همخانه های آینده

معرفی روبات های جدید در اکسپو ۲۰۱۰ این صنعت را به تکاپو انداخته است

در حدود ۹۰ سال پیش «کارل کاپک» ، نویسنده ساکن چک اسلواکی، لغت Robota را که به معنای «کارگر» یا «کوشش ملال‌آور» است در نمایشنامه R.U.R به‌کار برد . در این نمایشنامه قدرت ماشین ذهنی او به مراتب بیشتر از انسان بود و ضعف‌های معمولی او را نداشت. در نتیجه در انتهای داستان بر سازندگان خود غلبه کرد. همه اینها به‌صورت یک رویا باقی ماند تا در سال ۱۹۴۶ میلادی تلاش‌های John Mauchly برای ساخت اولین کامپیوتر الکترونیکی (ENIAC) به ثمر نشست و آن را در دانشگاه پنسیلوانیا ساخت. سپس اولین رایانه دیجیتالی همه منظوره، اولین مسئله خود را در دانشگاه MIT حل کرد. بالاخره در سال ۱۹۵۹ Marvin Minsky و John McCarthy اولین آزمایشگاه هوش مصنوعی را در MIT بنا نهادند .

از تعاریف گذشته که بگذریم به این نکته می‌رسیم که امروزه کلمه روبات برای هر ماشین ساخت شده توسط بشر که بتواند کاری که به‌طور طبیعی توسط انسان انجام می‌شود را انجام دهد، استفاده می‌شود . تمام دستگاه هایی که در کارخانه های اتومبیل‌سازی، صنایع مرتبط با الکترونیک یا اکتشافات زیر آب استفاده می‌شوند نوعی روبات به حساب می‌آیند .

هر روباتی از سه بخش اساسی تشکیل شده است:

کامپیوتری که دارای قدرت پردازش است و به عنوان مغز روبات تلقی می‌شود .

قسمت محرک روبات که برای حرکت قسمت‌های مختلف درونی و بیرونی آن انجام وظیفه می‌کند و شامل موتور، پیستون‌ها، تسمه‌ها، چرخ‌ها و چرخ‌دنده‌ها ، فنرها و ... می‌شود.

بخش حسگر یا سنسور روبات که می‌تواند شامل بینایی ، شنوایی ، تماسی ، تشخیص نور و دما و رطوبت باشد .

زمانی که هر یک از این سه بخش دچار اختلال گردد ممکن است کار روبات با مشکل مواجه شود و با عدم تبعیت از دستورات انسان ، به خود و سایر انسان‌ها صدمات جانی و مالی وارد کند .

ایجاد روبات‌ها باعث ایجاد تحولات شگرفی در زندگی روزمره انسان‌ها شد. روبات نسبت به انسان دارای مزیت های فوق‌العاده‌ای است که در ذیل به چندی از آنها اشاره می‌شود :

یکی از مهم‌ترین مزایای روبات ها عدم توجه آنان به اطراف است و فقط طبق دستورات داده شده کار خود را انجام می‌دهند . روبات ها نیازهای انسانی ندارند و هیچ‌گاه خسته نمی‌شوند.

آنها در هر لحظه می‌توانند با استفاده از قسمت‌های مختلف بدنشان و طبق برنامه‌ریزی چند کار را به صورت همزمان انجام دهند ولی مغز انسان می‌تواند یک کار را کنترل کند . روبات ها دارای قدرت و سرعت بیشتری هستند و می‌توانند ایمنی، ضریب تولید و کیفیت محصولات یک کارخانه را افزایش دهند.

و مهم‌تر از همه روبات ها می‌توانند در موقعیت های خطرناک یا دشوار کار های سنگین را انجام دهند .

اما همین روبات‌های مفید برای زندگی بشر مشکلاتی ایجاد کرده اند و مضراتی دارند همچون :

عدم توانایی پاسخگویی در زمان های اضطراری که بسیار خطرناک است .

روبات ها علاوه بر اینکه هزینه زیادی را طلب می‌کنند، قابلیت‌های محدودی دارند یعنی کاری را انجام می‌دهند که برای آن برنامه‌ریزی شده اند.

و از همه مهم تر اینکه با اتوماسیون کارخانه ها و ورود روبات‌ها، شغل و کار هزاران کارمند و کارگر به خطر می‌افتد .

حال که با ساختمان روبات‌ها آشنا شدیم و به ارائه توضیحات کافی درخصوص آنان پرداختیم به پیشرفت های اخیر در زمینه روباتیک اشاره می‌شود .

▪ روبات های جنگی:

چندی پیش دانشمندان آمریکایی از سلاح روباتیک جدیدی به نام «روبوداگ» پرده برداری کردند. این روبات که برای استفاده در میادن جنگی استفاده می‌شود قدرت گشت‌زنی دارد . دانشمندان در این پروژه روبات «سگ بزرگ» را هم ابداع کرده و ادعا کرده اند که پیشرفته‌ترین روبات چهار پا روی زمین است . این روبات با دو فوت ارتفاع و سه فوت طول می‌تواند در مسیرهای ناهموار چهار بسته از تجهیزات نظامی را حمل کند و به تجیهزات برتری از جمله سیستم حسگر ، دوربین ویدئویی و یک رایانه همراه مجهز است. با این حساب در چند دهه آینده شاهد نبرد های بزرگ میان روبات‌ها خواهیم بود .

▪ روبات های شناگر:

چندی پیش آلمان، در نمایشگاه اکسپو شانگهای ۲۰۱۰ به معرفی روبات پنگوئن شکل خود پرداخت . در فیلمی که از طریق رسانه ها منشتر شد این روبات با چشمان آبی در حال شنا کردن در آب بود و تقریبا قادر به انجام تمام حرکات پنگوئن ها بود . مسیرش را ردیابی می‌کرد و می‌توانست به عقب نیز شنا کند . این روبات نمونه خوبی برای پیشرفت‌های صنعت روباتیک در زمینه روبات های شناگر بود که برای مصارف تحقیقاتی ، صید ، تعمیرات صنایع دریایی و... به‌کار گرفته می شوند .

▪ روبات های انسان نما:

مهم‌ترین تحولات صنعت روبات‌سازی به همین دسته از روبات ها برمی‌گردد که انواع مختلفی دارند و به احتمال زیاد تا چند سال آینده همخانه انسان‌ها خواهند شد . به مهم‌ترین این روبات ها اشاره می‌کنیم .

▪ روبات‌های خانه‌دار:

این روبات ساخت کره بوده و Mahru-Z نام دارد . خانه را مرتب کرده، لباس‌ها را در ماشین لباس شویی می ریزد و پیتزا را در مایکروفر گرم می‌کند! پیشرفت های بسیار خوبی کرده و یقینا همخانه مان خواهد شد . همانطور که رایانه به یک جزء جدا ناپذیر از زندگی ما تبدیل شده است .

▪ روبات های شطرنج باز:

شاید این روبات ها در زندگی روزانه تاثیر نداشته باشند . ولی هوش این روبات ها به حدی است که می‌توانند همزمان با سه حریف بازی کنند و تاکنون قهرمانان بزرگی را نیز شکست داده‌اند .

روبات های حمل کننده:

این روبات ها مخزنی مانند چمدان دارند ، به دنبال صاحب‌شان راه می‌روند ، از پله ها بالا رفته و در سراشیبی سرعت‌شان را کم می‌کنند.

▪ روبات های فضانورد:

اولین روبات فضانورد در ماه سپتامبر ۲۰۱۰ کارش را در شاتل دیسکاوری آغاز کرد . ۹کیلوگرم بار حمل می‌کند و بیشتر کار های فضا نوردان را انجام می‌دهد . نکته مهم اینجاست که این روبات به لباس فضانوردی و اکسیژن نیازی ندارد .

گنجایش توضیحات بیشتر نیست و به ذکر عناوین روبات‌های جدید بسنده می‌کنیم . برای معرفی مهم ترین روبات‌ها می‌توان از روبات نوزاد برای تمرین زوج‌های جوان، روبات پرستار برای جایگزینی با پرستاران بیمارستان‌ها ، روبات بیمار برای تمرین پرستاران و پزشکان ، روبات‌های مانکن برای به نمایش گذاشتن جدید ترین لباس‌ها ، روبات های آتش نشان ، معلم و ... نام برد. گفتنی است ایران نیز تا کنون پیشرفت‌های قابل توجهی در صنعت روباتیک داشته است ولی هنوز راه زیادی باقیست .

تهران امروز