پنجشنبه, ۲۸ تیر, ۱۴۰۳ / 18 July, 2024
مجله ویستا

مبنای علمی تقویم شمسی


مبنای علمی تقویم شمسی

نمی دانم تا حالا به دقت و مبنای علمی تقویم شمسی توجه كرده این یا نه تا حالا فكر كردید چرا ما فصل های مختلف داریم ودر برخی از اوقات سال روز ها طولانی تر یا در برخی اوقاتی دیگر كوتاه تر می شوند

نمی دانم تا حالا به دقت و مبنای علمی تقویم شمسی توجه كرده این یا نه.تا حالا فكر كردید چرا ما فصل های مختلف داریم ودر برخی از اوقات سال روز ها طولانی تر یا در برخی اوقاتی دیگر كوتاه تر می شوند.می دانیم كه خورشید بر روی یك مسیر بیضی شكل كه خورشید در یكی ازكانون های آن قرار دارد به دورخورشید می گردد كه به طبع در مدتی از این مسیر حركت، فاصله زمین تا خورشید در حال كم شدن است و در قسمت دیگری از مسیر در حال دور شدن از خورشید است .با توجه به این كه محور حركت دورانی زمین به دور خودش با مسیر حركت آن به دور خورشید دارای زاویه در حدود ۵/۲۳ درجه است. در دو نقطه از مسیر حركت زمین به دور خورشید زمین در وضعیتی قرار می گیرد كه طول شب با طول روز مساوی می شود – صفحه استوا و صفحه حركت زمین به دور خورشید در وضعیتی قرار میگیرد كه انحراف ۲۳.۵ درجه ای تاثیری ندارد – و متقابلا در طی مسیر حركت زمین به دور خورشید زمین در دو نقطه در شرایطی قرار می گیرد كه دارای حداكثر اختلاف زاویه تمایل محور زمین و مسیر حركت زمین به دور خورشید می شود كه در آن حالت در یكی از نیم كره ها طول مدت روز حداكثر خواهد شدو در نیم كره دیگر طول مدت شب حداكثر می شود.

حال جالب این است كه هر چهار نقطه خاص تعریف شده در بالا در تقویم شمسی مصادف با شروع یكی از فصل ها است .یعنی در اول بهار و اول پاییز زمین در یكی از نقاطی كه طول شب و روزبا هم مساوی اند و خورشید به صورت عمودی بر محور استوای زمین می تابد قرار می گیرد و اول تابستان مصادف با نقطه ای از مسیر حركت زمین است كه طول روز برای نیم كره شمالی طولانی ترین روز سال است و اول زمستان مصادف با نقطه ای از مسیر حركت زمین به دور خورشید است كه در نیم كره شمالی كوتاه ترین روز سال به وقوع می پیوندد.

حالا آدم می ماند كه قدمای ما كه نه كامپیوتر داشتن و نه هزار یك امكان دیگر كه ما در حال حاضر در اختیار داریم چطور این نقاط را تشخیص دادن و تقویم شمسی را با این دقت طراحی كرده اند. – كاری كه مطمئن ام كه در حال حاضر با تمام امكانات موجود از عهده افرادی انگشت شماری بر می آید – روحشان شاد مردان بزرگی بودند

هر چند تقویم شمسی توسط خیام به شكل امروزی آن در آمده است ولی این تقویم با اندك تفاوت های خیلی پیش از خیام در ایران مورد استفاده قرار می گرفته است و كسی از زمان ابداع آن اطلاع دقیقی ندارد.راستی جالب است كه بدانید كه بر خلاف انتظار ما كه فكر می كنیم چون تابستان گرم تر از زمستان است پس باید زمین به خورشید نزدیك تر باشد در آن اوقات زمین در دورترین نقطه از خورشید قرار دارد – دلیل این امر هم این است كه مسیر حركت زمین به دور خورشید هر چند یك مسیر بیضوی است ولی میزان فشردگی آن خیلی ناچیز است و میزان فاصله زمین از خورشید تاثیر زیادی بر درجه حرارت زمین ندارد و عملا به دلیل همان اثر طول مدت روز است كه تغییرات فصلی بوجود می آید.