مقایسه وضعیت گوارش در افراد مختلف

به طور معمول طبع دم خطری برای دستگاه گوارش انسان ندارد.

به طور معمول طبع دم خطری برای دستگاه گوارش انسان ندارد. اما صفرا و سودا دستگاه گوارش را قلیایی می کند؛ اولی در معده و دومی در روده تأثیر ناگواری می گذارد. بلغم نیز که اسید معده را بیشتر می کند هم در معده و هم در روده اثر بد گوارشی به جای خواهد گذاشت.

نکته مهمی که باید در نظر داشت، این است که صفرا و سودا علاوه بر تأثیر قلیایی بر دستگاه گوارش، بر عملکرد مغز نیز تأثیرگذار است که آثار روانی و عصبی ناشی از آن، عملکرد دستگاه گوارش را تحت تأثیر قرار می دهد. لذا میزان تخریب گوارشی آن مضاعف می شود که نسبت به طبایع تر خیلی بیشتر است. بنابراین آثار تخریبی بر دستگاه گوارش از زیاد به کم در طبع های چهارگانه به قرار زیر است:

صفرا/سودا/بلغم/دم

در زبان عربی «یبوست» یعنی خشکی مزاج و در طب سنتی نیز دو مزاج خشکی و سردی هر دو یبوست زاست. از طرفی خشکی مزاج مربوط به دو طبع صفرا و سوداست که در مقایسه، چون خلط سودا یبوست بیشتری ایجاد می کند پس خلط صفرا یبوستش متخلخل تر و کمتر از خلط سودا خواهد شد. بین دو طبع دم و بلغم نیز، سردی بیشتر به بلغم مربوط است. لذا ترتیب ابتلا به یبوست به شرح زیر خواهد بود:

سودا/صفرا/بلغم/دم

پس هرکس که یبوست دارد، در ابتدا باید به فکر درمان خشکی مزاج باشد و پرهیز از خشکی در این میان حرف اول را می زند. یبوست در سوداوی مزاجان بدون نفخ است ولی در بلغمی مزاجان با نفخ زیاد همراه است.