آگهی بازرگانی «فیتیله» با اجرای محمود شهریاری

محمود شهریاری مجری پرحاشیه سیما که مدت ها بود از کار کودک فاصله گرفته حالا به یکی از محبوب ترین برنامه های کودک بازگردد اما حضور شهریاری در «فیتیله» چنانچه پیش بینی می شد با حاشیه هایی معمول مواجه نشد ولی مدتی است قضایای دیگری «فیتیله» را به حاشیه برده است

مدت هاست شور نوستالژی را درآورده اند، هر جا سر می چرخانی، می بینی می خواهند با تکیه بر جذابیت نوستالژیک چیزی را یادآوری کنند. روی تلخ ماجرا هم این است که نوستالژی همواره و حتی در خوش خاطره ترین لحظات ممکن با دریغ و افسوس همراه می شود، یعنی وقتی یاد خاطره ای شیرین هم بیتی، افسوس این روزگار رفته و گذشت ایام همراه آن است.

برخی هستند که تصمیم می گیرند با بروز این وضع مبارزه کنند یا دست کم آن را به تعویق بیندازند؛ هنوز فیلم ها را با نسخه VHS می بینند، روی نوار کاست و صفحه گرامافون، موسیقی گوش می دهندو با دوربین آنالوگ عکاسی می کنند. فوتبال دستی و سگا و میکرو را هم فراموش نمی کنند.

بین برنامه های کودک صدا و سیما، برنامه ای هست که مشابه این رویکرد را در پیش گرفته. شما ممکن است وقتی کارتون های قدیمی را ببینید حالی به حالی شوید اما «فیتیله» ای ها با وجود اینکه حالا دیگر قدیمی شده اند، حضور همواره شان در بیش از یک دهه اخیر – هر چند مدت کوتاهی غیبت کرده اند – برخورد نوستالژیک را از مخاطبان آنهاس لب کرده است.

سالهاست صبح جمعه بچه ها را جلو قاب کوچک پابند می کنند. مهمترین اتفاق در تاریخ این برنامه، رفتن مجید قناد، مجری و تهیه کننده آن در سال ۸۹ بود. مدتی بعد بود که محمودشهریاری جایگزین او شد. کمتر کسی تصور می کرد مجری پرحاشیه سیما که مدت ها بود از کار کودک فاصله گرفته حالا به یکی از محبوب ترین برنامه های کودک بازگردد اما حضور شهریاری در «فیتیله» چنانچه پیش بینی می شد با حاشیه هایی معمول مواجه نشد ولی مدتی است قضایای دیگری «فیتیله» را به حاشیه برده است.

برای پیگیری چرایی ها و چگونگی های تبلیغاتی شدن «فیتیله» سراغ محمود شهریاری رفته ایم. شهریاری به ما می گوید این تغییر و تحولات به آمدن او ربطی ندارد.

● عروسی، هلو و محمود احمدی نژاد

شاید هم اکنون در ذهن شما مثلا مهران مدیری خیلی مهمتر از محمود شهریاری باشد، پس بد نیست بدانید شهریاری مدت ها قبل از مدیری در تلویزیون میدان داری می کرد تا آنجا که مدیری در یکی از آیتم های برنامه نوروز ۷۲ ادای او را درمی آورد، مانند آیتم هایی که در چند سال اخیر، «خنده بازاری»ها برای اهالی صدا و سیما ساخته اند.

شهریاری را به واقع می توان پدر مجری های خودمانی تلویزیون به حساب آورد؛ شومنی که در اوایل دهه ۷۰، شکل اجرا را در تلویزیون عوض کرد و به آن شکلی را که امروز دارد، بخشید. کار او در صدا و سیما فراز و فرودهای بسیار داشته است؛ ادو بار به محاق رفته: سال ها پیش، انتشارت فیلم عروسی برادرش کار دستش داد و مدتی پیش هم هلو؛ بله، هلو.

او که مجری برنامه ای در تلویزیون اصفهان بود، از مهمانان می پرسید که سوژه هایش شبیه چه میوه هایی هستند و فکرش را هم نمی کرد بچه بازیگوش امیر جعفری، بازیگر، زن عمویش را هلو تصور کند. همان میوه ای که دو سه سال پیش هم گریبان محمود احمدی نژاد را گرفته بود وقتی که وزیر بهداشت کابینه اش را به نام این میوه خوشرنگ و لعاب خطاب کرده بود.

این ممنوع التصویر شدن ها، البته با همه مشکلاتی که برای شهریاری داشته، حتما برای اینکه برندن جذابتری میان مجریان صدا و سیما باشد، راهگشا بوده و حتی قیمت او را در اجراهای بیرون از سازمان بالا برده.

مجری خوش خنده برنامه های مختلف تلویزیون در این باره به «حاشیه» می گوید: «هر پدیده اجتماعی آثار مثبت و منفی خاص خودش را دارد، عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد.» اما مدتی است شهریاری بدون حاشیه هایی از این دست به کار خود ادامه می دهد.

● گفتمان ماکارونیسم

«فیتیله» با اجرای محمود شهریاری تبدیل به باکس آگهی شده، ماکارونی حرف اول را می زند. برخی هم معتقدنداگر در این برنامه اتفاق تازه ای می افتاد، این رویکرد تبلیغاتی قابل توجیه بود اما اتفاقی نیفتاده است. مثلا آرش میراحمدی از بازیگران «خنده بازار» که در آیتمی از این برنامه، نقش بدیل یکی از عموهای فیتیله ای را بازی می کند، در این باره به «حاشیه» می گوید:«مسلما در برنامه فیتیله، مساله، نو نبودن برنامه است. باید ببرنامه با همه آیتم هایش تغییر می کرد.اگر بخواهند همان روش گذشته را ادامه دهند، توجیهی برای تغییراتی جزیی نیز وجود ندارد و بی شک موفق نیز نخواهد بود.»

حسین رفیعی دیگر مجری صدا و سیما در پاسخ به انتقاداتی که به رویکرد تازه برنامه مطرح شده هم می گوید: «اینکه برنامه تبلیغ محور شده، تقصیر شهریاری نیستو از این قراردادهای احتمالا سنگین مگر چیزی به او می رسد؟»

به شهریاری می گوییم بدیهی است که در دنیای رسانه ای امروز، تبلیغات مساله ای پذیرفته شده است اما هر رسانه ای وقتی می خواهد آگهی را به بدنه برنامه هایش تزریق کند، ملاحظاتی را در نظر می گیرد؛ اینکه مورد رپرتاژ، محوریت اجرا نشود. این اتفاق اما برای فیتیله نیفتاده و مثلا فلان ماکارونی، ایده محوری ساخت و طراحی برنامه شده است و می پرسیم که او این رویکرد را چگونه توجیه می کند؟ برای رسیدن به خلاقیت در عین تبلیغ، چه تمهیداتی در فیتیله اندیشیده شده؟ و آیا رویآوردن فیتیله به اسپانسر در متن برنامه از سر نوعتی سوءاستفاده از اعتباری است که این برنامه پرطرفدار در یک دهه فعالیت مداوم و تاثیرگذارش کسب کرده؟

اما او پای خودش را از همه این قضایا بیرون می کشد: «به نظر می رسد جواب این سوال ها را باید از مدیران رسانه ملی جویا شوید که متوسفانه در شرایط بحران مالی سازمان مجبور به استفاده از این تمهیدات شده اند، کما اینکه اکنون برنامه «عمو پورنگ» از یک برند ماکارونی، «خاله شاپرک» از آن یکی برند ماکارونی و «فیتیله» از فلان ماکارون صحبت می کنند. هر چند به نظر من اشکال عمده ای در این زمینه وجود ندارد و به نوعی حمایت از تولید ملی و محصولاتی است که برای سلامت بچه ها و خانواده ها بی زیان است، در کنار تبلیغاتی که متاسفانه درباره اسنک، چیپس، نوشابه های گازدار و ... وجود دارد و آثار مخرب و جبران ناپذیری روی سلامت بچه ها می گذارد. در ضمن دوستان هنرمند من در فیتیله سعی کرده اندمطرح شدن حامی برنامه در قالب نمایش های جذابی باشد که نکات

ظریف آموزشی آن بسیار مطرح تر از عنوان شدن حامی برنامه است.»

● مظنه شهریاری چند؟

«معمولا اجرای سمینارها و اجلاس هایی را می پذیرم که از سطح قابل قبول و استاندارد خوبی برخوردار باشد و آثار مثبتی در زندگی مردم و تولید ملی به همراه داشته باشد.» باقی مجری ها هم معترفند که کلاس او فرق دارد. هر جایی نمی رود و هر پولی را هم نمی گیرد. خودش هم می گوید گرانترین مجری است اما هیچ وقت برای یک ساعت ۱۰ میلیون تومان نگرفته: «نه من به عنوان گرنترین مجری ایران و نه هیچ یک از همکاران محترمم این مبلغ را نگرفته ایم و نه هیچ سازمان و شرکتی تا به حال این رقم را پرداخت کرده است.»

البته خیلی از این مبلغ پایین تر نروید! وقتی مجریانی دست چندم برای یک ساعت چهار میلیون می گیرند، شهریاری باید بیشتر از اینها بگیرد. درآمد بدی که نباید باشد! هر چند او می گوید چندان به وجه اقتصادی اجرای برنامه های خصوصی و شرکتی فکر نمی کند اما چطور ممکن است با این همه سابقه اجرا، اجرای برنامه برای شرکتی خصوصی یا نهادی دولتی آنقدر برای او جذاب باشدکه مساله مالی اش در درجات بعدی اهمیت باشد؟

می گوید: «به هر حال همه ما برای گذران زندگی خود نیاز به درآمدهای مالی داریم؛ هم شخصی که دزدی می کند به این مساله فکر می کند و هم کفاشی که بر کفش ها پینه می زند، مهم آن است که کار ما در حد آن کفاش محترم و عزیز، در کنار کسب درآمد مشکلی از مردم را نیز حل کند.»

داستان آمبولانس حسین رفیعی و جواد یحیوی را در گزارش قبل که یادتان هست؟ شهریاری درباره آن می گوید: «تا به حال از آمبولانس شخصی استفاده نکرده ام و آن را اخلاقی نمی دانم. به گونه ای سوء استفاده از اعتماد شخصی مردمی است که آژیر آمبولانس را کمک به نجات یک بیمار می پندارند. کمی مدیریت زمان همه چیز را حل می کند.»