نسخه یازدهم DirectX و تغییر در دنیای گرافیک بازی ها

پس از کش و قوس ها و بدقولی های فراوان بالاخره چشم ما به جمال نسخه جدید سیستم عامل مایکروسافت Windows۷ و همراه آن نسخه جدید رابط گرافیکی مایکروسافت برای بازی های سه بعدی DirectX ۱۱ روشن شد

پس از کش و قوس‌ها و بدقولی‌های فراوان بالاخره چشم ما به جمال نسخه جدید سیستم‌عامل مایکروسافت (Windows۷) و همراه آن نسخه جدید رابط گرافیکی مایکروسافت برای بازی‌های سه‌بعدی (DirectX ۱۱) روشن شد!

نسخه دهم این رابط گرافیکی یعنی DirectX ۱۰ به همراه سیستم‌عامل ویندوز ویستا عرضه شد و قرار بود کارهای زیادی انجام دهد. اکنون باید دید که آیا نسخه جدید می‌تواند تغییری در دیدگاه مخاطبان نسبت به این نرم‌افزار ایجاد کند یا اینکه نسخه مذکور نیز جهت خالی بودن عریضه ارایه شده ‌است‍!؟ این موضوعی است که ما نیز سعی در کشف پاسخ آن داریم:

● کجای کار DirectX اشتباه از آب درآمد!؟

نسخه دهم DirectX به همراه سیستم‌عامل ویندوز ویستا عرضه شد و این سیستم‌عامل نیز با سرعت نور مخالفان بسیاری برای خود دست و پا کرد! تنها موفقیت این نسخه در بازی Far Cry۲ بود که در این نسخه عملکرد بهتری نسبت به نسخه قبلی داشت. بازی Crysis نیز که بیشتر مواقع به عنوان مرجع آزمایش‌ها به کار می‌رود به طور کلی عملکرد بهتری با DirectX ۹ دارد و فقط در وب‌سایت‌های تست سخت‌افزار با DirectX ۱۰ اجرا می‌شود.

به زبان ساده‌تر اینکه DirectX ۱۰ به شدت با شکست مواجه شد و از عمده‌ترین دلایل آن زنجیر شدن آن به ویندوز ویستا بود و هیچ پاسخ قانع‌کننده‌ای برای برتریDirectX ۱۰ نسبت به نسخه قبلی وجود نداشت به جز اینکه تمامی بازی‌های جدید به اجبار هماهنگ با این نسخه طراحی می‌شدند! حتی شرکت Capcom تنها دلیل اجرای بازی Resident Evil۵ با DirectX ۱۰ را هماهنگی این نسخه با نرم‌افزارهای گرافیکی شرکت nVIDIA عنوان کرد و بیان داشت که از لحاظ تصویری هیچ تفاوتی میان اجرای این بازی با نسخه نهم یا دهم DirectX وجود ندارد.

● DirectX ۱۱ چه حرفی برای گفتن دارد؟

خوشبختانه نسخه یازدهم با مشخصات و امکانات هیجان‌انگیزی ارایه شد و علاوه بر آن قرار است به همراه سیستم‌عاملی در دسترس قرار داشته باشد که در مقایسه با نسخه دهم، منتقدان کمتری در حال سرکوفت زدن به آن هستند! به هر حال زمانی که نسخه دهم (که البته نسخه کم ایرادی نیز نبود) به همراه ویندوز ویستا عرضه شد با توجه به عدم استقبال عمومی از این سیستم‌عامل نتوانست موفقیتی در جلب نظر کاربران به دست آورد، اما هرچه باشد ویندوز ۷ از ابتدای کار با موج مثبت نظریات مواجه شد که این مسئله کار نسخه یازدهم DirectX را نیز راحت‌تر می‌کند.

در مجموع برای دفاع از برتری نسخه یازدهم می‌توان دلایل و مستندات ملموس‌تری را ارایه کرد، چراکه لیست برتری‌های زیادی برای آن تهیه شده ‌است. برتری دیگر نسخه یازدهم این است که بر خلاف DirectX ۱۰ این نسخه پیشینه خود را به فراموشی نسپرده و اصل خویش را فراموش نکرده است و علاوه بر ویندوز ۷ قابلیت اجرا روی ویندوز ویستا را نیز دارد.

● ارتقا قابلیت سخت‌افزاری به وسیله DirectX ۱۱

نکته قابل توجه و هیجان‌انگیز نسخه یازدهم، ارتقا قابلیت‌های سخت‌افزاری یا به عبارتی استفاده بهینه از قابلیت‌های سخت‌افزاری قطعات است. این قابلیت در قطعات هماهنگ با نسخه یازدهم قرار داده شده‌ است (در حال حاضر تنها در کارت‌های گرافیک سری ۵۸۰۰ رادئون این قابلیت به چشم می‌خورد) و می‌تواند از مبنا کیفیت تصاویر را به طرز ملموسی بدون نیاز به توان پردازشی بالا ارتقا دهد.

اکنون این قابلیت قرار است چه گلی به سر کاربر بزند!؟ خوب ابتدا باید بدانید که مدل‌های سه‌بعدی در بازی‌ها بر مبنای چندین واحد سه‌ گوشه ساخته‌ می‌شوند. این قابلیت این اشکال ابتدایی را به اصطلاح می‌شکند و به چند برابر بیشتر سه‌گوش‌های کوچکتر تبدیل می‌کند، بنابراین تصاویر بهتری ظاهر خواهند شد و نیاز به کدگذاری‌های پیچیده و بزرگ‌تری نیز برای این مدل نیست.

شرکت ATI به همراه اطلاعات کارت‌های جدید سری ۵۸۰۰، تصویری را از بازی Aliens vs. Predator منتشر کرده بود که با استفاده از این قابلیت تصویر دقیق‌تر، واقعی‌تر و شبیه‌تر به افسانه‌ها به نظر می‌آمد.

شرکت ATI مدت‌های مدیدی است که از این قابلیت در محصولات خود بهره می‌برد، مدتی بسیار زیاد که شاید شما هم آن زمان را به خاطر نیاورید! خوشبختانه باید گفت که سرانجام مایکروسافت نیز این موضوع را جدی گرفت و در نهایت به صورت مدون در نسخه یازدهم DirectX از آن بهره می‌برد. این موضوع حداقل می‌تواند به عنوان یک تغییر چشمگیر در کیفیت تصاویر ویدیویی به حساب آید.

● افزایش توان

با توجه به افزایش پردازنده‌های چند هسته‌ای، در حال حاضر نسخه یازدهم می‌تواند کاری کند تا از تمام توان هسته‌های پردازنده برای اجرای نرم‌افزارهای چندکاناله استفاده شود. همچنین این نسخه توانایی این را نیز دارد که برای اجرای نرم‌افزارهای به اصطلاح تک‌کاناله وظیفه اجرای این نرم‌افزار و فشار وارده را به جای یک هسته میان تمامی هسته‌ها تقسیم کند و از تمامی آن‌ها کار بکشد!

همان‌طور که می‌دانید بازی‌های جدید به شدت به توانایی پردازنده وابسته هستند و کار زیادی از آن می‌کشند، بنابراین با بهره‌گیری از این قابلیت می‌توان از تمام توان پردازنده بهره برد و باعث ورود فشار کمتری به پردازنده شد.

کاربران لپ‌تاپ‌ها باید توجه ویژه‌‌ای به این موضوع از خود نشان دهند، زیرا پردازنده‌های چهارهسته‌ای لپ‌تاپ‌ها هنوز به طرز اعجاب‌انگیزی خوره انرژی هستند و کمی هم جاگیرند. با توجه به توان پردازشی موتورهای گرافیکی لپ‌تاپ‌های کنونی و موتورهای گرافیکی پشت خط مانده -که به زودی راهی محصولات جدید می‌شوند- می‌توان امیدوار بود که به همراه این قابلیت شاهد رکوردهای جدیدی در توان پردازش و توان پردازش گرافیکی محصولات جدید این حوزه باشیم.

به نظر می‌رسد نسخه جدید مواردی را نیز از نسخه قبلی یعنی DirectX ۱۰.۱ به ارث برده است و آن چیزی نیست جز تکنولوژی ضد تصاویر بی‌کیفیت (پشتیبانی اجباری از تکنولوژی anti-aliasing). شاید به همراه این نسخه و در بازی‌های جدید این موضوع کمی غیرعادی باشد اما در ظاهر اسرار زیادی روی این مورد است! باید گفت که فقط کارت‌های Ati Radeon HD سری ۳۰۰۰ از امکانات این قابلیت پشتیبانی می‌کنند.

● محاسبه مستقیم

تغییر ساختار گرافیکی به سمت واحدهای سایه‌زنی یکپارچه، منتج به بالا رفتن قابل توجه قابلیت برنامه‌ریزی و انعطاف‌پذیری کارت‌های گرافیکی شد که این موضوع باعث افزایش توان آن‌ها در اجرای سایر نرم‌افزارها به غیر از بازی‌ها نیز می‌شد.

شرکت nVIDIA نیز سعی در انجام این کار در محصولات خود به وسیله تکنولوژی CUDA دارد، که البته این موضوع را به خوبی نیز به انجام می‌رساند. این تکنولوژی یک ایراد اساسی دارد؛ این تکنولوژی فقط روی محصولات nVIDIA قابل اجراست. پاسخ مایکروسافت به این نرم‌افزار خاصیت محاسبه مستقیم یا همان Direct Computing در DirectX ۱۱ است که این موضوع به سیستم اجازه می‌دهد تا از توان بالای پردازشی موتورهای گرافیکی جدید بهره‌مند شود تا دیگر وظایف خود را با سرعت بیشتری به انجام برساند.

شاید درک این موضوع و این قابلیت‌ها در حال حاضر کمی دور از ذهن باشد اما باید گفت که هر دو غول گرافیکی ATI و nVIDIA در حال اعمال قابلیت محاسبه مستقیم روی موتورهای گرافیکی خود هستند. البته درک این موضوع زیاد مشکل نیست زیرا چیپ‌های گرافیکی موجود به شدت قدرتمند هستند و مجموعه‌ای توانمند و البته پیچیده سیلیکونی به شمار می‌روند که می‌توانند توان پردازشی سیستم را به شدت ارتقا دهند.