عاطفه تان را گسترش دهید

چگونه به بلوغ عاطفی برسیم

وقتی زندگی شما وابسته به احساسات و عواطف‌تان باشد وقتی مبنای همه تصمیم‌گیری‌ها و انتخاب‌های‌تان توی زندگی احساس و عاطفه شماست. وقتی عاطفه حرف اول و آخر را توی زندگی شما می‌زند یعنی یک تکه از وجود شما می‌لنگد!!! یعنی اگر قرار بوده همه وجودتان به اندازه هم رشد کند و بزرگ بشود تا بتوانید با این انسان بزرگ شده توی تمام زندگی‌تان موفق باشید خیلی نمی‌توانید رویش حساب کنید! یعنی شما که فکر می‌کنید آدم عاقل و بالغی هستید هنوز به بلوغ عاطفی نرسیده‌اید، برای همین نمی‌توانید روی خوشبخت بودن‌تان حساب کنید. لابد با خودتان فکر می‌کنید حالا که آدم عاقل و بالغی هستید می‌توانید زندگی خوب و درست و حسابی برای خودتان درست کنید، تازه اگر خدا بخواهد همین روزها می‌توانید آستین بالا بزنید و ازدواج هم بکنید!

یعنی اگر به بزرگ شدن و بالغ شدن باشد شما چشم‌تان نکنیم به بلوغ روانی، جسمی و جنسی رسیده‌اید و دیگر می‌شود روی شما حساب کرد اما راستش را بخواهید هنوز یکی از مهم‌ترین ابعاد رشدی وجود دارد که خیلی از آدم‌ها آن را یا نادیده می‌گیرند و یا خیلی به آن توجه نمی‌کنند. بلوغ عاطفی مساله مهمی است که تاثیر بسیار زیادی در زندگی شخصی ما و استحکام، تداوم و بهبود زندگی اجتماعی ما دارد. یعنی می‌تواند در بهبود روابط اجتماعی، روابط خانوادگی و رابطه با همسرمان بسیار تاثیرگذار باشد و به تداوم و موثر بودن آن کمک کند. روانشناسان می‌گویند بلوغ عاطفی مهارت و توانایی کنترل و مدیریت عواطف و احساسات است که باعث درک درست و استفاده مناسب از احساسات در موقعیت‌های مختلف زندگی می‌شود. فردی که به بلوغ عاطفی رسیده باشد شیوه درست محبت کردن و ابراز احساسات را بلد است و می‌تواند به خوبی عواطف خود را بدون سرکوب یا پنهان کردن تحت کنترل داشته باشد و در موقعیت مناسب ابراز کند. افکار و درک شما از استدلال و عاطفه شما تاثیر می‌پذیرد اگر توانایی استدلال داشته باشید و بتوانید عاطفه‌تان را مدیریت کنید در برخوردها و واکنش‌های خود بهترین عکس العمل را نشان می‌دهید و هیچ وقت احساس شکست نمی‌کنید.

● بلوغ عاطفی به چه درد می‌خورد؟!

حالا اگر یکی به بلوغ عاطفی نرسید چه می‌شود؟ مگر آسمان به زمین می‌آید که این قدر مهم باشد؟ حتما شما هم با خودتان همین فکر را کرده‌اید! راستش به بلوغ عاطفی رسیدن آن‌قدر در تمام موقعیت‌ها و شرایط شما تاثیرگذار است که بیا و ببین! این موارد پایین تنها بعضی از تاثیرات مهم بلوغ عاطفی است این‌ها را که بخوانید می‌فهمید که نمی‌شود بی خیال آن بشوید.

● کنترل احساسات

کسانی که به بلوغ عاطفی نرسیده‌اند در محبت کردن و ابراز عاطفه‌شان افراط و تفریط می‌کنند یعنی زیادی احساساتی هستند و به راحتی تحت تاثیر عواطف خود و دیگران قرار می‌گیرند. دائم به دنبال جذب محبت و عاطفه اطرافیان‌شان هستند و اگر اطرافیان‌شان به آن‌ها بی توجهی کنند به هم می‌ریزند و آن وقت رفتارهایی را از خودشان نشان می‌دهند که به زندگی‌شان ضربه می‌زند مثلا خیلی زود عصبانی می‌شوند، حسادت شدیدی دارند، خلق و خوی ثابتی ندارند و دائم در استرس و اضطراب به سر می‌برند. گاهی زیادی احساسات به خرج می‌دهند و گاهی از ترس‌شان عواطف خودشان را پنهان می‌کنند. نسبت به مسائل عاطفی‌شان نگران هستند و می‌ترسند یک روز مورد توجه نباشند و... اما بلوغ عاطفی کمک می‌کند شما عواطف خود را کنترل کنید به جای زندگی‌تان تحت تاثیر یک موقعیت ساده قرار بگیرد آن‌را به راحتی حل کنید.

● استقلال شخصیتی

افرادی که به بلوغ عاطفی رسیده‌اند وابسته به دیگران نیستند. یعنی انتخاب‌ها و تصمیم‌های‌شان تحت تاثیر نظر و عقیده دیگران و محرک‌های اجتماعی نیست. آن‌ها بر مبنای اهداف خود تصمیم می‌گیرند و انتخاب می‌کنند و در زندگی‌شان از استقلال بیشتری برخوردار هستند. به راحتی می‌توانند علائق و خواسته‌های‌شان را بیان کنند و خیلی راحت به هدف‌های‌شان برسند. بلوغ عاطفی به آدم‌ها، استقلال شخصیتی می‌دهد تا نظر، عقیده و حتی احساس خود را بدون ترس بیان کنند

● مسئولیت پذیری

کسانی که به بلوغ عاطفی رسیده‌اند آدم‌های مسئولیت پذیری هستند، یعنی به راحتی می‌شود به آن‌ها اعتماد کرد و روی حرف‌شان حساب نمود، چون تحت تاثیر نظر و عواطف دیگران نیستند و احساسات خود را در کارها دخالت نمی‌دهند. برای همین وقتی کاری به آن‌ها سپرده می‌شود به خوبی آن را انجام می‌دهند و اگر دچار مشکلی بشوند دیگران را مقصر نمی‌دانند و مسئولیت اعمال‌شان را به عهده می‌گیرند.

● قدرت تصمیم‌گیری

افرادی که به بلوغ عاطفی نرسیده‌اند قدرت تصمیم‌گیری و انتخاب درست ندارند چون زندگی‌شان بر مبنای احساس می‌چرخد گاهی واکنش‌های شدید مثبت و منفی دارند وتصمیم‌هایی که در زندگی می‌گیرند بیشتر بر مبنای آزمون و خطاست و هیچ مبنای منطقی و اصولی ندارند معمولا خیلی زود تصمیم می‌گیرند و خیلی سریع هم پشیمان می‌شوند و حتی خیلی از تصمیم‌گیری‌های مهم را به دیگران واگذار می‌کنند!

● عاطفه‌تان را بالغ کنید!

فرقی نمی‌کند قرار است بروید دانشگاه یا ازدواج کنید، درس بخوانید یا بروید سرکار به هرحال بلوغ عاطفی در همه این موقعیت‌ها به دردتان می‌خورد و اگر از کنارش ساده بگذرید مطمئن باشید اتفاقات بدی برای زند‌گی‌تان می‌افتد. تمرینات زیر را انجام دهید تا به خودتان کمکی کرده باشید:

● استدلال کنید

می‌گویند اول باید یاد بگیرید احساسات خود را کنترل کنید به معنی این نیست که باید آن‌ها را کنار بگذارید و یا روی‌شان خط بکشید، بلکه باید مهارت این را داشته باشید که در هر موقعیت چگونه و به چه مقدار ابراز احساسات کنید و به عاطفه‌تان اجازه ورود بدهید. در اولین تمرین بهتر است روی بلوغ شناختی خود کار کنید یعنی به مبنای تصمیم‌گیری‌های‌تان دقت کنید و ببینید بر مبنای اصول شناختی یعنی استدلال و منطق است یا نه مثلا بیشتر روی احساس‌تان است که با همسرتان قهر کرده اید! سعی کنید برای هر کاری استدلال درستی بیاورید و هدف مهمی داشته باشید

● واکنش‌های‌تان را تغییر دهید

گاهی وقت‌ها بعضی موقعیت‌ها برای شما سخت است مثلا نمی‌توانید داد زدن رئیس‌تان را تحمل کنید یا بی‌توجهی همسرتان برای‌تان سخت است اما این موقعیت‌ها توی زندگی شما وجود دارد بهترین راه تحمل و صبر کردن و ابراز درست ناراحتی است بنابراین به واکنش‌های خود دقت کنید سعی کنید این واکنش‌ها را عوض کنید اگر تا دیروز بعد از داد رئیس‌تان اشک می‌ریختید و در اتاق را محکم به هم می‌زدید، از امروز تصمیم بگیرید واکنش منطقی‌تری را انجام دهید فکر کنید که رئیس‌تان عصبانی است مسئولیت دارد و کمی به او حق بدهید این تفکر باعث می‌شود منطق‌تان را به جای احساس جلو بکشید.

● هیجانات خود را کنترل کنید

اگر عصبانی هستید یا از کسی ناراحت هستید به جای ساکت باشید و خودتان را بخورید و هی با افکار منفی روزتان را خراب کنید یا به جای بروید و یقه طرف را بگیرید و بزنید توی گوشش! تمرین کنید احساس خود را حتما و حتما خیلی آرام و درست و به موقع بیان کنید. برای این کار باید هیجانات خود را کنترل کنید وقتی بتوانید هیجان اولیه یک محرک را کم کنید می‌توانید واکنش منطقی و خوبی داشته باشید یعنی هم احساس‌تان را بیان کرده‌اید و هم رابطه خودتان با دیگران را خراب نکرده اید. هیجانات چه مثبت و چه منفی اگر کنترل نشوند به راحتی زندگی شما را تحت نظر خود قرار می‌دهند و به آن آسیب می‌رسانند. هیجانات پررنگ و شدید خود را بنویسید و موقعیت‌هایش را توی زندگی مشخص کنید بعد برایش یک واکنش آرام در نظر بگیرید و جایگزین آن بکنید.

● شجاع باشید

بلوغ عاطفی یعنی بتوانید با منطق کامل واقعیت‌های زندگی را قبول کنید اگر شکست می‌خورید یا اگر اشتباهی کرده‌اید به جای آن که از آن فرار کنید می‌توانید آن را جبران کنید. احساس ناراحتی احساس شجاعت شما را بگیرد و باعث می‌شود به خودتان ظلم کنید و زندگی‌تان را خراب کنید. وقتی با مسائل و مشکلات با شجاعت رو به رو شوید اجازه اشتباه به خودتان می‌دهید از شکست تجربه می‌گیرید و با واقعیت رو به رو می‌شوید تا درستش کنید. شجاع بودن کمک می‌کند حس قدرت شما تقویت شود و زود احساس ناامیدی نکنید و تحت تاثیر احساسات منفی قرار نگیرید.

نویسنده: وجیهه محمدپورمقدم