بچه‌ها را به آب نوشیدن عادت بدهید

مساله کم‌آبی می‌تواند در تمام سنین مشکل‌ساز باشد اما این مشکل معمولا در بچه‌ها بیشتر و جدی‌تر است چون آنها به حواس مختلف خود مانند حس تشنگی چندان توجهی نمی‌کنند.
کمتر بچه‌ای …

مساله کم‌آبی می‌تواند در تمام سنین مشکل‌ساز باشد اما این مشکل معمولا در بچه‌ها بیشتر و جدی‌تر است چون آنها به حواس مختلف خود مانند حس تشنگی چندان توجهی نمی‌کنند.

کمتر بچه‌ای را می‌توان یافت که هر روز خود را مقید به نوشیدن ۳ تا ۴ لیوان آب کند و یا حتی اگر والدینش به اجبار او را وادار به نوشیدن این حجم آب بکنند با مقاومت وی روبرو خواهند شد. در واقع این گروه سنی وقتی تشنه می‌شوند چندان درک درستی از این حالت ندارند از این رو، ممکن است دچار کم آبی شده باشند اما هیچ قدمی برای رفع آن برندارند. از طرف دیگر، بیشتر بچه‌ها بازیگوش هستند و وقتی مشغول بازی و شیطنت می‌شوند، دیگر هیچ چیزی از جمله گرسنگی یا تشنگی برایشان مهم نیست. آنها در طول روز توجه زیادی به تشنگی‌شان ندارند و تکرار این مسایل می‌تواند مشکلاتی را از نظر متابولیکی برایشان ایجاد کند.

نکته مهم‌تر این است که از بدو تولد تا بزرگسالی درصد آب بدن به طور قابل‌توجهی تغییر می‌کند و هر چقدر سن پایین‌تر باشد، درصد آب بدن هم بیشتر است و نیاز به آن بالا و با افزایش سن یعنی تا سنین بلوغ، درصد آب بدن کاهش پیدا می‌کند و این مساله به آن معناست که در واقع با توجه به حجم بالای آب در بدن کودکان، مشکل کم‌آبی در آنها خیلی مهم‌تر و جدی‌تر قلمداد می‌شود. به عبارت دیگر، کاهش آب بدن می‌تواند بچه‌ها را بیشتر دچار اختلالات آب و الکترولیت‌ها و حتی مشکلات متابولیک ناشی از آن کند.

بنابراین، خیلی مهم است که والدین همیشه به حس تشنگی فرزندشان توجه داشته باشند و از همان بچگی توجه خود کودکان را به حس تشنگی جلب کنند و آنها را عادت دهند که به فواصل کوتاه (حتی اگر تشنه نبودند) و قبل و بعد از هر وعده و یا میان‌وعده غذایی به اندازه کافی و نه بیش از حد آب بنوشند و به حس تشنگی‌شان پاسخ دهند. به عنوان آخرین و مهم‌ترین نکته هم باید بگویم که حتما به فرزندان خود بیاموزید به هیچ‌وجه آنقدر به خودشان تشنگی ندهند تا دهانشان خشک شود و مجبور شوند که ۲ تا ۳ لیوان آب را یک جا بخورند. به آنها بگویید که اگر حس تشنگی بیش از حدشان چند بار تکرار شود، حتما مشکلات جدی و خطرناکی مانند کم‌آبی بدن و عوارض ناشی از آن برایشان پیش خواهد آمد. بنابراین بطری آب را کنار دست آنها قرار دهید تا هر از چند گاهی جرعه‌ای از آن بنوشند. حتی می‌توانید یک بطری آب میوه تازه را که با آبی گوارا رقیق شده است به کودک بدهید و از او بخواهید تا طی چند ساعت آن را تمام کند یا اینکه در لیوانی بلند البته پر از آب، تکه‌های میوه‌های تازه را بریزید تا به این ترتیب حس چشایی او بیش از هر زمان دیگری تحریک شود.

دکتر محمدرضا وفا

متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران