۴۹ کیلوگرم کاهش وزن در ۴۹ سالگی

۴۹ کیلوگرم کاهش وزن شاید سخت و دست نیافتنی به نظر بیاید اما حسین نراقی ۴۹ ساله در مدت ۹ ماه این کار را انجام داده است

۴۹ کیلوگرم کاهش وزن شاید سخت و دست نیافتنی به نظر بیاید اما حسین نراقی ۴۹ ساله‌ در مدت ۹ ماه این کار را انجام داده است...

او که تا ۵ سال قبل اپراتور تلفن شرکت داروسازی ابوریحان بوده، بعد از بازنشستگی به حدی چاق شد که نمی‌توانست راه برود اما حالا موفق شده است وزنش را از ۱۳۳ به ۸۴ کیلوگرم برساند. چند و چون این کاهش وزن را از زبان ایشان و متخصصان «سلامت» بخوانید.

آقای نراقی که توانسته با کمک همسرش حسابی وزن کم کند، می گوید:

از بس لاغر شده ام، دوستانم مرا نمی شناسند!

▪ آقای نراقی! وزن شما خیلی بالا بوده است، زندگی با این مقدار وزن اضافه چه مشکلاتی دارد؟

قبلا نمی‌توانستم از خانه تا سرکوچه بروم، ۱۰۰متر که راه می‌رفتم، به نفس‌نفس می‌افتادم و چند بار می‌ایستادم. لباس برایم پیدا نمی‌شد و خیاط شخصی برایم لباس می‌دوخت. نمی‌توانستم با همسرم بیرون بروم. کشاندن ۱۳۳ کیلو وزن سخت بود اما الان که دور کمرم ۴۰ سانتی‌متر کم شده است، می‌توانم با همسرم بیرون بروم و پیاده‌روی ‌کنم. این کاهش وزن در زندگی خانوادگی‌ام خیلی تاثیر گذاشته است.

▪ چطور اینقدر اضافه وزن پیدا کردید؟

من از بچگی چاق بودم اما بعد از بازنشستگی تحرکم کم و غذایم بیشتر شد و در ۵ سال اخیر خیلی چاق شدم.

▪ یعنی بیشتر از قبل غذا می‌خوردید؟

بله، وقتی ناراحت می‌شوم، بیشتر می‌خورم و غذایم ۳ برابر می‌شود. بعد از بازنشستگی روحیه‌ام را از دست دادم؛ بالاخره ۲۵ سال سر کار می‌رفتم و به آن وضعیت عادت کرده بودم. چند ماه اول خیلی ناراحت بودم، دوست داشتم شغلی داشته باشم اما متاسفانه کاری پیدا نکردم و تصمیم گرفتم با این وضع کنار بیایم. الان با کاهش وزن، روحیه‌ام بهتر و اشتهایم کنترل شده است.

▪ قبلا هم رژیم گرفته بودید؟

۲۸ سال قبل یک بار رژیم گرفتم و با کم خوری در مدت ۶ ماه ۲۰ کیلوگرم وزن کم کردم اما به محض اینکه رژیم را کنار گذاشتم، ظرف یک ماه وزنم برگشت و چاق‌تر از قبل شدم.

▪ با این تجربه ناموفق، این بار چه شد که تصمیم گرفتید وزن کم کنید؟

با خودم فکر کردم اگر بیمار و زمین‌گیر شوم، همسرم مجبور است کارهای من را انجام بدهد. راستش به خاطر او این کار را انجام دادم و تصمیم گرفتم به خاطر سلامتم وزن کم کنم.

▪ چطور این کار را انجام دادید؟

روزی به خانه خواهرم رفته بودم، او وقتی دید اینقدر چاق شده‌ام، ناراحت شد و قرار شد از طریق یکی از دوستانش یک متخصص تغذیه به من معرفی کند. به متخصص مراجعه کردم و رژیم گرفتم.

▪ رعایت رژیم غذایی برایتان سخت نبود؟

ماه اول کمی‌ سخت بود اما بعد عادت کردم. از رژیم غذایی راضی‌ام البته پودر و مکمل هم دارم که به کنترل اشتهایم کمک می‌کند. به نظر من وقتی آدم کاری را شروع می‌کند، باید آن را به سرانجام برساند.

▪ هیچ وقت رژیمتان را نشکستید؟

نه، حتی در مهمانی‌ها و جشن‌ها. در این مدت ۷ بار تولد دعوت شدم اما لب به کیک و شیرینی نزدم یا عید به من اصرار می‌کردند برای شگون هم که شده کمی‌شیرینی بخورم اما اصلا رژیمم را نشکستم زیرا نمی‌خواستم زحمات همسرم از بین برود. حالا اینقدر تغییر کرده‌ام که وقتی چند بار دوستانم من را در خیابان دیدند، نشناختند. در مهمانی‌ها نیز همه به من می‌گویند لاغرتر و جوان‌تر شده‌ای. خانواده‌ام هم از این کاهش وزن خوشحال هستند.

▪ خودتان فکر می‌کردید بتوانید اینقدر وزن کم کنید؟

نه، زحمات همسرم و متخصص تغذیه باعث شد بتوانم این کار را انجام بدهم. همسرم در این مدت خیلی زحمت کشید. طبق دستورات دکتر غذا می‌پخت و حتی در مسافرت برایم غذای رژیمی ‌و آبپز تهیه می‌کرد.

▪ الان چه احساسی دارید؟

خوشحالم و امیدوارم بتوانم وزنم را حفظ کنم. به افراد چاق نیز توصیه می‌کنم به سلامتشان اهمیت بدهند و وزن کم کنند. در این مسیر هم هیچ‌وقت ناامید نشوند و دنبال هدفشان بروند تا نتیجه بگیرند.

● خانم سیمین زیانی، همسر آقای نراقی، می گوید:

فقط به سلامت همسرم فکر می کنم

روز اول که به مطب دکتر کشاورز رفتیم، ناامید بودم و فکر نمی‌کردم همسرم اراده داشته?باشد و رژیم را رعایت کند اما خوشبختانه ایشان از همان روز اول به دستورات آقای دکتر عمل کردند. من هم نوع آشپزی‌ام را تغییر دادم، غذاهای آبپز و بخارپز و بدون روغن و نمک پختم و قند و شکر را از برنامه غذایی‌مان حذف کردم. در این مدت غذای من هم با ایشان یکی بوده است که اتفاقا برای خودم هم بهتر است.

قبلا که وزن آقای نراقی بالا بود، تشویقشان می‌کردم پیاده‌روی کنند اما فایده نداشت. فکر می‌کردم بهانه می‌آورد و ناراحت می‌شدم. نمی‌دانستم چه کار کنم، نگران سلامتشان بودم و نمی‌خواستم کار به جای باریک بکشد. بعد متوجه شدم به دلیل وزن بالا نمی‌تواند پیاده‌روی کند. حالا که وزنشان پایین آمده است، بدون هیچ مشکلی روزی ۲۰ دقیقه با هم به پیاده‌وری می‌رویم. من فقط سلامتشان را می‌خواهم و همه تلاشم را می‌کنم تا به وزن طبیعی برسند و آن را حفظ کنند.

● نگاه متخصص تغذیه

نظر دکتر

علی کشاورز

درباره سوژه میزگرد تغذیه

یکی از ارکان موفقیت ایشان همسرشان است

▪ آقای نراقی در ۹ ماه ۴۹ کیلوگرم وزن کم کرده‌اند، روند کاهش وزن ایشان سریع نبوده است؟

اگر افرادی که چاقی مفرط دارند، بتوانند فعالیت بدنی‌شان را زیاد کنند و به روزی ۲ تا ۳ ساعت برسانند، ۵ تا ۶ کیلوگرم در ماه وزن کم می‌کنند. این آقا هم به‌طور متوسط ۵/۵ کیلوگرم در ماه وزن کم کرده است. به غیر از هفته اول که کاهش وزن سریع است و فرد ۲ تا ۵ کیلوگرم وزن کم می‌کند (به دلیل اینکه گلیکوژنی که در عضلات و کبد است، تخلیه می‌شود و با هر گرم گلیکوژن بدن ۳ گرم آب از دست می‌دهد)، کاهش وزن معمول در افرادی که خیلی چاق نیستند، از هفته دوم که چربی سوخته می‌شود، هفته‌ای نیم تا یک کیلوگرم است اما افراد دچار چاقی مفرط یا شرایط اضطرار، می‌توانند تا ۱۲هفته هفته‌ای ۲ کیلوگرم وزن کم کنند.

▪ کاهش وزن برای فردی که وزن ۳ رقمی ‌دارد، دور از دسترس به نظر می‌رسد و اغلب این افراد بعد از یک بار مراجعه از ادامه راه ناامید می‌شوند و دست از تلاش می‌کشند. شما چطور به ایشان کمک کردید ۴۹ کیلوگرم وزن کم کند؟

خود ایشان همت والایی داشتند اما در رژیم دادن چند نکته مهم است؛ اول اینکه رژیم باید نیازهای بدن را تامین کند و باعث تحلیل رفتن عضلات نشود، در صورت لزوم برای پیشگیری از کمبودهای احتمالی، از مکمل و برای کنترل احساس ضعف و گرسنگی از پودرهای فیبری پروتئینی استفاده شود و مهم‌تر از همه اینها مشاوره‌ای است که به فرد داده می‌شود. باید با مشاوره مراجعان را از نظر روانی تقویت کرد و این اطمینان‌خاطر را به آنها داد که با رعایت رژیم احساس ضعف و گرسنگی نخواهند داشت تا استرس‌های عصبی‌شان برطرف و روحیه‌شان ساخته شود.

▪ آقای نراقی بعد از بازنشستگی دچار استرس شده‌اند و اشتهایشان زیاد شده. علت چیست؟

وقتی فرد استرس دارد، دچار تغییرات هورمونی می‌شود و برای ایجاد آرامش و ارضای خود به راه‌های مختلف رو می‌آورد؛ برخی سیگار می‌کشند و برخی می‌خورند. برای برطرف کردن تنش‌های عصبی آقای نراقی، امگا ۳ با دوز بالا تجویز شد. ویژگی تغذیه درست این است که روحیه فرد را بهبود ‌دهد و آرامش را به زندگی‌اش بر‌گرداند.

▪ ویژگی رژیم غذایی افرادی مانند آقای نراقی که خیلی چاق هستند، چیست؟

طبق یک روش استاندارد بین‌المللی، ابتدا دریافت غذایی افراد را در ۲۴ساعت بررسی می‌کنیم تا مشخص شود چقدر می‌خورند، متوسط دریافت انرژی‌شان چقدر است و مشکلات تغذیه‌ای‌شان چیست. در افرادی که خیلی چاق و پرخور هستند، به جز مکمل فیبری پروتئینی یک مکمل پروتئینی دیگر که پروتئین آب پنیر و به شکل کپسول است، برای میان‌وعده‌ها تجویز می‌کنیم که جلوی ضعف را می‌گیرد. برای همه افراد ۳ وعده غذای اصلی و ۲ تا ۳ میان‌وعده در نظر می‌‌گیریم و تنقلات را حذف و میان‌وعده‌ها را کمی ‌پربارتر می‌کنیم تا ضعف نکنند. افراد با هم فرق دارند؛ برخی می‌گویند نمی‌توانیم شیرینی یا بستنی نخوریم، من هم می‌گویم می‌توانید بخورید به شرطی که یک ساعت و نیم راه بروید یا از ۲ واحد میوه‌تان بگذرید. این باعث می‌شود از نظر ذهنی حرص و ولعشان برطرف شود و از خوردن منصرف شوند.

▪ ایشان چقدر دیگر باید وزن کم کند تا به وزن طبیعی برسد؟

ایشان با توجه به سنشان باید حدود ۴ تا ۵ کیلوگرم دیگر وزن کم کنند و بعد از آن وزنشان را ثابت نگه‌دارند.

▪ و برای اینکه دوباره چاق نشوند باید چه کنند؟

برایشان رژیم نگهدارنده تنظیم می‌شود و هر ۳ ماه یک بار باید برای کنترل وزن مراجعه کنند. رژیم نگهدارنده آزادی عمل بیشتری به فرد می‌دهد و مقدار غذا ۵۰ تا ۱۰۰ درصد بیشتر از حجم غذا در رژیم کاهش وزن است.

▪ مصرف مکمل‌ها بعد از رژیم هم باید ادامه پیدا کند؟

مکمل فیبری پروتئینی حذف می‌شود ولی امگا۳ برای اینکه از سکته و سرطان پیشگیری می‌کند، ادامه می‌یابد.

▪ همسر آقای نراقی نوع آشپزی‌‌شان را عوض کرده‌اند. همکاری ایشان چقدر در کاهش وزن همسرشان نقش داشته؟

اگر حمایت یک زن با همت تمام‌عیار نباشد، مرد با رژیم و توصیه‌های من نمی‌تواند ۴۹ کیلوگرم وزن کم کند. یکی از ارکان موفقیت رژیم آقای نراقی، همسرشان بوده است. ایشان واقعا یک فرشته‌اند.

● نگاه روان‌پزشک

بازنشستگی افسرده تان نکند!

دکتر محمدرضا خدایی

عضو هیات علمی دانشگاه علوم توانبخشی و بهزیستی

اگرچه با بازنشستگی برخی استرس‌ها مثل به موقع رسیدن سرکار و انجام وظایف شغلی کم می‌شود، اما گاهی در فرد احساس بی‌کفایتی و حقارت به وجود می‌آید و فکر می‌کند نمی‌تواند مانند گذشته دین?اش را به خانواده، جامعه و خودش ادا کند و نوعی افسردگی در او ایجاد می‌شود. این افسردگی کم‌کم باعث کم‌تحرکی و درنهایت افزایش میزان خوردن بدون اشتها و به صورت عادتی خواهد شد و فرد احساس ناامیدی می‌کند و انگیزه‌اش برای توجه به ظاهر کاهش می‌یابد که همه اینها چاقی را به دنبال دارند.

در این زمان با افزایش سن، لزوم توجه به پیشگیری از چاقی و عوارض آن نیز بروز می‌کند. آقای نراقی و همه بازنشسته‌ها باید توجه داشته باشند بازنشستگی به این معنی نیست که از زندگی بازنشسته شده‌اند و آنها طبق قوانین کشوری از شغلی بازنشسته شده‌اند اما در جای دیگر و به شکل دیگری می توانند مشغول به کار شوند و برای تامین منابع مالی و تامین بهداشت روانی می توانند به کارهایی (مانند کشاورزی) که قبلا در جوانی مورد علاقه‌شان بوده است و نتوانسته‌اند به آن بپردازند، مشغول شوند. حتی می توانند سراغ کارهای نیمه‌وقت و پاره‌وقت بروند و خودشان را در خانه حبس نکنند. این افراد نباید اوقات فراغت را با بیکاری یکی بدانند و در خانه بمانند و حتی اگر نیاز مالی ندارند، بهتر است برای خودشان فعالیتی در نظر بگیرند. این فعالیت لزوما نباید فعالیت شغلی باشد، بلکه می‌توان در خیریه‌ها و فرهنگسراها، خانه‌های سلامت و شورایاری مشغول شد و تجربه‌ها را در اختیار دیگران قرار داد. موضوع دیگر، تاثیر چاقی یکی از افراد خانواده بر سلامت روان سایر افراد است. هر چه نگاه سایر افراد خانواده به چاقی منفی‌تر باشد، استرسی که به فرد منتقل می‌شود، بیشتر است. در جامعه نگاه خوبی به افراد دچار وزن بالا وجود ندارد که شاید درست هم نباشد. در نگاه عمومی، ‌چاق‌ها را افرادی تن‌پرور و بی‌خیال می‌دانند و توهین‌آمیز به آنها نگاه می‌کنند و همین باعث استرس اعضای خانواده این افراد می‌شود و می‌خواهند این مشکل زودتر حل شود. البته در افرادی که به سن میانسالی رسیده‌اند، به دلیل نگرانی از بروز سایر بیماری‌ها، این نگرانی بیشتر می‌شود. همسران در میانسالی به هم وابسته‌ترند و سعی می‌کنند همدیگر را حفظ کنند در نتیجه توصیه متخصصان را بیشتر و بهتر انجام می‌دهند. مسلما حمایت خانواده، تشویق، همدلی، همراهی و همکاری شخص دیگر در فرد ایجاد انگیزه می‌کند و برای کم کردن وزن کمک‌کننده است مشروط بر اینکه این رابطه دوطرفه باشد. خوشبختانه همسر آقای نراقی به خوبی با ایشان همراهی کرده و ایشان هم قدر زحمات همسرش را می‌داند.

● نگاه متخصص طب فیزیکی

بهترین ورزش برای چاق‌ها

دکتر ‌هاله دادگستر

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

در افراد خیلی چاق، فقط ورزش کردن به کاهش وزن کمک نمی‌کند و تمرکز اصلی باید روی رژیم غذایی باشد، البته ورزش هم در کنار رژیم غذایی بی‌تاثیر نیست. این افراد به دلیل وزن بالا نمی‌توانند هر ورزشی را انجام دهند و ورزش‌هایی مانند شنا و راه رفتن در آب به دلیل اینکه وزن‌گذاری ندارند و هنگام انجامشان فشار کمتری به بدن می‌آید، برایشان مناسب است. در مورد استفاده از دوچرخه ثابت و معمولی برای پیشگیری از آسیب به کمر و زانو باید ملاحظاتی مانند تنظیم زین، تنظیم ارتفاع و تناسب اندازه دوچرخه با بدن را مورد توجه قرار داد. هنگام شنا و راه رفتن در آب فرد باید تا ناحیه شانه در آب باشد تا بیشتر وزن خنثی شود. گاهی افرادی که به استخر می‌روند، بیشتر وقتشان را به صحبت کردن با هم می‌گذرانند و در این میان کمی‌ هم شنا می‌کنند یا در آب قدم می‌زنند در حالی که باید در بخش‌های ۱۰ دقیقه‌ای مداوم فعالیت داشت طوری که باعث افزایش ضربان قلب و تعداد تنفس شود و بعد از استراحت، دوباره ۱۰ دقیقه فعالیت کرد و به مرور جمع ۱۰ دقیقه‌ها را به یک تا یک و نیم ساعت رساند.

در حال حاضر وزن آقای نراقی تقریبا در محدوده طبیعی است و با این شرایط، هیچ ورزشی برایشان منع ندارد. ورزش‌های هوازی مانند شنا، پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و کوهنوردی ۵ روز در هفته و هر بار ۴۵ دقیقه تا یک ساعت برایشان مفید است و به تثبیت وزنشان کمک می‌کند.

با توجه به اینکه این آقا با اراده وزن کم کرده‌اند، توصیه می‌کنم حتما ورزش را در برنامه روزانه‌شان قرار دهند. ماه اول ورزش‌های هوازی را شروع کنند و از ماه دوم در کنار ورزش‌های هوازی یا استقامتی برای جلوگیری از افتادگی عضلات ۲ تا ۳ روز در هفته هر بار ۳۰ تا ۴۵ دقیقه ورزش‌های قدرتی مانند کار با وزنه و باندهای کشی که با اعمال نیرو در برابر مقاومت همراه است، شروع کنند. ایشان باید پیاده‌روی‌شان را بیشتر کنند و به ۴۵ دقیقه تا یک ساعت (۵ روز در هفته) برسانند.

فرزانه فولادبند

«میزگرد تغذیه» درباره کاهش وزن آقای حسین نراقی با حضور

دکتر سیدعلی کشاورز متخصص تغذیه و رژیم درمانی دکتر محمدرضا خدایی روان‌پزشک دکتر‌هاله دادگستر متخصص طب فیزیکی