عشایر از«کپنک»تا«ونک»

برای تغییر حال و هوا و دیدن خیابان ۱۸ کیلومتری ولی عصر عج با چهره ای متفاوت نسبت به همیشه, رفتن به میدان ونک و همراه شدن با عشایر استان های مختلف در کوچ نمادین شان به سمت شمال شهر, کاری بود که هر تهرانی هفته گذشته می توانست انجام دهد

برای تغییر حال و هوا و دیدن خیابان ۱۸ کیلومتری ولی‌عصر(عج) با چهره‌ای متفاوت نسبت به همیشه، رفتن به میدان ونک و همراه شدن با عشایر استان‌های مختلف در کوچ نمادین‌شان به سمت شمال شهر، کاری بود که هر تهرانی هفته گذشته می‌توانست انجام دهد.

البته برای همراه شدن و کوچ کردن با عشایر، کمی شانس نیاز بود، چراکه تبلیغات و اطلاع‌رسانی درباره‌ اجرای این برنامه در حد مطلوبی نبود؛ تا قبل از پل همت، نه بنر و تبلیغی روی تنه‌ درخت‌های بزرگ‌ترین خیابان خاورمیانه دیده می‌شد و نه سر و صدایی که کسی بویی از این جشنواره ببرد‌، تبلیغات رسانه‌ها هم که چند روز پیش از رسیدن عشایر به تهران آغاز شده بود. البته بنرهایی در مسیر تعیین‌شده برای حرکت عشایر نصب شده بود.

از حدود ۱۰۰ ایل عشایری کشور فقط نمایندگانی از حدود ده استان مانند قم‌، سمنان‌، کرمانشاه‌، اردبیل، خراسان رضوی،‌ گلستان و تهران به این کوچ نمادین آمده بودند تا خود را معرفی کنند و نشان دهند که هنوز زنده‌اند و پویا و دوست دارند به رسم گذشتگان‌شان زندگی را بگذرانند،‌ هرچند برخی از آنها می‌گفتند در شهرهای آبا و اجدادی‌شان برای خود خانه‌ای دست و پا کرده‌اند.

در جریان حرکت عشایر از میدان ونک، مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز در میان مردم بودند؛ از رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور گرفته تا معاون سرمایه‌گذاری و برخی روسای کاخ ـ موزه‌های تهران، مسئولانی هم که دوست داشتند راحت‌تر باشند‌، با لباس غیررسمی در میان عشایر بودند و با آنها همراهی می‌کردند.

هر چند پلیس راهنمایی و رانندگی با بستن میدان ونک تا چهارراه پارک‌وی، تلاش زیادی برای دادن نظم به این برنامه کرده بود، ولی ورود برخی ماشین‌های بی‌اطلاع از برگزاری این برنامه، از کوچه‌پس‌کوچه‌ها به خیابان ولی‌عصر (عج)، هم راننده‌ها را سردرگم کرد و هم باعث ایجاد ترافیک میان وسایل نقلیه‌، مردم و ۲۵۰۰ گوسفند،‌ شتر و اسب در خیابان ولی‌عصر(عج) شد که پلیس را نیز دچار مشکل کرد.

در مسیر میدان ونک تا پارکینگ صداوسیما که قرار بود عشایر به‌آنجا حرکت کنند، هشت سیاه‌چادر برپا شده بود که در آنها با سوغات و خوراکی‌های محلی از مردم پذیرایی می‌شد. در چادر خراسان رضوی، «شله مشهدی» که هفته‌ پیش در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسید، در هشت دیگ بار گذشته شده بود و با این خوراکی محلی از مردم پذیرایی می‌شد تا شادی شرکت‌کنندگان با گرمای آش در هوای تمیز تهران و سرمای زمستان چند برابر شود.

محمدشریف ملک‌زاده ـ رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ـ و هیأت همراه او به برخی سیاه‌چادرها سر زدند. در این میان، تعدادی از عشایر فرصت را غنیمت شمردند و درباره‌ مشکلات‌شان یا در سیاه‌چادرها یا در کنار اسب‌ها و شترهای‌شان با او صحبت کردند.

منوچهر جهانیان هم در صحبت‌هایی که با برخی رسانه‌های تصویری داشت، بر لزوم نشان دادن اتحاد اقوام ایرانی تأکید کرد و گفت که با برگزاری این جشنواره، آداب و سنن عشایر به مردم معرفی می‌شود.‌ همچنین معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ـ مسعود علویان‌صدر ـ این جشنواره و شادی مردم را در خیابان ولی‌عصر(عج) که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است، یکی از مهم‌ترین رویدادها در این خیابان دانست و اظهار امیدواری کرد که باز هم این اتفاق در تهران و خیابان ولی‌عصر(عج) رخ دهد.به نوشته ایسنا، با رسیدن کاروان عشایر که برخی از آنها با «کپنک» (نوعی بالاپوش چوپانان عشایر که وسیله خواب آنها در بیابان است) ، شادی را می‌شد در چهره و چشم حاضران دید، دوربین‌ها و گوشی‌های موبایل بی‌کار نبوده و بسیاری فیلم و عکس گرفتند.

‌ آواها و نواهای هر قوم، شادی و هیجان زیادی به مردم در خیابان داده بود، شادی‌ای که شاید از زمان ساخت خیابان ولی‌عصر(عج) کمتر در آن به این وسعت بوده است. نمایندگان عشایر از فرصتی که در اختیارشان بود نهایت استفاده را کردند و تلاش داشتند سنگ تمام بگذارند.‌ با عبور عشایر از خیابان ولی‌عصر(عج)، کف این خیابان با ظرف‌های خالی آش و فضولات حیوانی پر شده بود. البته ساعتی بعد، کارگرهای شهرداری و ماشین‌های آب‌پاش، پاک‌سازی خیابان را شروع کردند.‌ سرانجام صدای ساز و دهل و رقص و پایکوبی عشایر ساعت ۱۶ و ۳۰ دقیقه‌ بعدازظهر در پارکینگ سازمان صداوسیما خاموش شد. کسانی که از دیدن این جشن جا ماندند، باید منتظر بمانند تا مسئولان، برنامه‌ مشابه دیگری را در تهران یا دیگر استان‌ها برگزار کنند.

میثم اسماعیلی