کلومبیم Niobium = Columbium

عنصری فلزی است با علامت شیمیائی Cb به این فلز نیوبیم نیز گفته می‌شود باعلامت شیمیائی Nb که از سنگ معدنی کولومبیت Columbit بدست می‌آید. این کانه اکسید نیوبیوم، آهن و منگانز می‌باشد. کلومبیم …

عنصری فلزی است با علامت شیمیائی Cb به این فلز نیوبیم نیز گفته می‌شود باعلامت شیمیائی Nb که از سنگ معدنی کولومبیت Columbit بدست می‌آید. این کانه اکسید نیوبیوم، آهن و منگانز می‌باشد. کلومبیم به رنگ سفید، زرد ـ وزن مخصوص ۵۷/۸ نقطه ذوب ۲۴۱۵c، درجه استحکام کششی ۳۴ تا ۴۲ کیلوگرم بر میلی‌متر مربع، به‌صورت تابکاری شده و تا ۹۱ کیلوگرم بر میلی‌متر مربع به‌صورت سیم کشیده است. رسانائی الکتریکیش یک‌هشتم مس می‌باشد. در صورت خلوص نرم و چکش‌خوار است. اما مقادیر کمی ناخالصی فلز آن را سخت می‌نماید. چون عاری از نیتروژن، اکسیژن، و هیدروزن باشد بسیار نرم است، و میله ۷۵ میلی‌متری آنرا می‌توان بی‌تابکاری تا ورقه نازکی به کلفتی ۱۲۵% میلی‌متر نورد نمود. این فلز را به ‌آسانی همراه با مواد روغنکاری، تراشکاری، ماشین‌کاری می‌گردد. در گرماهای زیاد، گازها را جذب می‌نماید، خواص جذب گازی کلومبیم بیشتر از تانتال است. ازینرو در لامپ‌های با خلاء زیاد کاربرد دارد. در جواهرسازی کاربرد دارد زیرا به‌جزء طلا و نقره تنها فلزی است که دارای خواص ذاتی زیبائی، دوام می‌باشد. با اینکه این فلز گران است اما در طبیعت فراوان و بیش از نصف فلز در طبیعت وجود دارد. مقدار کمی از آن مانع خوردگی فولاد می‌گردد.

آلیاژهای کلومبیم در قطعات توربین‌ها و موشک‌، آلیاژی با ۸۰% کلومبیم ۱۰% تیتان و ۱۰% مولیبدن دارای استحکام کششی برابر ۷/۷ کیلوگرم بر میلی‌متر در گرمای ۱۳۷۰c درجه آلیاژ کلومبیم ـ تنگستن با ۱۱% تنگستن ۳% مولیبدن و ۲% هافنیم برای ادوات دقیق دارای استحکام کششی برابر ۶/۱۹ کیلوگرم در ۱۰۹۰c درجه می‌باشد. نوعی آلیاژ کلومبیم ـ زیرکونیم برای موشک‌ها و قطعات هواپیما کاربرددارد.