جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

فلسفه عزاداری امام حسین (ع)


● فلسفه و حكمت عزاداری بر امام حسین (ع) چیست و چه تفاوتهایی با سایر ائمه (ع) دارد؟
▪ پاسخ: تمامی دلایلی كه در فلسفه و حكمت عزاداری بر اهل بیت (ع) و آثارو فواید آن مطرح است در فلسفه و حكمت …

فلسفه و حكمت عزاداری بر امام حسین (ع) چیست و چه تفاوتهایی با سایر ائمه (ع) دارد؟

پاسخ:

تمامی دلایلی كه در فلسفه و حكمت عزاداری بر اهل بیت (ع) و آثارو فواید آن مطرح است در فلسفه و حكمت عزاداری امام حسین (ع) نیز جاری و ساری است با این تفاوت كه كشتی نجات امام حسین (ع) دو صفت متفاوت و برجسته دارد:

۱) اوسع است: یعنی ظرفیت و گنجایش آن برای دربرگرفتن انسان های طالب هدایت بیشتر است.

۲) اسرع است: یعنی در مسیر هدایت و نجات از راه ضلالت به سرعت موثر واقع شده و ضامن سعادت دنیا و آخرت گمراهان و گناهكاران می باشد. در روایتی همین مضمون مورد تاكید قرار می گیرد كه «كلنا سفینه النجاه ولكن سفینه الحسین اوسع و فی لج البحر اسرع» - همه ال بیت عصمت و طهارت كشتی نجات و هدایت بندگان هستند اما كشتی نجات امام حسین (ع) دو صفت ویژه دارد:

۱) اوسع است. یعنی گنجایش و ظرفیت آن بیشتر است

۲) اسرع است، یعنی طوفان حوادث و بلایای دریا را با سرعت طی طریق كرده و موانع را پشت سر می گذارد.

بنابر این مسأله انسان سازی، جامعه سازی، انتقال فرهنگ اهل بیت (ع) به نسل های بعد و بالاخره تقویت محبت و دوستی اهل بیت (ع) در مجالس امام حسین (ع) وسیعتر و قوی تر می باشد. زیرا ماهیت قیام امام حسین (ع) و نیز آموزه های تربیتی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی عاشورا، در تعالی و بالندگی انسان و جامعه چشم گیر بوده و عناصر رویداد كربلا، مولفه های اساسی و اصلی را در ترسیم فرهنگ شیعی رقم زده است كه توسط مراسم سوگواری به نسل بعد منتقل می شود.

بنابر این با توجه به بیانات، سخنان و شعارهای عاشورا، می توان عناصر انسان ساز، جامعه ساز وفرهنگ ساز را در شاخص های زیر مورد توجه وامعان نظر قرارداد:

عبادت - ایثار - شجاعت - توكل - صبر - امر به معروف و نهی از منكر، نابودی اسلام در شرایط سلطه یزیدیان، حرمت بیعت با كسی چون یزید، شرافت مرگ سرخ بر زندگی ذلت بار، اندك بودن انسان های راستین در صحنه امتحان، لزوم شهادت طلبی در عصر حاكمیت باطل، زینت بودن شهادت برای انسان، تكلیف مبارزه با سلطه جور و طغیان، اوصاف پیشوای حق، تسلیم و رضا در برابر خواست و رضای خدا، همراهی شهادت طلبان در مبارزات حق جویانه، حرمت ذلت پذیری برای آزادگان و فرزانگان مومن، پل بودن مرگ برای عبور به بهشت برین، آزادگی و جوانمردی، یاری خواهی از همه و همیشه در راه احقاق حق.

درس آزادی به دنیا داد رفتار حسین - بذر همت در جان افشاند افكار حسین گرنداری دین به عالم، لااقل آزاده باش - این كلام نغز می باشد زگفتار حسین مرگ با عزت ز عیش در مذلت بهتر است - نغمه ای می باشد از لعل در بار حسین درعین حال موارد زیر علاوه بر شاخص های گفته شده، می تواند حكمت عزاداری بر امام حسین (ع) را تبیین كند:

نوعی اعتراض به ظالمان زمان و حمایت از مظلومان جهان

عامل تقویت حس عدالت خواهی و انتقام جویی از ستمگران

زمینه ساز اجتماع شیعیان جهت پیروی و دفاع از حق.