نگران اروپا نباشید مراقب هند باشید

رکود اقتصادی در هندوستان یکی از بزرگ ترین داستان های اقتصادی دنیا است, اما در آمریکا توجه چندانی به آن نمی شود

رکود اقتصادی در هندوستان یکی از بزرگ‌ترین داستان‌های اقتصادی دنیا است، اما در آمریکا توجه چندانی به آن نمی‌شود.

حتی ممکن است شبیه رکود هم به نظر نرسد، زیرا رشد هند ــ رشدی که صندوق بین‌المللی پول آن را ۹/۶ درصد برای سال ۲۰۱۲ تخمین زده است ــ بنا به استانداردهای مقرر هنوز رشدی قدرتمندانه است. اما رکودی نیز در کار است: اقتصاد از نرخ‌های رشد بیش از ۸ درصد دور شده و تکانه‌ای منفی در آن به چشم می‌خورد که ممکن است نزول اقتصادی را بیشتر کند. دولت هند رشد ماه‌های اکتبر تا دسامبر خود را تنها ۱/۶ درصد گزارش داده است.

آنچه آزاردهنده است، این واقعیت است که بخش اعظم کاهش نرخ رشد به‌طور نابرابری توزیع شده است و بیشترین فشار آن بر دوش فقرا افتاده است. اگر این نرخ‌های کند ادامه یابند یا بدتر شوند، میلیون‌ها هندی دچار فقر و فلاکت خواهند شد. مشکلات منطقه‌ یورو در مقایسه با این معضل اهمیت چندانی ندارد.

اکنون چین بیشترین توجه‌ها را به خود جلب کرده است، اما اسکات بی. سامنر، اقتصاددان کالج بنتلی، اشاره کرده است هند احتمالا تا قرن بعد به بزرگترین اقتصاد دنیا بدل خواهد شد. جمعیت چین به زودی اوج خود را پشت سر خواهد گذاشت، اما رشد جمعیت در هند ادامه خواهد داشت و به همین خاطر، منابع هند آن را در وضعیتی قرار خواهد داد که به رده‌ نخست اقتصاد دنیا بدل شود.

همچنین هند نیرویی بالقوه برای انرژی‌بخشیدن به اقتصادهای بنگلادش، نپال، و شاید پاکستان و میانمار است. خسارت‌های یک هندوستان فقیرتر تاثیری فراسوی مرزهای این کشور برجای می‌گذارد؛ به علاوه، هر چه هند ثروتمندتر باشد، دموکراسی در منطقه بیشتر خواهد شد.

چرا رشد هندوستان رو به کاهش است؟ علل این واقعه مختلف و متعدد هستند. یکی از آنها رویکردی غیربهینه نسبت به کسب و کار و سرمایه‌گذاری خارجی است: برای مثال، به یاد آورید که دولت هند تصمیم خود را مبنی بر اینکه وال‌مارت به بخش خرده‌فروشی این کشور پا بگذارد، پس گرفت. همچنین دولت مالیات‌های عجیب و غریبی بر کسب و کارهای خارجی می‌گذارد. مشکل دیگر زیرساخت انرژی در هندوستان است که برای برآوردن تقاضای صنعتی خودش را مجهز نکرده است.

شرکت دولتی ناکارآمدی بر معدن‌کاری زغال‌سنگ چنبره انداخته است و کنترل قیمت هم بر زغال‌سنگ و هم گاز طبیعی وجود دارد. از همه‌چیز گذشته، به نظر نمی‌رسد کشور هند به سمت لیبرال‌سازی و اصلاحات بازارمحور بیشتر حرکت ‌کند.

این مسائل و مشکلات را می‌توان حل کرد. مشکل اصلی علل و عیوبی است که به این آسانی‌ها رفع نمی‌شوند.

برای مثال کشاورزی نیمی از نیروی کار هند را مشغول خود کرده است، با این وجود انقلاب کشاورزی به‌راه افتاده در دهه‌ ۱۹۷۰ روند بسیار آهسته‌ای به خود گرفته است. میزان محصولات به طرز فاجعه‌باری پایین باقی مانده، زیرساخت حمل و نقل و آبیاری به شدت ضعیف است و سیستم حقوقی نسبت به سرمایه‌گذاری خارجی در کشاورزی روی خوش نشان نمی‌دهد. به خاطر داشته باشید که رشد قابل توجه در کشورهایی مثل ژاپن، کره‌ جنوبی و تایوان، درست از دل کشاورزی آغاز شد.

امروز نمی‌توان در کشاورزی هند چیزهایی کشف کرد که این صنعت را به پیش براند و در نظر بگیرید که طبق آمارها نیمی از تمام کودکان هندی سوء‌تغذیه دارند.

نگرانی دیگر این است که رشد مبتنی بر خدمات هند ممکن است خط سیر خود را از دست داده باشد. برای مثال، مراکز مخابراتی و تلفنی زیرساخت‌های مربوط به خود را ساخته اند و اکنون کسب و کارهایی موفق، جداافتاده از بدنه‌ کلی اقتصاد و خودبسنده محسوب می‌شوند. ممکن شدن چنین موفقیت‌هایی به جای خود شایان تقدیر است، اما چنین جزایر منزوی و تک‌افتاده‌ای از موفقیت در کسب و کار انگار به ما می‌گویند لازمه‌ موفقیت در هند و بالا بردن بهره‌وری و قابلیت تولید، جداساختن خود از اقتصاد هند به معنای عام است و نه ادغام‌شدن در آن.

اما باید نیمه‌ پر لیوان را هم دید. هند جمعیتی بسیار زیاد دارد که همه جوان، یعنی پرانرژی و آماده‌ کار هستند و بنابراین شانس کارآفرینی در چنین کشوری بالا است. همچنین هند دارای شبکه‌های جهانی تجارت و مهاجرت است و در صنایع مربوط به سرگرمی و طراحی، موفقیت‌هایی در سطح جهانی به دست آورده است. با این حال، انگار قرار نیست سرعت پیشین پیشرفت در هند ثابت باقی بماند.

شاید هند در این رکود تنها نباشد. نگرانی عمیق‌تر مربوط به رکود در همه‌ غول‌های موسوم به کشورهای بریک ــ برزیل، روسیه، هند و چین ــ است که هر یک به دلایلی سرعت پیشرفت اقتصادی اولیه‌ خود را از دست داده‌اند. سال گذشته برزیل با نرخی ۷/۲ درصدی رشد کرده است در حالی که نرخ رشد سابق این کشور ۵/۷ درصد بوده است. همچنین رشد GDP در کشورهای چین و روسیه در حال کاهش است و نمی‌دانیم این کاهش چه میزان خواهد بود و چه مدت ادامه خواهد یافت. در گذشته، کشورهای بسیاری که رشد سریعی داشته‌اند، ناگهان این سرعت رشد را از دست داده‌اند و اقتصاددان‌ها تنها پس از این اتفاق قادر به یافتن پاسخی برای آن بوده‌اند. در هر حال، خطر کاهش رشد در کشورهای بریک، خطری بسیار جدی است. در کوتاه‌مدت، ما عموما بر سرتیترها، انتخابات و نبرد بین شخصیت‌های سیاسی یا احزاب سیاسی تمرکز می‌کنیم. اما این نیروهای ساختاری هستند که جهان را شکل می‌دهند؛ نیروهایی از قبیل: منابع، تکنولوژی، جمعیت و نرخ رشد اقتصادی و افسوس، اکنون گرایش‌های نزولی هند در این زمینه‌ها و بنابراین تاثیراتش بر خودمان را نادیده گرفته‌ایم.

نویسنده: تایلر کوون