طـراحـی؛ نقش فراموش شده در سازمان

بیل اوبراین می‌گوید: «طراحی ساختار سازمان به غلط ، جابجا کردن چند خط و جعبه قلمداد شده است. در حالی که اولین گام در طراحی ایده‌ها و نقطه نظرهای حاکم، مقاصد، آرمان‌ها و ارزش‌های …

بیل اوبراین می‌گوید: «طراحی ساختار سازمان به غلط ، جابجا کردن چند خط و جعبه قلمداد شده است. در حالی که اولین گام در طراحی ایده‌ها و نقطه نظرهای حاکم، مقاصد، آرمان‌ها و ارزش‌های بنیادینی است که افراد بدان‌ها باور داشته و با آن‌ها زندگی خواهند کرد».

فرض کنید که سازمان شما یک کشتی اقیانوس‌پیماست و شما "رهبر" آن هستید. نقش شما چیست؟ واضح است که رایج‌ترین پاسخ‌ها این بوده است که "من کاپیتان کشتی هستم". برخی دیگر گفته‌اند که "من جهت‌یاب کشتی هستم و جهت حرکت را تعیین می‌کنم!" برخی دیگر گفته‌اند که "در نقش سکان‌دار هستند و در حقیقت جهت را کنترل می‌کنند!" برخی نقش مهندسی کشتی را برای خود قائل هستند که تامین‌کننده انرژی مورد نیاز حرکت کشتی است.

گروهی از ایشان نیز نقش مدیر امور اجتماعی را برگزیده‌اند که احراز اطمینان می‌کند از اینکه همگی افراد درگیر کار خود هستند. علیرغم اینکه تمامی‌ موارد فوق جزء نقش‌های قانونی یک رهبر است، اما نقش دیگری نیز وجود دارد که از نقطه نظر اهمیت، تمامی ‌موارد فوق را پشت سر می‌گذارد، ولی حتی به ندرت کسی راجع بدان فکر می‌کند.

نقش فراموش شده رهبری عبارتست از طراح کشتی. هیچ کس دارای قدرتی تعیین‌کننده‌تر از قدرت طراح نیست. اما تعداد اندکی از مدیران زمانی که به نقش رهبری فکر می‌کنند به فکر طراح کشتی می‌افتند.

لائوتزو بخشی از دلیل اینکه چرا طراحی، یکی از ابعاد فراموش شده رهبری است را چنین بیان می‌کند :"امتیاز و پاداش کمی‌ به طراحی تعلق می‌گیرد."

عمل طراحی به ندرت قابل رویت است ومعمولاً در پشت صحنه اتفاق می‌افتد. نتایجی که امروزه شاهد آن هستیم، ثمره کارهاییست که درگذشته صورت گرفته است و کار امروزه ثمرات خود را در آینده نشان خواهد داد. طراحی بنا به طبیعت خود یک علم مجتمع است، چرا که طراحی عبارتست از اینکه واقعاً چیزی در عمل به کار برده شود.

به قول ادیسون: نمی‌توان گفت که یک اتومبیل مناسب است، اگر چنانچه دارای بهترین نیروی محرکه، بهترین صندلی‌ها و گیربکس باشد، ولی راندن آن دشوار بوده و کنترل آن در یک جاده خیس غیرممکن باشد. نکته اساسی در طراحی این است که پی ببریم چگونه اجزاء بر یکدیگر منطبق شده و به صورت یک کل به طرزی مطلوب عمل می‌کنند.

ادیسون، بیل اوبراین و ری استاتا، هر سه طراحی را به منزله یک عمل یکپارچه کننده تلقی می‌کنند. به عقیده استاتا شرح شغل جدید رهبران عبارت خواهد بود از طراحی سازمان و و سیاست‌های آن.

این امر مستلزم رویت شرکت به عنوان یک سیستم است که در آن، قسمت‌های مختلف نه تنها با یکدیگر ارتباط داخلی دارند، بلکه با محیط خارج نیز مرتبط هستند و همچنین روشن ساختن این نکته که چگونه این مجموعه قادر است بهتر کار کند.

http://behandish.blogfa.com