چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا

۱۴ اکتبر ۱۹۹۸ ـ پیش بینی شکست کاپیتالیسم و دلایل آن


پروفسور آلبرت بلومبرگ فیلسوف چپگرای آمریکایی که ۹۱ سال عمر کرد و از خود دهها کتاب و یک روش تفکر فلسفی (اصطلاحا: سکول) باقی گذارده در این روز در سال ۱۹۹۸درگذشت. تلاش او عمدتا در …

پروفسور آلبرت بلومبرگ فیلسوف چپگرای آمریکایی که ۹۱ سال عمر کرد و از خود دهها کتاب و یک روش تفکر فلسفی (اصطلاحا: سکول) باقی گذارده در این روز در سال ۱۹۹۸درگذشت. تلاش او عمدتا در جهت اصلاح نظامهای اقتصادی ـ اجتماعی جوامع بشری بود. وی پیش بینی کرده است که به همان دلایلی که نظام مارکسیستی شوروی به خاموشی گرایید؛ نظام کاپیتالیستی هم ازمیان خواهد رفت.

به گفته وی، نظام شوروی غرق در مفاسد ناشی از نارسایی های یک بوروکراسی ناهنجار، انتصابات نابجا، جاه طلبی و خودخواهی مقامهای دولتی شده بود. به پیش بینی پروفسور بلومبرگ، نظامهای کاپیتالیستی هم به همان مسائل گفتار می آیند و به همان روز خواهند افتاد. پروفسور بلومبرگ گفته بود: رقابت و دشمنی این دو نظام از پایان جنگ جهانی دوم تا اواخر دهه ۱۹۸۰، کمک به بقاء کاپیتالیسم کرد که این رقابت دیگر وجود ندارد و کاپیتالیسم یکه تاز میدان شده وضریب آسیب پذیری اش بالا رفته است. بلومبرگ افزوده بود: دمکراسی به روش غرب که از آن به صورت حربه بر ضد ماکسیسم شوروی استفاده می شد دیرزمانی است که از مسیر واقعی و اصول مربوط خارج شده و به بیراهه افتاده، دیگر واقعیت ندارد و تنها یک لباس زیبا است برتن مانکن. مشارکت به صورت واقعی (آنطور که باید) در این دمکراسی دارد ضعیف و ضعیفتر می شود. دقت در انتخاب نماینده کم می شود و ... و به این دلایل؛ این دمکراسی ورشکست شده نخواهد توانست از سقوط کاپیتالیسم موجود در غرب جلوگیری کند. دلیل دیگر، تمایل روز افزون طبقه روشنفکر، متفکر و «کمتر ـ مادیگر» جوامع بشری (مدرّس، معلم، مولف، روزنامه نگار، شاعر، هنرمند، دانشجو و ...) به راه میانه (نظامی میان مارکسیسم و کاپیتالیسم) است که همانا سوسیالیسم معتدل مبتنی بر اخلاقیات (نوعی سوسیال دمکراسی که مبلّغ معنویات باشد) است و طبقه روشنفکر است که کار هدایت افکار عمومی را به دست دارد و به قاطع بودن نظر آن نباید تردید کرد. به گفته پروفسور بلومبرگ، تجربه تاریخ که بسیار گرانبها و به منزله قانون است به ما ثابت کرده که طبقه روشنفکر جامعه به هر سوی که متمایل شود، جامعه به همان سوی خواهد رفت ــ گاهی تند و زمانی آهسته ــ شتاب این حرکت بستگی به قدرت نیروی بازدارنده (ضد آن) داردکه عاملی مصنوعی است و هر عامل مصنوعی شکست پذیر است.