۲۳ اوت ۱۹۹۱ ـ اوراسیا؛ قدرتی تازه در جهان - تلاش برای عضویت کامل ایران در سازمان شانگهای

درست ۱۶ سال پس از کودتای اوت ۱۹۹۱ در مسکو که هدف کودتاگران ظاهرا برکناری گورباچف و جلوگیری از فروپاشی شوروی بود تحولاتی در سیاست مسکو به چشم می خورد که درخور تعقیب و بررسی اند. …

درست ۱۶ سال پس از کودتای اوت ۱۹۹۱ در مسکو که هدف کودتاگران ظاهرا برکناری گورباچف و جلوگیری از فروپاشی شوروی بود تحولاتی در سیاست مسکو به چشم می خورد که درخور تعقیب و بررسی اند. روسیه با اشتیاق در ایجاد CSTO (سازمان پیمان امنیت گروهی) و سازمان شانگهای ویژه گسترش همکاری های کشورهای عضو مشارکت کرده که آخرین نشست سران سازمان شانگهای معروف به سران «اوراسیا» در ۱۶ اوت ۲۰۰۷ در شهر بیشکک برگزار شده بود و نشست بعدی در اواخر اوت ۲۰۰۸ در شهر دوشنبه پایتخت جمهوری پارسی زبان تاجیکستان تشکیل خواهد شد. در اجتماع مهم بیشکک، ۹ رئیس کشور (عکس بالا) از هو، پوتین، احمدی نژاد، امامعلی رحمان، نظربایف، کریم اف، باقی اف، تا کرزای و رئیس جمهور مغولستان و نمایندگان چند کشور دیگر شرکت داشتند. متعاقب این نشست مهم، انجام مانور نظامی مشترک چین و روسیه و اقدامات دیگر ازجمله از سرگیری پرواز بمب افکنهای سنگین و دورپرواز روسیه پیرامون کشورهای عضو ناتو و بکار افتادن مجدد رادار عظیم لختوسی Lekhtusi واقع در ۵۰ کیلومتری شهر سن پترزبورگ که از قطب شمال تا قطب جنوب کره زمین را زیر پوشش دارد نشان داده است که جهان در آستانه نظمی دیگر است. نظم جاری پس از انحلال پیمان ورشو و فروپاشی شوروی برقرار شده بود که اشغال نظامی عراق بدون مجوز شورای امنیت سازمان ملل، آن را لرزان ساخت. به اظهار اصحاب نظر، اشتباه سیاسی دولت واشنگتن که بر استقرار سیستم دفاع موشکی در لهستان و جمهوری چک پافشاری کرده است؛ فرصت دست زدن به این تحولات را برای رقیب (مسکو) فراهم ساخته است. ماجرای حمله غیر مترقبه هفتم اوت ۲۰۰۸ یکانهای نظامی گرجستان به منطقه استقلال جوی اوستیای جنوبی و متعاقب آن تهدیدهای اعضای ناتو و بویژه آمریکا (که در محافل سیاسی به تجدید جنگ الفاظ تعبیر شده است) روسیه را در تصمیمات خود پابرجاتر ساخته است.

ظریفی وزیر امور خارجه تاجیکستان در طول اقامت خود در تهران در اوت ۲۰۰۸ با تاکید گفته است که دولت متبوع او از عضویت کامل ایران در سازمان شانگهای (SCO) حمایت خواهد کرد و این موضوع را در نشست قریب الوقوع در دوشنبه مطرح خواهد ساخت. ایران تاکنون به عنوان عضو ناظر در جلسات سران "اس. سی. او." شرکت کرده است. مفسران آمریکایی در تفسیر اظهارات "ظریفی" گفته اند که اگر در این زمان که دولت واشنگتن کمر به تشدید مجازات ایران بسته است، این دولت، عضو کامل سازمان شانگهای شود؛ شکست بزرگی برای سیاست خارجی آمریکا خواهد بود. این مفسران افزوده بودند که در سه سال گذشته رحمن و احمدی نژاد همه توان خود را برای گسترش همبستگی سه کشور پارسی زبان و همنژاد جهان بکار برده اند که قبلا سابقه نداشت.