آنه ماری شیمل مولوی شناس فقید

آنه ماری شیمل عمر درازی را صرف تحقیق درباره ادیان, خاصه دین های مردمان شبه قاره وعالم اسلام كرد و در كنار آنچه از راه كتاب و چه با مسافرت های متعدد خود با فرهنگ و ادب وآداب و رسوم ملل مختلف از آفریقا گرفته تا خاورمیانه آشنایی عمیق یافت و این دانش وآشنایی از او دایرهٔ المعارف مجسمی به وجود آورد كه به كمك حافظه بسیار قوی خود هر لحظه آماده بود تا ساعت ها درباره هر موضوعی كه از او در این زمینه ها خواسته شود سخن گوید وشنونده را به ده ها كتاب و مقاله ارجاع دهد

آنه ماری شیمل عمر درازی را صرف تحقیق درباره ادیان، خاصه دین‏های مردمان شبه قاره وعالم اسلام كرد و در كنار آنچه از راه كتاب و چه با مسافرت‏های متعدد خود با فرهنگ و ادب وآداب و رسوم ملل مختلف از آفریقا گرفته تا خاورمیانه آشنایی عمیق یافت و این دانش وآشنایی از او دایرهٔ المعارف مجسمی به وجود آورد كه به كمك حافظه بسیار قوی خود هر لحظه‏ آماده بود تا ساعت‏ها درباره هر موضوعی كه از او در این زمینه ‏ها خواسته شود سخن گوید وشنونده را به ده‏ها كتاب و مقاله ارجاع دهد.

آنه ماری شیمل صاحب تألیفات بی‏ شماری ‏ست كه ‏تعداد آنها از صد می‏گذرد.(۱) این آثار بیشتر به زبان‏های آلمانی و انگلیسی و گاهی به تركی‏نوشته شده و از تصحیح كتاب (مانند سیرت ابن خفیف) تا تألیف و ترجمه را در بر می‏گیرد.

این دانشمند بزرگ در آوریل ۱۹۲۲ در ارفورت آلمان به دنیا آمد، در نوزده سالگی در رشته‏مطالعات اسلامی موفق به اخذ درجه دكتری از دانشگاه برلین شد (۱۹۴۱ میلادی). پس از جنگ جهانی ‏دوم به دانشگاه ماربورگ آمریكا رفت و در آنجا با مقام استادیار رشته مطالعات اسلامی‏خدمات دانشگاهی خود را آغاز كرد. از سال ۱۹۵۴ تا ۱۹۵۹ با سمت استاد تاریخ ادیان در دانشگاه آنكارای تركیه به تدریس پرداخت. سپس به آلمان بازگشت و در دانشگاه بُن خدمات‏آموزشی و پژوهشی خود را ادامه داد. در سال ۱۹۶۷ به دانشگاه هاروارد آمریكا رفت و اولین‏دانشمندی بود كه رشته مطالعات هند و اسلام را در آن دانشگاه تأسیس كرد و تا زمان‏بازنشستگی در این دانشگاه به تدریس اشتغال داشت. وقتی میرچا الیاده (Mircea Eliade) دراوایل سال ۱۹۸۶ درگذشت، شیمل به جای او بر مسند مدیریت مركز بین‏المللی تاریخ ادیان‏نشست. مناصب علمی پروفسور شیمل محدود به همین چند مورد نیست. «او مدتی ریاست‏انجمن جهانی علوم دینی، عضویت آكادمی سلطنتی علوم هلند در ادبیات (از سال ۱۹۸۱)،عضویت آكادمی ایالت راین‏وست فالن آلمان، عضویت آكادمی علوم و هنر آمریكا (از سال‏۱۹۸۷)، كارشناس موزه هنر نیویورك در خوشنویسی (از سال ۱۹۸۱) ویراستار و مؤلف‏بخش مربوط به اسلام دایرهٔالمعارف عربی در ادیان (از سال ۱۹۸۱ ـ تا ۱۹۸۶) را نیز برعهده‏داشت.»(۲)

خدمات او به عالم اسلام سبب شد تا چندین دانشگاه و مجامع مختلف علمی به او دكترای‏افتخاری بدهند و چندین مدال علمی را نیز نصیب خود سازد.

· لیست نشان ها و دكترای شیمل:

الف. نشان‏ها

۱ ـ جایزه فریدریش روكرت آلمان (۱۹۶۵).

۲ ـ نشان ستاره قائداعظم پاكستان (۱۹۶۵).

۳ ـ جایزه یوهان هاینریش فوس (۱۹۸۰)

۴ ـ مدال صلیب، نشان درجه یك جمهوری فدرال آلمان (۱۹۸۰)

۵ ـ نشان درجه اول «بوندس فردینس كروتیس (Bundesverdienst)آلمان(۱۹۸۱).

۶ ـ بزرگترین نشان مردمی پاكستان به نام «هلال امتیاز» (۱۹۸۴).

۷ ـ مدال «لوی دالاویدا» (Levi ـ della ـ vida) از دانشگاه كالیفرنیا (۱۹۸۷).

۸ ـ نشان صلیب بزرگ آلمان با نشان لیاقت، آلمان (۱۹۸۹).

۹ ـ جایزه «لئوپولد یوكاس» دانشگاه توبنیگن آلمان (۱۹۹۲)

۱۰ ـ جایزه ترجمه از مركز تعلیم زبان تركی (Toemer)

۱۱ ـ مدال ایرسیكا IRCICA، از مركز تحقیقات بین‏المللی تاریخ، هنر و فرهنگ اسلامی‏تركیه.

۱۲ ـ مدال وقف‏شناسان تركیه.

۱۳ ـ جایزه صلح اتحادیه ناشران و كتابفروشان آلمان (۱۹۹۵).

۱۴ ـ «نشان دوستی» جمهوری ازبكستان (۲۰۰۲)

ب. دكترای افتخاری‏

۱ ـ دكترای افتخاری از دانشگاه سند (۱۹۷۵)

۲ ـ دكترای افتخاری دانشگاه قائد اعظم (۱۹۷۷)

۳ ـ دكترای افتخاری دانشگاه پیشاور (۱۹۷۸)

۴ ـ دكترای افتخاری دانشگاه اوپسالای سوئد (۱۹۸۵)

۵ ـ دكترای افتخاری دانشگاه سلجوق قونیه (۱۹۸۸)

۶ ـ دانشگاه تهران (۱۳۷۷ = ۱۹۹۸ شمسی)

۷ ـ دانشگاه الزهرای تهران (۱۳۸۱ = ۲۰۰۲ شمسی).

پروفسور فقید، آنه ماری شیمل، علاوه بر زبان‏های انگلیسی و آلمانی كه كتاب‏ها و مقالات‏خود را بیشتر به این دو زبان نوشته است به زبان‏های فرانسه، فارسی، عربی، تركی، اردو، سندی‏و بنگالی نیز احاطه داشت و آثار وی نشان می‏دهد كه وی به كمال سهولت می‏توانسته متون قدیم و جدید را به این زبانها، خاصه فارسی و عربی، بخواند و در آثاری كه به این زبان‏ها نوشته شده به تحقیق بپردازد و حتی از آن‏ها به انگلیسی و آلمانی ترجمه كند. از نكات جالب‏درباره این بانوی دانشمند آنكه او گاهی آثار خود را از آلمانی به انگلیسی و یا برعكس ترجمه‏ می‏كرده است و البته اتفاق می‏افتاده است كه ترجمه با اصل كتاب گاهی از نظر برخی مطالب ‏تفاوت‏هایی پیدا كند.

---