جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

نگاهی به اعجاز بیانی قرآن


نگاهی به اعجاز بیانی قرآن

قرآن مجید، تنها پنجره ای است كه از خانه دنیا به جهان غیب گشوده شده است. آنان كه از این پنجره فراخ، هستی و صفات هستی آفرین را می نگرند، خویش را تا چشم انداز عرش بالا برده اند.
از میان …

قرآن مجید، تنها پنجره ای است كه از خانه دنیا به جهان غیب گشوده شده است. آنان كه از این پنجره فراخ، هستی و صفات هستی آفرین را می نگرند، خویش را تا چشم انداز عرش بالا برده اند.

از میان قلب و عقل انسان، یكی مجذوب قرآن است و دیگری محصور آن. خرد پای از دایره وحی بیرون نگذارد، مگر آن كه در تیه گمراهی به جنون گراید. هنر، كاشف جذبه های دلربایی قرآن است و اگر راه به جایی برد و سایه توفیق برسر داشته باشد، پرده از گوشه جمال قرآن برگیرد و نظر بازان عالم بالا را به تماشا خواند.

قرآن كریم اگر مخزن عقل است، گنج هنر نیز هست. نمی توان خرد را بدو سپرد، اما دل از او برگرفت، كه اگر عقل را می افرازد، دل را نیز می نوازد.

هنر قرآن از بیرونی ترین سطوح هنر كلامی آغاز می شود و تا نهایی ترین لایه های سخن ذوق مندانه پیش می رود.

كتاب «نگاهی به اعجاز بیانی قرآن» به قلم رضا بابایی كه توسط انتشارات كانون اندیشه جوان منتشر شده، گفتارهای سه گانه ای دارد.

گفتار نخست، پاره ای از مظاهر رسمی و شناخته شده هنر لفظی قرآن را فهرست كرده است.

در گفتار دوم، اعجاز ادبی قرآن از نگاهی دیگر گزارش می شود. در این چشم انداز، از محققان قرآن پژوه دعوت می شود كه اعجاز قرآن را در ساده ترین و بی پیرایه ترین آیات آن نیز بكاوند، زیرا همین سادگی ها و بی پیرایگی ها، گاه میان فهم نازك خیال ما و اعماق آیات، عایق می شوند.

گفتار سوم، قرآن را نه به مثابه كتابی آسمانی، كه در عداد پدیده های هنری می نگرد، در این نگاه ایمان و اعتقاد قلبی به قرآن، مفروض و پیش شرط نیست، بدین رو، سطح گسترده تری از خوانندگان جهانی كتاب، می توانند مخاطب این گونه مباحث و منظرها باشند.

از آن روی كه قرآن مجید به چندین هنر و اعجاز آراسته است، بحث درباره هر یك، ضلعی متفاوت از دیگر اضلاع می آفریند. هر زاویه، ضلعی را پدید می آورد و هر ضلع، جهتی ویژه خود دارد. در گفتار نخست كه قاعده این مثلث است، عمومی ترین مباحث مربوط به اعجاز قرآن آمده است.

گفتار دوم، جهشی به سوی وجهی نوبنیاد در مقوله اعجاز هنری قرآن است و گفتار سوم، در پی یافتن مخاطبان بیش تری برای خود است، زیرا این گفتار از باب جدال احسن یا مماشات با خصم، قرآن را به مثابه كتابی می نگرد كه حتی اگر منشاء الهی آن را انكار كنیم، هنر و اعجاز آن را منكر نتوان شد. این نگاه بشر مدارانه اگر چه خالی از خلل نیست، اما سرشار از نكته هایی است كه گوش هر انسان مومن یا منكری را به شنیدن می خواند.

گفتار سوم كتاب، در پی چنین نگاهی به قرآن، وجه اعجاز هنری قرآن را از منظری زمینی می نگرد.

این كتاب در ۸۵ صفحه عرضه شده است.