گذشته پرافتخار انقلاب, چراغ راه آینده

به بهانه سالروز قیام خونین مردم در ۱۷ شهریور ۱۳۵۷

چندی پیش مقام معظم رهبری در جمع شعرا و هنرمندان کشور جمله ای فرمودند که بی مناسبت با سالگرد کشتار مردم بی گناه کشورمان در ۱۷ شهریور

۵۷ ۱۳توسط رژیم منحوس پهلوی نیست.ایشان فرمودند: "کشور ما در تمام این مدت، حادثه ای به عظمت حادثه انقلاب اسلامی به خود ندیده و هیچ گاه ملت ایران نتوانسته مثل امروز همه حصارهای گوناگون و مصنوعیِ کشیده شده به دور یک ملت را بشکند و قد بکشد و سربلند راه رشد و تعالی را در پیش بگیرد".(۱۳۸۹/۰۶/۰۴)مروری بر این واقعه دردناک به خوبی این سخن رهبر معظم انقلاب را تائید می کند که حادثه انقلاب اسلامی یک حادثه بی نظیر است و به پشتوانه این انقلاب است که امروز ملت ما مسیر رشد و تعالی را می پیماید.

در صبح جمعه، ۱۷ شهریور سال ۱۳۵۷، مردم تهران پس از ادای فریضه صبح، برای چهارمین روز متوالی از خانه‌ها بیرون آمده و سیل‌آسا به سمت خیابان‌ها حرکت کردند. مرکز تجمع آنان میدان ژاله (میدان شهدای کنونی) بود. همین که مردم به خیابان‌ها رسیدند، ناگهان با دیدن تانک‌ها و زره‌پوش‌های نظامی و مأموران مسلسل به دست حکومت، غافلگیر شدند، ولی بدون اعتنا به سربازان، به حرکت خود ادامه دادند.از خیابان‌های اطراف، سیل انبوه جمعیت با سردادن شعارهای انقلابی، به سمت میدان ژاله در حرکت بود.

مأموران مسلح پس از چند بار اخطار، از زمین و هوا جمعیت را ناجوانمردانه هدف رگبار مسلسل قراردادند.در این روز،‌ جوانان بسیاری جان خویش را از دست دادند و به خاطر به ثمر رسیدن نهال انقلاب اسلامی، به قربانگاه عشق و شهادت شتافتند. یکی‌ از نقاط‌ عطف‌ تاریخ‌ انقلاب‌ اسلامی‌ قتل‌عام‌ مردم‌ تهران‌ در ۱۷ شهریور درمیدان‌ ژاله‌ (شهدا) بود. کشتار بی‌رحمانه‌‌ مردم‌ در آن‌ روز تجلی ماهیت‌ واقعی‌ رژیمی‌ بود که‌ سعی‌ می‌کرد با فریبکاری‌ از خود چهره‌ای‌ صلح‌دوست‌، آزادیخواه‌ و مخالف‌ با مفاسدبسازد. واقعه‌ خونین‌ ۱۷ شهریور نقطه‌‌ پایانی‌ بود بین‌ ملّتی‌ ستمدیده‌ و رژیمی‌ستمکار. این‌ واقعه‌ نظریه‌‌ امام‌ خمینی(ره)‌ را در دروغگویی‌ و فریبکاری‌ رژیم‌ به‌ اثبات‌رساند و مردم‌ را برای‌ سرنگونی‌ رژیم‌ مصمم‌تر ساخت‌.هفدهم شهریور ماه ۵۷، یادآور قیام مردم مسلمان و انقلابی ایران به رهبری قائد عظیم الشان حضرت امام خمینی(ره) و کشتار بی رحمانه مردم توسط رژیم ستمشاهی پهلوی است.

حکومت وابسته به آمریکای جنایتکار، با خیال واهی سرکوب و ایجاد رعب و وحشت و ادامه حیات ننگین خود، هزاران نفر از ملت غیور ایران را که برای استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی قیام کرده بودند، به خاک و خون کشیدند.رژیم دست نشانده آمریکا، با این گونه جنایات ددمنشانه، تصور

می کرد می تواند خللی در اراده پولادین عاشورائیان خمینی کبیر(ره) ایجاد نماید، اما عزم آنان را بیش از پیش در راه مقدس انقلاب استوار نمود و تا سرنگونی حکومت جائر و منحوس پهلوی و حاکمیت نظام عدالت گستر علوی و تحقق حکومت مردمسالاری دینی ادامه یافت. مردم طی روزهای قبل از۱۷ شهریور با حمله به مراکز مشروب فروشی، قمارخانه ها، سینماها و بانک ها نشان دادند که با رفتارهای ضد دینی شاه مخالف هستند.از این رو در ابتدایی ترین اقدام و تحت فشار فزاینده، جمشید آموزگار کنار گذاشته شد و جعفر شریف امامی با شعار “دولت آشتی ملی” برای مهار بحران، جایگزین وی در پست نخست وزیری شد. شریف امامی نیز برنامه های دولت خود را احترام به شعایر مذهبی و اصول قانون اساسی و مبارزه با فساد اعلام کرد. در اولین اقدام نیز تاریخ شاهنشاهی را تغییر و به حالت اولیه یعنی تاریخ هجری شمسی برگرداند و سپس در مهمترین اقدام خویش، به مطبوعات آزادی نسبی داد تا جایی که مردم پس از سال ها شاهد تصویر مبارک امام(ره) در روزنامه های کشور شدند.این امتیازات نه تنها مردم را اقناع نکرد بلکه تحت رهبری امام(ره) به سوی اهداف بزرگتر مصمم تر شدند. راهپیمایی بزرگ عید فطر و متعاقب آن راهپیمایی میلیونی۱۶ شهریور رژیم شاه را هراسان کرد.

در نتیجه استقرار حکومت نظامی و به دنبال آن سرکوب خونین میدان شهدا صرفا با هدف مهار بحران صورت گرفت تا در مردم ایجاد رعب و وحشت نماید و از ادامه راهپیمایی ها جلوگیری نماید. در این واقعه مهم طبق شواهد و مدارک، ارتشبد اویسی از درون هلی کوپتر بر فراز میدان شهدا به طور مستقیم عملیات سرکوب را هدایت می کرد تا با فیصله دادن به بحران و ناآرامی ها آن را به اربابان خود هدیه نماید. قیام ها، حرکت‌ها و جنبش‌هایی که به پیروزی انقلاب اسلامی انجامید، اسوه‌ای برای تمامی کشورهای اسلامی است که باید در این زمینه مسئولان فرهنگی به ترویج پیام‌های آن بپردازند.رژیم شاهنشاهی به وسیله قیام‌های متعدد از مقاومت مردم در دستیابی به خواسته قلبی آنها آگاه شد که باعث سستی رژیم و پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۵۷ گردید.زن و مرد با ایستادگی و مقاومت در میدان ژاله در برابر ظلم و ستم رژیم شاهنشاهی ایستادند و برگ سبزی از شجاعت و ایثار را به ارمغان آوردند.مردم انقلابی با ایمان و اعتقادی عمیق به حرکتی عظیم دست زدند و با روحی شهادت‌طلبانه قدم در راه سیدالشهدا(ع) گذاردند.رژیم شاهنشاهی با فشارهایی سعی در ناامیدی مردم و طرد آنها از صحنه مبارزه داشت که با حضور پررنگ مردم در میدان‌ها امید رژیم به یاس منجر می‌شد.جوانان باید بدانند خون ها و ایثارگری‌های شهدا و جانبازان باعث پیروزی انقلاب اسلامی شد وباید در هر زمانی شهادت و شجاعت را سرلوحه برنامه‌های خود قرار دهند.

جوانان باید با الگوگیری از قیام ۱۷ شهریور آزادگی، عطوفت، شهامت و آزادگی را در خود پرورش دهند تا بتوانند انقلاب اسلامی را به قیام امام زمان(عج) و پیروزی نهضت جهانی مهدی موعود(عج) متصل کنند.ملت ایران باید همواره فرهنگ شهید و شهادت را زنده نگه دارد که در صورت محو و نابودی گنجینه گرانبهای شهادت عواقب سنگینی ملت و کشور را تهدید می‌کند.مردم با تقوای ایران اسلامی با فرمانبرداری از رهبر و با عمل به آموزه‌های دینی شهادت را راهی برای رسیدن به آرزوهای خود دانستند و توانستند به پیروزی انقلاب برسند.حضرت امام(ره) که در آن زمان به حالت تبعید در نجف اشرف به سر می بردند از این واقعه بی نهایت متاثر شدند و طی اعلامیه ای کشتار مردم را محکوم کردند.همان طور که می دانیم یکی از نیرومندترین اهرم های رهبری امام(ره)، روحیه توده گرا و مردم گرایانه ایشان بود که در مقایسه با رهبران

نخبه گرا، امتیاز برجسته ای برای ایشان محسوب می شد. از این رو امام(ره) عمیقا و صادقانه با مردم حرف می زد و بیانیه و اعلامیه صادر می کردند.در جریان واقعه۱۷ شهریور فرمودند:“ای کاش خمینی در میان شما بود و در کنار شما در جبهه دفاع برای خدای تعالی کشته می شد.” اما روحیه قوی و با صلابت امام(ره) موجب می شد تا از همه اتفاقات رخ داده به سود فرایند انقلاب استفاده کنند. ایشان با خصلت مصالحه ناپذیری و خودداری از گفتگو با دشمن، برحضور توده های مسلمان در مسیر انقلاب افزودند و ایجاد تحول در ساختار نظام سیاسی را فقط از طریق حضور مردم امکان پذیر کردند. لذا در ادامه بیانیه پرده از مظلومیت مردم و ستم شاه برداشتند. امام در پایان بیانیه خویش از ارتش خواستند تا به مردم ملحق شود و در کنار آنان ریشه ظلم و ستم را بکنند و این موضوع بسیار مهمی بود که بعدها در فرایند پیروزی انقلاب اسلامی به وقوع پیوست.

● پیامدها و دستاوردهای واقعه۱۷ شهریور

واقعه۱۷ شهریور که منجر به درگیری دو ساعته ارتش شاه با مردم مظلوم و بی دفاع شد صدها شهید و مجروح بر جای گذاشت. این رخداد به عنوان یکی از نمادهای اصلی مبارزه مردم با رژیم شاه شناخته شد. در عین حال در سطح داخل و خارج ازکشور تاثیرات مهمی بر جای گذاشت که عمده ترین آنها عبارتند از:

۱) گسترش انقلاب در میان توده های مسلمان با افزایش روحیه شهادت طلبی

۲) تصمیم بر بازگشت ناپذیری در روند انقلاب اسلامی

۳) سرآغاز اعتصابات گسترده با اعتصاب پالایشگاه نفت تهران که تنها پس از۲ روز از واقعه۱۷ شهریور صورت گرفت

۴) افشای ماهیت واقعی رژیم پهلوی در حالی که با گماردن شریف امامی تحت عنوان دولت آشتی ملی قصد فریب مردم را داشت

۵) بی اعتبار شدن شعارهای

بشر دوستانه حامیان خارجی شاه بویژه ایالات متحده آمریکا که در آن زمان تحت ریاست جمهوری جیمی کارتر شعار فضای باز سیاسی را می داد و دکترین حقوق بشر را مطرح می کرد.

۶) انعکاس جهانی واقعه۱۷ شهریور و کاهش روانی موقعیت بین المللی رژیم شاه که تا آن زمان تصور می شد جریان ماه های اخیر صرفا یک بحران قابل مهار و در راستای فضای باز سیاسی است اما نگاه تیزبین جهانی پس از واقعه خونین ۱۷ شهریور متوجه یک انقلاب راستین اسلامی شد.

ما امروز در مقطعی به سر می‌بریم که لازم است گذشته پرافتخار انقلاب اسلامی را چراغ راه آینده خود قرار دهیم. گذشته تاریخ انقلاب ما پر از حماسه‌های ماندگار است. روزهایی که برای به دست آوردن استقلال و اقتدار ملی، شهدای گرانقدر خون پاک خویش را نثار اسلام و انقلاب کردند تا امروز جمهوری اسلامی ایران با الگوبرداری از آموزه‌های دینی و ستم‌ستیزی شیعی اهداف آرمانی خود را دنبال کند.یادآوری واقعه ۱۷ شهریور گویای فداکاری و جانفشانی مردان و زنانی غیور، قهرمان و مسلمانی است که با نثار جان خود ثمره ارزشمندی برای نسل‌های آینده ایران اسلامی به یادگار گذاشته‌اند.

عباس خسروانی