بازی های المپیک ۱۹۴۸ لندن

آتش بازیهای المپیک پس از ۱۲ سال وقفه به سبب جنگ جهانی دوم, سرانجام ششم مردادماه ۱۳۲۷ در ورزشگاه ویمبلی لندن شعله برافشاند در این بازیها, هشتمین دوره مسابقه های وزنه برداری با شرکت ۱۲۰ وزنه بردار از ۳۰ کشور جهان از جمله وزنه برداران ایران برگزار شد که از هر لحاظ و بخصوص از جنبه کیفی جهشی باور نکردنی برای این رشته بود

● چهاردهمین دوره بازیهای المپیک ۱۹۴۸ - لندن، انگلستان

(هشتمین دوره مسابقه‌های وزنه‌برداری)

آتش‌ بازیهای المپیک پس از ۱۲ سال وقفه به سبب جنگ جهانی دوم، سرانجام ششم مردادماه ۱۳۲۷ در ورزشگاه ویمبلی لندن شعله برافشاند. در این بازیها، هشتمین دوره مسابقه‌های وزنه‌برداری با شرکت ۱۲۰ وزنه‌بردار از ۳۰ کشور جهان از جمله وزنه‌برداران ایران برگزار شد که از هر لحاظ و بخصوص از جنبه کیفی جهشی باور نکردنی برای این رشته بود. چرا که به غیر از اینکه قهرمانان ۳۰ کشور در صحنه مسابقه‌ها با قدرت حضور داشتند، ۵ کشور نیز نمایندگان و ناظرانی به این مسابقه‌ها فرستاده بودند. همچنین پیش از برپایی این مسابقه‌ها، وزنه‌برداری عالم‌گیر شده بود و مسابقه‌های قهرمانی اروپا و جهان به طور مرتب انجام می‌شد و بیش از پیش بر طرفداران این ورزش قدرتی و پهلوانی افزوده می‌شد. در خلال جنگ جهانی دوم علاقه جوانان آسیا و آمریکا به این ورزش سنگین و انفرادی زیاد شد، در عوض جنگ موجب از بین رفتن این ورزش در قاره اروپا و نابودی تیم‌های قدرتمند و معروفی همچون آلمان، اتریش، استونی، فرانسه و چکسلواکی و... شد.

فاصله دو المپیک ۱۹۳۶ و ۱۹۴۸ و جنگ جهانی دوم موجب گردید که در المپیک لندن تنها یکی، دو تن از بازماندگان و قهرمانان المپیک برلین بر روی صحنه ظاهر شوند و احیاناً موقعیتی به دست بیاورند. سرشناس‌ ترین این چهره‌ها محمدابراهیم شمس مصری بود که پس از کسب مدال برنز المپیک برلین در دسته ۶۰ کیلوگرم بعد از ۱۲ سال بر روی صحنه مسابقه‌ های وزنه‌برداری المپیک لندن ظاهر شد و با کسب مدال طلای دسته ۵/۶۷ کیلوگرم و شکستن رکوردهای کهنه در حرکات یک ضرب و دوضرب با مجموع ۳۶۰ کیلوگرم به مبارزه نهایی‌اش پایان داد. در آغاز مبارزه‌های این وزن استوارت نامی از کانادا با پرس کردن ۵/۱۰۷ کیلوگرم رکورد تازه‌ای برای المپیک برپا نمود، اما در پیکارهای یک ضرب و دوضرب ابراهیم شمس و محمد هامودا دو وزنه‌ بردار قدرتمند مصری مجالی به ۲۲ وزنه‌بردار شرکت‌کننده در این وزن ندادند. هامودا با مجموع ۳۶۰ کیلوگرم به کار خود پایان داد و مدال طلا را مسجل ساخت اما شمس در آخرین حرکت دوضرب خود با یورش به وزنه ۵/۱۴۷ کیلوگرم و ثبت ۳۶۰ کیلوگرم مجموع، با وزنی کمتر به سکوی نخست المپیک جلوس نمود.

در مسابقه‌ های وزنه‌ برداری المپیک لندن، تمامی رکوردهای المپیک در ۵ وزن سابق وزنه‌ برداری فرو ریخت و به علت اضافه شدن وزن ۵۶ کیلوگرم به وزن‌ های پنجگانه، ۴ رکورد جدید دیگر نیز به ثبت رسید.

از میان رکوردهای به ثبت رسیده، هفت رکورد جهانی هم وجود داشت. محمدجعفر سلماسی از ایران که در دسته ۶۰ کیلوگرم حضور داشت، توانست در حرکت پرس رکورد جدیدی برای المپیک برپا دارد. در این وزن محمد فاید با ثبت ۱۰۵ کیلوگرم یک ضرب، ۱۳۵ کیلوگرم دوضرب و مجموع عالی ۵/۳۳۲ کیلوگرم سه رکورد جدید برای جهان برپا نمود و به مدال طلا دست یافت. در آغاز پیکارهای این دسته محمدجعفر سلماسی که در آن زمان ۳۲ سال داشت با درخشش در حرکت پرس و بلند کردن ۱۰۰ کیلوگرم توانست ۵/۷ کیلوگرم رکورد المپیکی آنتونی‌تر لازو آمریکایی (قهرمان المپیک برلین) را در هم بشکند و از تمام رقبا پیش بیفتد. اما در مجموع سه حرکت فاید از مصر به مدال طلا رسید و ویلکس از ترینیدادوتو باگو هم با ثبت ۵/۳۱۷ کیلوگرم با پنج کیلوگرم بیشتر از جعفر سلماسی در جای دوم ایستاد تا سلماسی با یک نشان برنز نخستین ایرانی برنده مدال المپیک لقب بگیرد.

در دسته ۵۶ کیلوگرم که برای اولین بار در برنامه رقابت‌های وزنه‌برداری المپیک جای گرفته بود، محمود نامجوی از ایران شانس اول کسب مدال طلا به حساب می‌آمد ولی در روز مسابقه اتفاقاتی پیش آمد که خروس جنگی ایران نتواند رکوردهای مناسبی از خود به جای گذارد. در این وزن جوزف دی پییترو از ایالات متحده با قدی حدود ۴۲/۱ متر، توانست در حرکت پرس ۱۰۵ کیلوگرم را برای خود ثبت نماید. البته رکورد جهانی او ۵/۱۰۶ کیلوگرم بود که در شهر نیویورک و پیش از رقابتهیا المپیک به ثبت رسیده بود. این رکورد ۷ سال عمر کرد تا در سال ۱۹۵۵ توسط ولادیمیرالتوگف روسی به مقدار نیم کیلوگرم ارتقاء یابد.

به هر جهت قدرت‌نمایی پییترو و عدم توانایی محمود نامجو در نشان دادن قدرت واقعی خود سبب شد خروس آمریکایی پیش افتد. اما رقابت سختی در حرکت دوضرب برای ثبت رکورد المپیک برپا بود. قهرمان آمریکایی در نهایت ۵/۱۱۲ کیلوگرم دوضرب زد. اما نامجوی ایرانی حرکت دوضرب خود را از ۱۱۵ کیلوگرم آغاز کرد. در کورس رقابت‌ها، «توم» از ایالات متحده در حرکت دوضرب ۱۲۰ کیلو زد و بر «لی» کره‌ای پیشی جست. نامجوی بار دوم ۱۲۰ کیلو زد و دوباره صاحب رکورد المپیک شد. در حالیکه یک حرکت مانده به پایان رقابت‌های دوضرب، سه وزنه‌بردار (نامجوی، توم و لی) ۱۲۰ کیلوگرم زده بودند و تکلیف رکورددار المپیک مشخص نبود، محمود نامجوی به وزنه ۵/۱۲۲ کیلوگرم یورش برد و این وزنه را که ۵/۱۰ کیلوگرم بیشتر از دو برابر وزن بدنش بود، مهار نمود تا صاحب رکورد المپیک در حرکت دوضرب شود. البته در رده‌بندی مجموع این وزن محمود نامجوی در مکان پنجم ایستاد. چند ماه بعد محمود نامجوی با بلند کردن مجموع ۳۱۰ کیلوگرم تمامی رکوردهای جهانی را فرو ریخت.

وزنه‌ برداران آمریکایی غیر از کسب مدال طلای ۵۶ کیلوگرم و دسته ۷۵ گرم، در دسته ۵/۸۲ کیلوگرم توسط استن استانزیک، به سومین مدال طلای المپیک رسیدند. استانزیک که قهرمانی جهان را از سال ۱۹۴۶ و کسب مدال طلا در دسته ۵/۶۷ کیلوگرم آغاز کرده بود، در سال ۱۹۴۷ در مسابقات قهرمانی جهان در فیلادلفیا، در دسته ۷۵ کیلوگرم به دومین مدال طلای خود دست یافت و سپس در المپیک لندن در دسته ۵/۸۲ کیلوگرم با پشت‌سر نهادن هارولد ساکاتا ژاپنی الاصل که در تیم ایالات متحده حضور داشت به مدال طلای المپیک رسید.

دیگر وزنه‌ بردار طلایی آمریکا در المپیک لندن، جان دیویس قهرمان سیاه‌ پوست، معروف به آپولون سیاه بود که با شکستن رکوردهای جهان و المپیک به مدال طلای ۵/۸۲+ کیلوگرم دست یافت. دیویس از قهرمانان قبل از جنگ جهانی دوم بود که در سن ۱۸ سالگی صاحب مقام قهرمانی جهان در دسته ۵/۸۲ کیلوگرم شده بود. او در المپیک لندن اولین مدال المپیک را بر سینه زد و در المپیک ۱۹۵۲ هلسینکی به دومین مدال طلای المپیکش دست یافت.