سرنوشت «ال ۹۰» در انتظار تصمیم وزارت صنایع

پروژه تندر ۹۰ بدلیل مناقشاتی که در چند سال اخیر پیرامون خود دیده به یک مسئله در صنعت خودرو سازی کشور تبدیل شده است

پروژه تندر ۹۰ بدلیل مناقشاتی که در چند سال اخیر پیرامون خود دیده به یک مسئله در صنعت خودرو سازی کشور تبدیل شده است.

از دوره ی آغاز تولید آن که با ماجرای قرار داد ها و تشکیل رنو پارس به عنوان واسطه میان ایران و فرانسه و تقسیم تولید این خودرو در یک کنسرسیوم مشترک میان ایران خودرو و پارس خودرو گرفته تا امروز که قرار است رنو پارسی در کار نباشد و یکی از دو خودروساز داخلی صاحب این فرزند خوانده صنعت خودرو سازی کشور باشد.

«تندر ۹۰» در این چند سال مسائل و مصائب بسیاری بر خود دیده است با وجود کیفیتی بالا و ویژگی های مثبت فراوان نه هیچ گاه در بحث تولید به سقف مورد انتظار و مطلوبی رسید ، نه امکان خدمات پس از فروش مناسبی را به دلیل عدم تامین قطعات داشت و نه کسی صدای درد دلش را پیرامون نمای نا مناسب و مشتری پران این خودرو از نمای عقب شنید .

شاید اگر پلاتفرم «ایکس ۹۰» که با کلی سلام و صلوات و سخن از ویژگی های مثبت و شاخص های روز دنیا روزی با هزار امید و آرزو وارد ایران شد در کشور توسعه یافته تر یا کشوری که پشتیبانی و نظم بیشتری در صنعت خودرو سازی اش داشت وارد می شد ، در این چند سال مدل های گوناگونی از بدنه را با توجیهات اقتصادی و بازاری مختلف بر خود می دید و می توانست تا حدودی گوی رقابت را در بازار حداقل در میان خودرو های با رده قیمتی هم سطح خود برباید.

مثلا کشور رومانی که با طراحی روی همین پلاتفرم خودرویی با نام نام «داچیا» روانه بازارهای جهانی کرده است.

شاید برایتان جالب باشد که بشنوید طبق مفاد قرار داد ایران با طرف فرانسوی ایران می تواند با طراحی جدید و تغییر شکل بدنه این خودرو روی همان پلاتفرم ایکس ۹۰ یک خودروی جدید و تحت برند داخلی یا ملی به بازار عرضه کند اما طی این چند سال به هراز و یک دلیل معلوم و نا معلوم هیچ استفاده ای از این فرصت مغتنم نشده یا حداقل گامی در این جهت نمود بیرونی نیافته است.

خیلی ها معتقدند تندر ۹۰ به دلیل قابلیت های ویژه و کیفیت بالا توان حضور و ظهور پر رنگ تر و مقتدرانه تر را در بازار ایران و حتی جهان را دارد و تنها با تغییر نمای عقب خودرو و حل مشکل کمبود قطعات، این امر مسیر می شود که حتی تغییر مختصر شکل ظاهری یا همان « فیس لیفت » شده این خودرو نیز در ایران از مرحله طراحی فراتر نرفته و به هر دلیلی هنوز وارد چرخه تولید نشده است.

نکته قابل توجه دیگر آن است که در یک زمان مسئولیت تولید تندر ۹۰ به دو خودرو ساز سپرده شد که در زمان خودش موجی از انتقادات را برانگیخت و امروز که کارگروه خودرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع، در میان سناریو های پیشنهادی خود به وزیر صنایع روی تمرکز تولید این خودرو تاکید ورزیده، ناکارآمد بودن چنین روشی در تولید بیشتر خود را می نمایاند.

این دو خودرو ساز هر یک روش و منش خود را در تولید تندر ۹۰ پیش گرفتند، پارس خودرو طرف فرانسوی، نظارت ها و تذکرات آن را بیشتر جدی گرفت و بنا به نظر و پیشنهادات شرکت رنو ، خط تولید خود را بصورت اتوماتیک و متناسب با روش های روز دنیا و با استفاده از دستگاه های روباتیک راه اندازی کرد .

البته وجو بخشهایی از جمله تست حرفه ای استحکام ، نفوذ آب و ورود صدا نیز در همین راستا و عاملی برای پیشی گرفتن تندر ۹۰ به اصطلاح پارس خودرو از تندر ۹۰ ایران خودرو شد، بطوریکه حتی در بازار آزاد خودرو نیز تندر ۹۰ پارس خودرو از رقیب ایران خودرویی خود قیمتی بالاتر یافت.

تا پیش از آنکه صدایی از ایران خورو در رسانه ها پدیدار شود مبنی بر اینکه تندر ۹۰ ایران خودرو از پارس خودرو سوخت کمتری مصرف می کند (که اختلاف چند دهم لیتر مصرف برای یک محصول در دو شرکت کمی قابل تامل است)، مدت مدیدی بود که پارس خودرویی ها برتری تولید خود را بر سر رقیب ایرانی خودرویی خود از همه جهت سرکوفت می زدند.

اکنون دو خط تولید برای تندر ۹۰ در دو شرکت بزرگ خودرو سازی کشور فعال است یکی ایران خودرو و با روشها و امکاناتی تقریباً هم سطح دیگر خطوط تولید و دیگری در پارس خودرو متفاوت از تمامی خطوط تولید در کشور چنانکه برخی نام بهترین و مدرن ترین خط تولید خودرو نه تنها در ایران بلکه در خاورمیانه را بر خط تولید تندر ۹۰ پارس خودرو نهاده اند .

در یک پایش رسانه ای نیز پیداست که پارس خودرو نه علاقه بلکه اصرار بسیار شدید بر حفظ امکان تولید این خودرو برای خود دارد چنانکه هفته ای نیست که خبری از سوی این شرکت پیرامون ال ۹۰ منتشر و برای رسانه ها ارسال نگردد .

در هر حال این خودرو روی پلاتفرم ایکس ۹۰ که به گفته روشنی مقدم رئیس کارگروه خودرو به دلیل قیمت ارزان ، کیفیت بالا و استحکام تحسین برانگیز جزو پلاتفرم های خوب دنیا است قابلیت رشد بیش از این و ورود به عرصه رقابت و بازار را البته با جدیت و خلاقیت و تلاش بیشتر روی طراحی بدنه های مختلف را دارد که این مسئله منوط به تعیین تکلیف وضعیت این خودرو خواهد بود .

کار گروه صنعت خودرو به ریاست مدیر عامل مگا موتور ( روشنی مقدم ) بسته ای پیشنهادی شامل توضیحات کامل و سناریو های پیشنهادی را از طریق ریاست هیات عامل ایدرو برای وزیر صنایع و معادن ارسال کرده است . واقعاً هیچ کس نمی داند در این رابطه در ذهن وزیری که دغدغه معنی داری نسبت به صنعت خودرو سازی کشور دارد چه می گذرد اما سرنوشت ال ۹۰ منوط به نظر و تصمیم وزیر است .

برخی مطلعین امر خودرو در کشور نظر بر این دارند که همان ویژگی ها و امکانات ، انگیزه و اصرار پارس خودرو روی تولید تندر ۹۰ این امتیاز را نصیب این شرکت خواهد کرد . چه بسا در این میان ایران خودرو بیشتر دغدغه تولید خودرویی به عنوان جایگزین پیکان را در سر می پروراند و در این راستا چنین می نمایاند که بین چند برند اروپایی و چینی مردد است .

اما باز هم با توجه به شرایط ویژه حاکم بر صنعت خودرو سازی کشور خصوصاً به لحاظ مدیریتی و سیاسی یا بدون تعارف بگوییم سیاست زدگی مدیریتی هیچ امری قابل پیش بینی نیست .

در هر حال وزیر جوان و با انگیزه و دغدغه مند با توجه ویژه و حساسیت بالا امر خودرو را در کشور زیر ذره بین دارد و تلاش می کند اسب سرکش صنعت خودرو سازی را آن چنانکه خود می پسندد کنترل و مدیریت نماید چه بسا در اولین روز های سال جاری در حضور رهبر معظم انقلاب رسالتی سنگین را بر دوش گرفت و قول های فراوانی را گفته و ناگفته به رهبر و ملت داد .

در چنین شرایطی که خیلی ها با دغدغه شرایط کاری خود چشم انتظار موضع نهایی وزارت صنایع هستند، محرابیان سودای مسایل کلانتری را در ذهن دارد ، او نمی گذارد ایران خودرو بعنوان جایگزین پیکان متوسل به خودروهای بی کیفیت چینی شود ، از طرفی در پی تقویت موضع استاندارد در بخش صنعت است تا بخشی از وظیفه سنگین و مهم نظارت را از دوش خود به این موسسه که مدتی است به حاشیه رانده شده منتقل کند .

شاید اگر وزارت صنایع نظر نهایی را اعلام کند هر خودروساز که وارث تولید انحصاری تندر ۹۰ شود سرمایه گذاری بیشتری را روی این خودرو انجام دهد و ما در آینده نه چندان دور شاهد تولید خودرویی با همین پلاتفرم اما با طراحی جدید و تحت برند داخلی باشیم .

در هر حال تندر ۹۰ خودرویی توانمند و با قابلیت رقابت است و می تواند سکوی پرشی برای خودرو سازان داخلی تلقی شود تا بجای تمرکز بر روی تولید خودرو های غیر استاندارد و بی کیفیت، «ال ۹۰» جایگزین مناسب و به حقی برای این خودرو ها باشد، چه بسا بد هم نیست که این پلاتفرم برای تولید خودروهای متنوع و مختلف در اختیار هر یک از خودروسازان قرار گیرد تا هر کدام بنا بر خلاقیت و ذوق خود خودروهایی تولید کنند تا جایگزین مناسبی برای خودروهای دهه ۸۰ میلادی اروپا باشد.

از طرفی هم در وزش نسیم ملایم غرب پایتخت ، بویی از تغییر و خلاقیت از حوالی کیلومتر ۹ جاده مخصوص کرج به مشام می رسد و گویا در این نقطه قرار است به محض اعلام تصمیم نهایی پیرامون تندر ۹۰ تولید این خودرو وارد فاز جدیدی از شکل و تیراژ تولید گردد که در آن صورت باید نشست و دید که شرکت برنده با این فرصت طلایی چه خواهد کرد .

چرا که دیگر نه رنوپارسی در کار خواهد بود و نه رقیبی در داخل کشور برای تولید محصول مشترک.