اشکال مختلف خانواده

جوامع و دولت‌های زیادی در جهان هستند که بر مساله ازدواج تاکید دارند و طلاق را به عنوان مهم‌ترین آسیب این نهاد می‌شناسند و اعتقاد دارند اگر به واسطه طلاق این نهاد از بین برود کل جامعه آسیب می‌بیند.

جوامع و دولت‌های زیادی در جهان هستند که بر مساله ازدواج تاکید دارند و طلاق را به عنوان مهم‌ترین آسیب این نهاد می‌شناسند و اعتقاد دارند اگر به واسطه طلاق این نهاد از بین برود کل جامعه آسیب می‌بیند.

برنامه‌ریزی‌های دولتی مرتبط با خانواده هم معمولا با اتکا به این نوع نگاه به مقوله ازدواج و خانواده طراحی می‌شوند. اما با توجه به تغییرات اساسی در بافت اجتماعی باید افق دید مسوولان هم تغییر کند و فقط خانواده را به مفهوم سنتی آن یعنی ترکیبی از پدر، مادر و فرزند به رسمیت نشناسد. آمار طلاق و ازدواج به تنهایی نشان می‌دهد خانواده به عنوان یک نهاد اجتماعی زنده راه خود را می‌رود و اعضای این نهاد هستند که سبک و کارکردهای آن را تعیین می‌کنند و نه دولت‌ها و مسوولان.

حتی اگر ایده‌آل ما از خانواده همان شکل قدیمی آن باشد که کودکی خود را در آن گذراندیم، باز این مردم و جوانان هستند که خانواده مطلوب خود را بر اساس خواست‌ها و مطالبات‌شان از زندگی، دانش و تجربه‌شان شکل می‌دهند. مهم‌ترین وظیفه دولت این است که همگام با ملت حرکت کند و فارغ از اینکه کدام شکل از اشکال خانواده را می‌پسندد، شرایط آسایش شهروندانش را در هر نوع خانواده‌یی که هستند فراهم کند. ما تعداد زیادی خانواده داریم که از یک فرزند و یک والد تشکیل شده است. در قوانین و در برنامه‌ریزی‌های دولتی معمولا برای چنین خانواده‌هایی برنامه‌ریزی نشده است.

ما یک نوع خانواده نداریم و در جامعه شهری ما چندین مدل از خانواده با سبک‌های زندگی متفاوت وجود دارد. مسوولان می‌توانند هر روز را به آموزش، بهداشت و ارائه خدمات اینچنینی به خانواده‌ها اختصاص دهند، اما مهم این است که برای بقای این نهاد اجتماعی موثر، همه مردم را با همه اشکال متفاوتی از خانواده که تشکیل می‌دهند به رسمیت بشناسند.

شهلا اعزازی

جامعه‌شناس