آخرین قربانی استالین

دولت قرقیزستان به خاطرمیراث تاریخی استالین مستحق کمک است.
اینک جهان با مشکل منطقه ای پر هیاهو همچون آسیای مرکزی که استالین آن را به شکل موزائیکی از دولت های نا متجانس در آورده …

دولت قرقیزستان به خاطرمیراث تاریخی استالین مستحق کمک است.

اینک جهان با مشکل منطقه ای پر هیاهو همچون آسیای مرکزی که استالین آن را به شکل موزائیکی از دولت های نا متجانس در آورده که در آن مرزها برای در هم شکستن قومیت ها و در هم کوبیدن ناسیونالسم ترسیم شده ، روبرو است. او توانست از تشکل گروههای قومی بر علیه خودش جلوگیری کند و اطمینان یابد که هر کشوری در این منطقه بستری برای رقابت ها و کشمکش های قومی است.

آخرین قربانیان میراث استالین ازبک های قرقیزستان هستند چنان که در طرحی که علیه اقلیت های قومی در این کشور به مورد اجرا گذاشته شده است صد ها نفر از آنها کشته ،صدها هزار نفر از آنها از خانه های خود آواره شده اند. با فشار های اقتصادی و رشد اسلام رادیکال آنها به شدت مورد آزار و اذیت قرار گرفتند و این نکته حایز اهمیت است که این چالش ممکن است فراگیر شود واین بیم وجود دارد که مسئله قرفیزستان فقط یک کشمکش قومی داخلی باقی نماند بلکه آینده آسیای مرکزی را نیز تحت تاثیر خود قرار می دهد.

در ماه آوریل دیمیتری مدودف ، رئیس جمهور روسیه گفت:« با شروع هرج ومرج داخلی در قرقیزستان ممکن است این کشور افغانستان دوم شود» .روسیه در برابر برکناری غیر قانونی "قربان بیک باقی اف " رئیس جمهور دیکتاتورقرقیزستان از خود مسامحه نشان داد اما هنوز این کشور نگران آینده قرقیزستان است چرا که نا آرامی در این کشور کل منطقه را تحت تاثیر قرار می دهد و حتی ثبات در افغانستان را نیز به مخاطره می اندازد.

این خیلی عجیب نیست که کشورهای خارج ازآسیای مرکزی تمایل چندانی به درگیر کردن خود در منافشات این منطقه ندارند .

حتی روسیه هم که آسیای مرکزی را حیاط خلوت خود میداند به درخواستهای رهبر موقت قرقیزستان" روزا اتانبایوا " برای ارسال نیرو به این کشورجهت برقراری آرامش پاسخ منفی داد. چنین گمان می رود که روسیه از اینکه در باتلاق اسیای مرکزی گرفتار شود هراسان است. حتی همسایگان هم اشتیاق چندانی برای کمک کردن به این کشور ندارند.ظاهرا ترس از دموکراتیزه شدن کشورهای اطرف قرقیزستان را فرا گرفته است و به همین دلیل ازبکستان و قزاقستان در اوریل مرزهای خود را بستند که این امر باعث دلمشغولی آمریکا به خاطر از دست دادن مسیر عبور خود به افغانستان شد.

اما کشورهای آسیای مرکزی و روسیه باید بدانند که اینک برای ملاحظات ژئوپولیتیکی دیر است . اینک دولت موقت قرقیزستان نیاز به یاری دارد. اگرچه به نظر می رسد که آشوب ها فروکش کرده باشد اما ازبک های نگون بخت که از خانه های خود فرار کرده اند اینک نیاز به کمک دارند وبه همین دلیل است که طرح سازمان ملل برای ایجاد کریدور کمک رسانی به قرقیزستان بسیار مناسب و ضروری به نظر میرسد. ترغیب مهاجران وحشت زده برای بازگشت به خانه هایشان ممکن است نیاز به نیروی صلح بانی که خواه در داخل منطقه و خواه توسط سازمان ملل سازماندهی شود، دارد. اما شکست این نیروها در بازگرداندن مهاجران به معنی تن دادن به پاکسازی قومی ومنجربه شکل گیری و ادامه این رویه وحشتناک در آسیای مرکزی و ماورا آن خواهد شد.اینک بهتر است کشورهای آسیای مرکزی با میراث استالین مبنی بر ترکیب ناهماهنگ قومی کنار بیایند به جای اینکه به فکر مرزبندی دوباره در این ناحیه است.

باید خاطر نشان کرد که دولت موقت قرقیزستان نیز در حوادث اخیر این کشور بی تقصیر نبوده است چرا که این دولت بیش از اینکه به فکر انجام تعهد خود برای اصلاحات باشد باشد مشتاق کسب امتیاز است. دولت موقت در نظر دارد تا رفراندمی برگزار کند تا اگر در آن برنامه های دولت از جانب مردم مورد پذیرش قرار گرفت قرقیزستان تنها کشور آسیای مرکزی شود که دموکراسی پارلمانی دارد . اما باید در نظر داشت که تحقق این امر مستلزم این است که اقلیت های قومی در این کشور از امینت برخوردار و قدرت در قبضه یک گروه نباشد،به همین دلیل رفراندوم باید به تاخیر بفتد تا زمانی که امنیت تامین و افرادی که خانه های خود را رها و فرار کرده اند به خانه های خود بازگردند.

اما درسی که حوادث قرقیزستان برای همسایگان این کشور دارد این است که آنها باید بدانند که هرج و مرج های خونین در این کشور ازپیامد های حکومت استبدادی است. اگرچه دموکراسی مانع از این نمی شد که قرقیزستان به دام آشفتگی ها نیفتد اما میتوانست کمک کند تا هرچه زودتر از این کشکمش ها خود را نجات دهد.

منبع: اکونومیست

ترجمه: آرین پورقدیری اصفهانی