بازی سیاسی ترک ها با بحران سوریه

مقامات ترکیه ای با تاسیس کمپ هایی برای اسکان آوارگان گریخته از سوریه در حال نقش آفرینی فعال در بحران سوریه هستند

مقامات ترکیه ای با تاسیس کمپ هایی برای اسکان آوارگان گریخته از سوریه در حال نقش آفرینی فعال در بحران سوریه هستند.

البته دولت ترکیه از سال های گذشته و همزمان با روی کار آمدن احمد داووداوغلو وزیر امور خارجه و تئوریسیون سیاست خارجی حزب حاکم عدالت و توسعه تلاش داشته است تا در بحران های منطقه نقش یک برادر بزرگ تر و میانجی را ایفا کند که تلاش برای میانجیگری در بحران فلسطین، میانجیگری بین سوریه و اسراییل و میانجیگری در موضوع هسته ای ایران نمونه هایی از تلاش آنکارا در این جهت بوده است.

ترکیه در بحران اخیر سوریه نیز تلاش دارد تا به عنوان یک میانجی عمل کند و این رویکرد با هدف کاهش دامنه های بحران در مرزهای ترکیه و نیز با هدف ارتقای منافع منطقه ای و جهانی این کشور به مورد اجرا گذاشته شده است.

ترک ها از سویی با تجمع فعالان سیاسی و حقوق بشری مخالف دولت سوریه در شهر آنتالیا موافقت کرده و تلاش کردند تا آنتالیا را به عنوان یک پایگاه مهم برای اپوزیسیون سوریه در آورند و از خواست های اصلی اپوزیسیون دولت دمشق مطلع شده و به عنوان یک رابط و مترجم خواست های اپوزیسیون سوریه را به اطلاع اروپا و آمریکا برسانند.

از سوی دیگر دولت آنکارا به تماس های خود با دولت بشار اسد ادامه داده و تلاش کرده است تا این تماس ها همچنان ادامه داشته باشد که سفر اخیر حسن ترکمانی دستیار معاون رییس جمهوری سوریه و فرستاده ویژه بشار اسد به آنکارا در این راستا قابل ارزیابی است.

ظاهرا در دیدارهای ترکمانی در آنکارا، مقامات ترکیه به وی توصیه کرده اند تا این پیام را به بشار اسد انتقال دهد که اصلاحات بنیادین و عمیق برای حفظ حکومت وی حیاتی بوده و بشار اسد اگر خواهان تداوم حکومت خود بر سوریه است باید هر چه سریع تر و بدون فوت وقت برنامه اصلاحات سیاسی و اقتصادی را به مورد اجرا بگذارد.

اما سیاست ترکیه در این حد متوقف نماند و ترک ها با باز کردن مرز خود با سوریه به اسکان هزاران پناهنده سوری که در اثر حملات ارتش سوریه به شهرهای شمالی سوریه از بیم جانشان به ترکیه گریخته اند، پرداخت.

دولت ترکیه با باز کردن کمپ های اسکان موقت آوارگان سوریه و پذیرفتن قریب به ۱۰ هزار آواره سوری در هفته های گذشته تلاش کرده است تا علاوه بر گرفتن ژستی انسان دوستانه و حقوق بشری، از این مساله به عنوان اهرمی موثر در بحران سوریه استفاده کند.

آنکارا در روزهای اخیر اجازه حضور خبرنگاران خارجی در این کمپ ها را نمی داد اما روز گذشته دولت ترکیه مجوز حضور خبرنگاران خارجی در این اردوگاه ها را صادر کرد و اجازه داد تا خبرنگاران خارجی در این اردوگاه ها حضور یافته و به تهیه گزارش و فیلم بپردازند.

بنابراین و با ملاحظه سیاست های آنکارا در قبال سوریه دولت ترکیه از سه جهت تلاش دارد تا بر بحران سوریه تاثیر گذاری داشته باشد:

۱) تداوم تعامل با دولت سوریه و رایزنی با حکومت بشار اسد

۲) تاثیر گذاری سیاست خارجی ترکیه از زاویه میزبانی اپوزیسیون سوریه حاصل می شود. ترکیه تلاش دارد تا به چهار راه گفتگوها و رایزنی های منطقه ای برای بحران سوریه تبدیل شود. یعنی همان سودایی که ترک ها پیش از این برای موضوع هسته ای ایران آزموده اند.

۳) سومین فاز سیاست خارجی ترکیه مساله رویکردهای انسانی و حقوق بشری است که اسکان آوارگان سوری در کمپ های درون خاک ترکیه نمونه ای از این سیاست است.

در مجموع، ترکیه به دلیل دارا بودن استانداردهای دموکراتیک نسبتا بهتر از دیگر کشورهای منطقه تلاش دارد تا به عنوان یک کشور میانجی عمل کند و این میانجیگری می تواند تا حدود زیادی مثمر ثمر تر از دیگر کشورهای خارجی باشد، چرا که :

- آنکارا یک کشور همسایه و منطقه ای است و یک قدرت مداخله گر خارجی یا غربی محسوب نمی شود.

- نقطه ضعف چندانی در زمینه دموکراسی ندارد تا سخنان و توصیه های آن به دولت سوریه در زمینه انجام اصلاحات سیاسی و حمایت از حقوق بنیادین مردم این کشور، ریا کارانه به نظر آید.

- ترکیه با همه طرف های بحران سوریه به صورت متوازن رابطه دارد. آنکارا هم با غرب، هم با دولت سوریه و ایران و نیز با اپوزیسیون سوریه در تماس است و این مشخصه در هیچ کشور دیگری نیست.

لذا با ملاحظه جمیع جهات می توان این ادعا را مطرح کرد که اگر قرار باشد کشوری به عنوان میانجی وارد موضوع حل بحران سوریه شود، این کشور بدون شک ترکیه خواهد بود.

منبع: سایت خبری عصر ایران