چرا بادام، تلخ می‌شود؟

از جمله مواردی که این روزها زیاد در مورد آن می‌شنویم این است که بادام بخوریم چون کلسیم بالایی دارد. حقیقت این است که منبع خوب کلسیم لبنیات است و گرچه بادام درصدی کلسیم دارد ولی …

از جمله مواردی که این روزها زیاد در مورد آن می‌شنویم این است که بادام بخوریم چون کلسیم بالایی دارد. حقیقت این است که منبع خوب کلسیم لبنیات است و گرچه بادام درصدی کلسیم دارد ولی کلا کمیت آن آنقدر بالا نیست که بخواهیم مصرف آن را به عنوان منبع کلسیم توصیه کنیم مگر به گیاهخواران که اصلا شیر و لبنیات نمی‌خورند.

آجیل‌‌های برزیلی از نظر محتوای سلنیوم معروف هستند اما آجیل‌‌های ایرانی چندان مینرال بالایی ندارند و بیشتر دانه‌های روغنی محسوب می‌شوند.

از آنجا که بادام درختی روغن خوبی دارد و میزان چربی اشباع آن بالا نیست و آنتی‌اکسیدان و مقداری ویتامین D دارد، مصرف آن برای بیماران قلبی البته در حد متعادل خوب است. در ضمن، بادام، HDL یا کلسترول خوب خون را بالا می‌برد و ترکیباتی دارد که سبب طراوت و شادابی پوست می‌شود البته مصرف بادام برای کسانی که حساسیت دارند مناسب نیست. این دانه روغنی به سرعت حساسیت ایجاد می‌کند پس اگر آلرژی دارید نباید آن را مصرف کنید. در خارج از این حوزه بحث محدودیت چربی پیش می‌آید. زیرا یک روغن خوب هم محدودیت مصرف دارد و مصرف بیش از حد آن می‌تواند مضر باشد و سبب اضافه وزن و چاقی شود.

شاید شنیده باشید که می‌گویند بادام سنگین است و سردل می‌ماند. این به آن خاطر است که بادام دانه روغنی است و وقتی چربی می‌خوریم، هضم آن نسبت به کربوهیدرات دیرتر صورت می‌گیرد و زمان طولانی‌تری در معده می‌ماند. اصولا غذاهای پرچرب در مقایسه با کربوهیدرات‌ها ماندگاری بیشتری در معده دارند. به علاوه، مصرف بادام همراه غذاهای دیگر سبب می‌شود معده دیرتر تخلیه شود و کل محتوای غذای خورده‌شده همراه بادام دیرتر تخلیه شود و در نتیجه احساس سنگینی و سردل ماندن ایجاد کند. البته این موضوع زمانی پیش می‌آید که بدون توجه مقدار زیادی بادام بخوریم.

نکته دیگری که باید حتما مدنظر داشته باشیم نحوه انتخاب و نگهداری بادام است. اگر بادام در شرایط نامناسبی نگهداری شود به مرور تلخ می‌شود. تلخی بادام به دلیل اکسیدشدن اسیدهای چرب موجود در آن است. نباید فراموش کرد که اسیدهای چرب طی اکسید شدن ممکن است به مولکول‌های سرطان‌زا تبدیل شوند. وقتی توصیه می‌کنیم انواع مغز بخورید، به این نکته هم اشاره داریم که مغزها حتما تازه باشند و بو داده نباشند. برای اینکه مغزها اکسید نشوند معمولا آنها را خشک می‌کنند. بسیاری از افراد بعد از خرید مغزها آنها را در یخچال نگه می‌دارند. نگه‌داشتن بادام در یخچال به ویژه آنهایی که تهویه ندارند سبب می‌شود رطوبت وارد بادام شود. ورود رطوبت به داخل این مغز می‌تواند سبب خرابی آن شود. پس در درجه اول باید بادام را تازه و به اندازه مصرف کرد اما اگر می‌خواهید آن را برای مدتی نگهداری کنید ترجیحا باید آن را با پوست در محیط خشک بگذارید.

دکتر هاتف شجاعی

متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه