یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
اصول معاشرت صحیح
انسان به عنوان موجودی ذی شعور وقتی که در بین همنوعان خود زندگی میکند ناچار است که قوانینی را رعایت کند؛ از جهتی نیز دین اسلام به عنوان کامل ترین ادیان همه جنبههای وجودی انسان را در نظر گرفته و بهترین برنامهها و اصول را در روابط بین انسانها معرفی کرده است. لذا انسانی که به دنبال بهترین اصول برای معاشرت با دیگران است بهتر است به این برنامه جامع رجوع کرده و از آن بهره گیرد.بنابراین اصولی که میتواند انسان را در معاشرت با دیگران کمک رساند و سعادت دنیوی و اخروی او را به همراه داشته باشد از این قرار است:
۱ـ احترام به شخصیت دیگران
اگر کسی انتظار دارد که دیگران با او محترمانه رفتار کنند، اولین قدم این است که خودش با دیگران با احترام رفتار کند.مردم برای دوستی ورزیدن با افراد صرفاً خواهان احترام و بزرگداشت خود از سوی آنان میباشند.حال لازم است که این احترام هم در گفتار باشد و هم در کردار.سیره عملی رسول اکرم(ص) بدین گونه بوده: هنگامی که برادران دینی بر آن بزرگوار وارد میشدند، به احترامشان از جا بر میخاست، برای آنان جا باز میکرد و زیرانداز پهن مینمود، گاهی عبای خود را از دوش کشیده برای دیگران میانداخت، برای تکیهدادن ایشان بالش فراهم میساخت و اگر برادر دینیاش از راه دور میآمد، چند قدمی به استقبالش رفته و او را به آغوش مهر میکشید و پیشانیاش را میبوسید.(۱)
۲ـ خدمت به خلق
از نکات بسیار حساس در اخلاق اسلامی حسّ تعاون و خدمت به مردم بخصوص خدمت به مومنان و صالحان است. از مجموعه تعالیم اسلامی و سیره اولیای استفاده میشود که پس از ادای فرایض، بالاترین وسیله برای تقرّب به خداوند متعال این خصلت نیکو است. اولیای خداوند همواره در خدمت مردم بودند و شخصاً در رفع حوایج آنان اقدام میکردند.امام کاظم(علیه السلام): اِنَّ خَواتیمَ أعمالِکُم قَضاءُ حَوائجِ إخوانِکُم والإحسانِ إلیهِمْ ما قَدَرْتُم و الاّ لَمْ یُقْبَلْ مِنْکُم عَمَلٌ(۲)همانا مُهر قبول اعمال شما، برآوردن نیازهای برادرانتان و نیکی کردن به آنان در حد توانتان است و الا (اگر چنین نکنید)، هیچ عملی از شما پذیرفته نمیشود.امام صادق(علیه السلام): قال ا... عزّوجل: ألخَلقُ عِیالی فَأَحبُّهُمْ إِلیَّ أَلْطَفُهمْ بِهمِ وَ أَشعاهُمْ فی حَوائِجِهِمْ.(۳) خدای متعال میفرماید: مردم خانواده من هستند، پس محبوبترین آنان نزد من کسانی هستند که با مردم مهربانتر و در راه برآوردن نیازهای آنان کوشاتر باشند. رسول خدا (صلّی ا... علیه و آله و سلّم )فرمود: «دخل عبْدٌ الْجنَّهَ بِغُصْنٍ من شوکٍ کان علی طریقِ الْمسلمین فَاَماطَهُ عنهُ.»(۴)بندهای از بندگان خدا در اثر اینکه شاخه خاری را از سر راه مسلمین برداشت اهل بهشت شد.
۳ـ معاشرت با خوبان
معاشرت با دوستان بد، انسان را از مسیر تکامل باز میدارد.به همین دلیل مسلمان، باید دوستان خود را با صلاحدید دین خود انتخاب نماید، یعنی در خصوص اینکه با چه کسانی معاشرت نماید و با چه کسانی معاشرت ننماید، باید نظر اسلام را سوال نماید.رسول اکرم (صلی ا... علیه و آله) : اَلجَلیسُ الصّالِحُ خَیرٌ مِنَ الوَحدَةِ، و الوَحدَةُ خَیرٌ مِن جَلیسِ السّوءِ(۵)همنشین خوب، از تنهایی بهتر است و تنهایی از همنشین بد بهتر است.امام صادق(علیه السلام): اَدّبَنی اَبی بِثَلاثٍ ... ونَهانی عَن ثَلاثٍ : قالَ لی : یا بُنَیَّ مَن یَصحَب صاحِبَ السّوءِ لا یَسلَم وَ مَن لا یُقَـیِّد اَلفاظَهُ یَندَم، وَ مَن یَدخُل مَداخِلَ السَّوءِ یُتَّهَم... وَ نَهانی اَن اُصاحِبَ حاسِدَ نِعمَةٍ وَ شامِتا بِمُصیبَةٍ ، اَو حامِلَ نَمیمَةٍ (۶)؛پدرم مرا به سه چیز ادب آموخت و از سه چیز نهی ام فرمود. سه نکته ادب این بود که فرمود: فرزندم! هرکس با دوست بد بنشیند، سالم نمی ماند و هر کس گفتارش را کنترل نکند، پشیمان میشود، و هر کس به جایگاه های بد وارد شود، مورد بدگمانی قرارمیگیرد (زیر سوال می رود) و آن سه چیز که مرا از آن نهی فرمود: دوستی با کسی که چشم دیدن نعمت کسی را ندارد، و با کسی که از مصیبت دیگران شاد میشود و با سخنچین.
۴ـ هدیه دادن به دیگران
از دستوراتی که در آموزههای دینی تأکید بر آن شده، هدیه دادن به دیگران است؛ البته یادآوری این مساله ضروری است که هدیه در متون دینی مفهومی وسیع تر از هدایای مادی است و شامل هدایای معنوی نیز میگردد. در هدیه دادن باید به کیفیّت و آثار تربیتی ـ معنوی هدیه توجّه شود و ارزش مادی و مالی آن نباید مورد توجه باشد، از همین رو مصادیق معنوی هدیه بر مصادیق مادی آن اولویّت داده شده است؛ از آنجا که در بحث هدیّه، مهمّ آثار تربیتی است؛ شایسته است که در تهیّه آن، علاقه و شوق کسانی که هدیّه برای آنان خریداری میشود، در نظر گرفته شود؛ تا با دیدن آن، هیجان و شور و شوق روحی در دریافتکنندگان هدیه ایجاد شود و موجب ایجاد صمیمیت و همدلی بین آنان گردد.پیامبر (صلی ا... علیه و آله) :لَا تَزَالُ أُمَّتِی بِخَیْرٍ مَا تَحَابُّوا وَ تَهَادَوْا وَ أَدَّوُا الْأَمَانَة(۷) امّت من تا هنگامی که یکدیگر را دوست بدارند، به یکدیگر هدیه دهند و امانتداری کنند، در خیر و خوبی خواهند بود.پیامبر (صلی ا... علیه و آله) :تَهادَوا فَإِنَّها تَذهَبُ بِالضَّغائِنِ(۸)؛به یکدیگر هدیه بدهید، زیرا کینهها را از بین می برد.
۵ـ حفظ امانت دیگران
امانتداری و بازگرداندن بهموقع و همراه با حفظ سلامت امانت، یکی از خصایل پسندیده در اسلام است. معمولاً انسان در زندگی به انسانهای امین نیازمند میشود، تا مال، وسیله، راز یا مطلب مهمی را نزد آنها به امانت بسپارد. امانت گذاری ناشی از اعتماد به امانت گیرنده است. حفظ امانت دیگران، توجهبه اعتماد آنها و احترام به احساسات پاک انسانی است.امام صادق(علیه السلام) :إنَّ ا... عَزَّوَجَلَّ لَم یَبعَث نَبیّاً إلّا بصِدقِ الحَدیثِ وَ أداءِ الأمانَةِ إلَی البَرِّ وَ الفاجِرِ.(۹) خدای عزوجل هیچ پیامبری را نفرستاد، مگر با راستگویی و برگرداندن امانت به نیکوکار و یا بد کار.رسول ا... (صلّی ا... علیه و آله و سلّم) :اِن اَحبَبتُم اَن یُحِبَّکُمُ ا... وَ رَسولُهُ، فَاَدّوا اِذا ائتُمِنتُم وَ اصدُقوا اِذا حَدَّثتُم وَ اَحسِنوا جِوارَ مَن جاوَرَکُم.(۱۰) اگر میخواهید خدا و پیغمبر، شما را دوست بدارند، وقتی امانتی به شما سپردند، امانتداری کنید و چون سخن گویید، راست گویید و با همسایگان خود به نیکی رفتار نمایید.امام علی (علیه السلام): اَلامانَةُ تَجُرُّ الرِّزقَ،و الخیانَةُ تَجُرُّ الفَقرَ؛(۱۱) امانتداری روزی می آورد و خیانت در امانت فقر.بنابراین بر هر فرد جویای حق لازم است که در برخورد با دیگران اصول معاشرت را از سیره و روش اوصیا و اولیای الهی اتخاذ کند و این بزرگواران را الگوی اخلاقی خود قرار دهد.
زهرا انصاری نسب
پی نوشتها:
۱ـ بحارالانوار، ج ۱۶، ص ۲۳۵؛ وسائل الشیعه، ج ۸، ص ۵۵۹. ۲ـ بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۳۷۹.۳ـ الکافی، ج ۲، ص ۱۹۹. ۴ـ سفینه البحار، ج ۲، ص۸۲. ۵ـ امالی(طوسی) ص۵۳۵. ۶ـ تحف العقول ص۳۷۶. ۷ـ عیون اخبار الرضا ج۲ ، ص۲۹ ، ح۲۵. ۸ـ کافی، ج۵ ، ص۱۴۴ ،ح ۱۴؛من لا یحضر الفقیه ج۳ ، ص۲۹۹. ۹ـ همان،ج۲، ص۱۰۴،ح۱. ۱۰ـ نهج الفصاحة، ح ۵۵۴. ۱۱ـ تحف العقول ص۲۲۱.
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
امیرعبداللهیان دولت سیزدهم گامبیا دولت حسین امیرعبداللهیان سیستان و بلوچستان انتخابات جنگ مجلس شورای اسلامی حجاب مجلس افغانستان
سیل یسنا تهران هواشناسی شهرداری تهران بارندگی سازمان هواشناسی باران فضای مجازی آتش سوزی هلال احمر آموزش و پرورش
هوش مصنوعی خودرو دلار قیمت خودرو قیمت دلار مسکن قیمت طلا تورم بانک مرکزی بازار خودرو حقوق بازنشستگان ایران خودرو
تلویزیون صدا و سیما جهان مسعود اسکویی مهران غفوریان موسیقی صداوسیما سریال سینمای ایران سازمان صدا و سیما
رژیم صهیونیستی فلسطین اسرائیل جنگ غزه روسیه آمریکا انگلیس اوکراین یمن نوار غزه ایالات متحده آمریکا جنگ اوکراین
فوتبال پرسپولیس استقلال سپاهان رئال مادرید لیگ برتر باشگاه استقلال بازی باشگاه پرسپولیس علی خطیر جواد نکونام بایرن مونیخ
آیفون اینستاگرام دیابت اپل ناسا عکاسی تبلیغات موبایل گوگل
کبد چرب فشار خون