اختلال‌های قاعدگی

بسیاری از خانم‌ها دچار مشکلات دوره قاعدگی هستند که اغلب ناشی از بیماری‌های زمینه‌ای از جمله موارد زیر است:
▪ سندرم پیش از قاعدگی: با بروز یک یا چند علامت از مجموعه علائم و ۵ تا …

بسیاری از خانم‌ها دچار مشکلات دوره قاعدگی هستند که اغلب ناشی از بیماری‌های زمینه‌ای از جمله موارد زیر است:

سندرم پیش از قاعدگی:

با بروز یک یا چند علامت از مجموعه علائم و ۵ تا ۷ روز قبل از قاعدگی شروع شده و تا ۴ روز بعد از آن ادامه دارد. حدود ۴۰ درصد خانم‌ها به این سندرم مبتلا هستند و در ۱۰ درصد آنان چنان شدید است که روش زندگی و کار را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

شایع‌ترین علائم:

نفخ شکم، اضطراب، حساسیت سینه‌ها، دوره‌های کوتاه گریه کردن، افسردگی، خستگی، فقدان انرژی، عصبانیت بدون علت، دشواری در تمرکز، تغییر در اشتها و تشنگی، ورم، احساس ناامیدی، کاهش علاقه به فعالیت‌های معمول، پرخوابی یا بی‌خوابی، سردرد، درد مفاصل یا عضلات، افزایش وزن و استرس از عوامل تشدیدکننده است.

درمان:

با توجه به مشکلات ناشی از این سندرم، درمان‌های دارویی با قرص‌های ضدبارداری، ضدافسردگی، ضددرد، ویتامین ۶ B ، کلسیم، ویتامین A ، مولتی‌ویتامین، ویتامین E ، منیزیم، درمان جراحی و درمان‌های غیردارویی با ورزش، رژیم غذایی، ماساژ، استراحت و غیره پیشنهاد شده است. از مصرف شکر و قهوه اجتناب و از لبنیات، میوه، سبزیجات و انواع حبوبات و غذاهای کم گوشت استفاده شود.

درد قاعدگی:

حدود ۴۵ تا ۷۲ درصد دختران نوجوان دچار آن هستند. این اختلال در ۱۴ تا ۲۵ درصد آنان باعث غیبت از مدرسه می‌شود.

علائم:

درد متناوب شکم همراه با تهوع، اسهال، خستگی، سردرد و بی‌‌قراری که حداکثر درد در روز اول و ادامه آن به مدت ۱۲ تا ۷۲ ساعت پس از شروع قاعدگی است.

درمان:

بهترین انتخاب، قرص‌های خوراکی ضدبارداری است که علاوه بر کاهش درد، میزان خونریزی و بی‌نظمی قاعدگی را نیز کاهش می‌دهد. داروهای مسکن در ۸۰ درصد موارد سبب بهبود علائم می‌شوند که باید در زمان آغاز قاعدگی مصرف شود. عدم تاثیر دارو ممکن است به علت وجود ناهنجاری در عضو، اندومتریوز و بیماری التهابی لگن باشد.

اندومتریوز:

وجود بافت رحم در مکان‌هایی غیر از رحم است. شایع‌ترین محل نامناسب آن تخمدان است و بعد به ترتیب شیوع: شکم، لوله رحمی، روده بزرگ، آپاندیس، واژن، ناف و روده کوچک است. بیشتر در زنانی که در سنین باروری هستند دیده می‌شود و در۱۰ درصد از خانم‌های ۱۵ تا ۴۴ سال وجود دارد. حدود ۲۵ تا ۵۰ درصد زنان نابارور مبتلا به اندومتریوز هستند و ۳۰ تا۵۰ درصد از زنان مبتلا به اندومتریوز، نابارور می‌باشند.

علائم:

نازایی، دردلگنی، دردقاعدگی پیشرونده، مقاربت دردناک و لکه بینی قبل از قاعدگی. البته اندومتریوز ممکن است کاملا بدون علامت باشد. اندومتریوز‌های تخمدانی بزرگ و دوطرفه، اغلب بدون علامت هستند مگر در مواردی که پارگی رخ دهد.

درمان:

بسته به شدت علائم، وسعت بیماری، سن، محل، موقعیت بیماری و علاقه بیمار برای باردارشدن ممکن است دارو درمانی، جراحی نگهدارنده یا جراحی قطعی لازم باشد.

دکتر مهرانگیز توتونچی