقبت موردنیاز والد سالمندشان را دارند؟

ممکن‌ است پدر یا مادر سالمند شما هنوز به‌طور مستقل بتواند به زندگی‌اش ادامه دهد، اما نشانه‌های نگران‌کننده‌ای مانند فراموشی یا سردرگمی از خود نشان می‌دهد. آیا آسایشگاه‌های دایمی یا مراکز روزانه پاره‌وقت «کمک‌‌کار زندگی» (assited living) مناسب سالمندانی که هنوز به توجه دائم نیاز ندارند، وجود دارد؟

در این مطلب سعی می‌کنیم به این پرسش‌ها پاسخ دهیم و ۵ نشانه را معرفی می‌کنیم که در صورت مشاهده آنها در بستگان سالمند‌، ممکن‌است لازم باشد از خدمات مراقبتی حرفه‌ای در یک آسایشگاه دائمی یا مراکز روزانه «کمک‌کار زندگی» استفاده کنید.

۱.سالمندانی که تنها زندگی کردن برایشان خطرناک است

حتی سالم‌ترین افراد ممکن‌است در معرض حوادثی مانند لغزیدن یا سقوط قرار بگیرند و در اغلب موارد پس از چنین حوادثی، خودشان را جمع و جور می‌کنند و به زندگی ادامه می‌دهند، اما سالمند بیشتر در معرض خطرهایی مانند شکستگی استخوان قرار دارد که ناشی از تحلیل پیشرونده توده استخوانی او است. یک فرد مسن که کاملا سالم به نظر می‌رسد (گرچه تا حدی نحیف است)، ممکن‌است دچار آسیبی وخیم شود و نیاز به مراقبت مداوم پس از این آسیب، او را با مشکلات جدیدی روبرو کند. خانه‌هایی که پله دارند یا کف آنها لغزنده است، برای سالمند خطرناک هستند و هر روز باید درباره این خطرها به او تذکر داد. همچنین حیاط‌های بزرگ که بخش‌های غیرهمسطح دارند، اتاق‌هایی که نور کافی ندارند یا دستشویی‌های کوچک درون خانه، خطرآفرین هستند. گاهی سالمند آنقدر مستقل است که نیاز به اقامت در یک آسایشگاه سالمندان با پرستاری تمام‌وقت ندارد؛ او هنوز به کمک زیادی برای انجام کارهای روزانه مانند دستشویی رفتن، پخت و پز، تعویض لباس، وارد و خارج شدن ایمن از وان حمام نیازمند نیست. استفاده از مراکز روزانه «کمک کار زندگی» برای سالمندانی که هنوز قادر به انجام کارهای روزانه‌شان هستند و می‌خواهند و می‌توانند بدون خطر با میزان بالایی از آزادی و استقلال‌ زندگی کنند، مناسب است.

۲.سالمندانی که در مراحل ابتدایی آلزایمرند

«آلزایمر» یکی از علل اصلی زوال عقل در سنین بالاست. این بیماری حافظه، قضاوت و ادراک فرد را مختل و مشکلاتی در زندگی مبتلایان و بستگان آنها ایجاد می‌کند. افراد مبتلا به آلزایمر به تدریج توان سخن گفتن، راه رفتن و غذاخوردن را از دست می‌دهند. گرچه پژوهشگران در درمان‌های جدیدی که پیشرفت این بیماری را به تاخیر می‌اندازد، موفقیت‌هایی به دست آورده‌اند، اما در حال حاضر هنوز این بیماری علاجی ندارد. گاهی فردی حتی در دهه ۳۰ یا ۴۰ زندگی علایم اولیه آلزایمر را نشان می‌دهد، اما معمولا علایم این بیماری در حدود سن بازنشستگی یا پس از آن بروز می‌کنند. در مراحل ابتدایی، ممکن است فرد در پردازش اطلاعات، به یاد آوردن نکته‌ها یا وظایف ساده و تمرکز دچار اشکال شود. این افراد گرچه هنوز در اغلب اوقات می‌توانند از خودشان مراقبت کنند، اما با گذر ماه‌ها و سال‌ها توانایی آنها برای زندگی مستقل کاهش می‌یابد. حتی در مراحل ابتدایی بیماری، یک وقفه آنی در روند فکر ممکن‌است در رانندگی، قدم‌زدن در اطراف خانه یا مصرف داروهای روزانه باعث نتایج مصیبت‌باری شود. بسیاری از خانواده‌ها بستگان مبتلا به آلزایمرشان را در خانه خودشان نگه‌ می‌دارند، اما مشکلات مراقبت از بیمار مبتلا به آلزایمر در خانه، هر روز افزایش می‌یابد؛ درست در زمانی که فکر می‌کنید برای کمک به عزیز بیمارتان و کنار آمدن او با برخی ناتوانی‌هایش اقدام‌های لازم را انجام داده‌اید، نیازهای تازه‌ای سر برمی‌آورند. افراد حرفه‌ای در آسایشگاه‌ها برای کمک به افراد مبتلا به آلزایمر تعلیم دیده‌اند و تجهیزات لازم را دارند. به محض اینکه برای یکی از عزیزانتان تشخیص آلزایمر داده شد، باید بحث درمورد انتخاب روش مناسب برای مراقبت طولانی مدت از او را با سایر اعضای خانواده آغاز کنید.

۳.سالمندانی که از بیماری یا ناتوانی شدید رنج می‌برند

تشخیص اینکه فردی به میزانی از مراقبت نیاز دارد که فراتر از توانایی افراد خانواده است یا نه، کار آسانی نیست. برخی از بیماری‌ها (مانند دیابت) را پیش از آنکه نیاز به مراقبت حرفه‌ای باشد، برای مدت‌های طولانی می‌توان در خانه کنترل کرد اما بسیاری از بیماری‌ها مانند بیماری پارکینسون یا نارسایی کلیه که در میان سالمندان شایع هستند، نیاز به مراقبت مداوم دارند و اعضای خانواده نمی‌توانند به سادگی این کار را انجام دهند. پیشرفت آهسته این بیماری‌ها ممکن‌است پذیرش اینکه مراقبت مداوم از این عضو بیمار خانواده، دیگر در خانه امکان‌پذیر نیست، برای خود فرد مشکل کند، در حالی که سایر اعضای خانواده ناممکن بودن مراقبت در خانه را دریافته‌اند. دیابت پیشرفته اغلب بر بینایی تاثیر می‌گذارد و باعث می‌شود انجام کارهای روزانه برای فرد خطرناک شود. اختلال بینایی همچنین سالمند را در معرض خطر فراوانی از لحاظ اشتباه در مصرف داروها قرار می‌دهد. هنگامی که به نظر می‌رسد عزیز بیمارتان در اغلب اوقات در بیمارستان بستری است، گزینه انجام مراقبت پیشرفته از سالمند در یک مرکز مراقبتی حرفه‌ای را باید در نظر بگیرید. با سپردن عزیزتان به مرکزی که مراقبت حرفه‌ای موردنیاز را در اختیارش می‌گذارد، از بروز خطرهای ناشی از تصادف، عفونت یا دوره‌های شعله‌ور شدن بیماری‌ها تا حد زیادی کاسته خواهد شد.

۴.سالمندانی که با کاهش سطح بهداشت شخصی یا تغییرات شدید شخصیتی مواجهند

کاهش قابل‌توجه در سطح بهداشت شخصی، ظاهر یا عادت‌های اجتماعی، چه فقط به علت پیری باشد و چه به علت بروز زوال عقل یا دمانس، ممکن است نشانه‌ای از این باشد که عزیز سالمندتان باید در یک آسایشگاه کمکی با مراقبت پیشرفته قرار گیرد. تاوان بالارفتن سن و عمر طولانی معمولا شامل دچار شدن به مشکلات و بیماری‌های جدید و غیرمنتظره، درد و ناراحتی و مواجه‌شدن مکرر با نام‌های آشنایان درگذشته در صفحه تسلیت روزنامه‌هاست. مشکلات جدید زندگی روزانه، از بی‌اختیاری ادرار گرفته تا نیاز به کمک برای تعویض لباس‌ها نیز ممکن است برای سالمند یأس‌آور باشد. همه این مشکلات اغلب باعث بروز افسردگی خواهد شد، افسردگی، نه‌تنها باعث می‌شود چشم‌انداز فرد در مورد آینده تیره و تار شود، بلکه آثار زیانباری بر دستگاه ایمنی دارد و فرد افسرده را مستعد ابتلا به بیماری‌های جسمی بیشتری می‌کند. سالمندان افسرده، ممکن است منزوی شوند و به این ترتیب رابطه برقرارکردن دیگران با آنها و گوش دادن به ناراحتی‌‌هایشان ناممکن خواهدشد. هیچ‌کس را نباید با چنین وضعیتی به حال خود رها کرد. اگر متوجه شدید عضو سالمند خانواده‌تان دیگر نمی‌تواند (یا به ظاهر نمی‌تواند) حداقل احترام، شأن اجتماعی و خشنودی را در زندگی حفظ کند، ممکن است مراقبت، توجه و تفاهمی که در آسایشگاه‌ها وجود دارد، برایش مفید باشد.

۵.سالمندانی که بار بیش از حد بر خانواده تحمیل می‌کنند

در همه جهان خانواده‌ها برای برآوردن نیازهای شغلی، نگهداری از کودکان و والدین در حال پیرشدن‌شان، در تلاش هستند، اما ممکن است به نقطه‌ای برسند که به‌دلیل نداشتن منابع مالی، تجهیزات و نداشتن امکان حمایت عاطفی، احساس کنند نمی‌توانند از والدین خود مراقبت کنند. به تدریج اعضای خانواده ممکن است دریابند که دارند فرد سالمند را نادیده می?گیرند یا این احساس در آنان به وجود آید که می?خواهند «از دستش خلاص شوند». گاهی این وضعیت با باور خود شخص سالمند درباره اینکه اعضای خانواده او را نادیده می‌گیرند و به او بی‌توجهند، نیز تشدید می‌شود.

واقعیت این است که گاهی زندگی و سلامت سالمند، به مرحله‌ای می‌رسد که فقط افراد حرفه‌ای می‌توانند محیطی ایمن‌تر و سالم‌تر از محیط خانواده برای او فراهم آورند. اطرافیان سالمند مدام نمی‌توانند از کارشان مرخصی بگیرند، روزانه مسافتی طولانی را رانندگی کنند و هزینه‌های مربوط به وام‌ها، مصارف روزانه و سایر صورتحساب‌ها را بپردازند. به جز این، هزینه پرستاران برای مراقبت خانگی، بردن به بیمارستان، انتقال با آمبولانس و سایر هزینه‌های بهداشتی هم وجود دارد. همچنین هنگامی که در خانه از فرد سالمندی با نیازهای زیاد مراقبت می‌شود، نه تنها معمولا کیفیت مراقبت کمتر از مراقبت یک فرد حرفه‌ای است، بلکه حداقل یک عضو خانواده مجبور می‌شود شغل تمام‌وقت با حقوقش را به خاطر «این شغل تمام وقت بدون حقوق» کنار بگذارد.

فشار ناشی از فراهم کردن امکان مراقبت از سالمند بدون کمک بیرونی، ممکن است منابع مالی خانواده را به تحلیل ببرد و بهداشت عاطفی آنها را مختل کند. پیش از اینکه به چنین وضعیتی برسید، باید گزینه فرستادن درازمدت عضو خانواده را به آسایشگاه در نظر بگیرید.

ترجمه: حسین غلامی

منبع: HowStuffWorks