وزارت نیمه کاره فرشیدی

مروری بر آمدن و رفتن وزیر آموزش و پرورش

محمود فرشیدی بعد از گرفتن رای اعتماد از مجلس هفتم نوید تحولی عظیم در آموزش و پرورش را داد. وی در نخستین مصاحبه خود گفت: <الحمدلله الا‌ن ]...[ و باید روی ایمان دانش‌آموزان کار کنیم.> فرشیدی عضویت در انجمن حجتیه را که از سوی یکی از نمایندگان مطرح شده بود رد کرد. پیش از او علی‌اکبر اشعری نتوانست رای اعتماد نمایندگان را برای استقرار در ساختمان خیابان قرنی کسب کند. رئیس‌جمهور در معرفی فرشیدی گفت: <من حداقل ۱۵ نفر را برای تصدی این مسوولیت مورد بررسی قرار داده‌ام. فرشیدی عمر و زندگی خود را در این وزارتخانه سپری کرده است و یک عنصر فرهنگی است.>

● بازگشت به دهه ۶۰ ‌

به این ترتیب روز ۱۸ آبان ۸۴ مدیر مجتمع آموزشی غیرانتفاعی معلم در شمال غرب تهران که تنها در سال‌های اول انقلا‌ب چندسالی در مدیریت‌های میانی آموزش و پرورش خدمت کرده بود در سن ۵۴ سالگی با ۱۳۶ رای موافق بر صندلی وزارت پردردسرترین دستگاه کشور جلوس کرد. او دوستان قدیمی خود را که برخی از آنها سال‌ها پیش بازنشسته شده بودند، فراخواند و با سخاوتمندی آنها را به پست‌های معاونت و مدیرکلی گماشت. مهم‌ترین کار فرشیدی عزل تقریبا تمام مدیران سابق از معاونت وزیر تا ریاست مناطق بود. یکی از نمایندگان مجلس در این خصوص گفت: فرشیدی زمین آموزش و پرورش را شخم زد. اکثر مدیران جدید غریبه‌هایی بودند که تسلطی بر امور تحت مدیریت خود نداشتند. مهم‌ترین ویژگی آنها عضویت در حلقه یاران دیروز و امروز فرشیدی بود. فرشیدی میراث ۱۶ سال مدیریت دولت‌های قبلی را به شدت رد می‌کرد و معتقد بود که در این ۱۶ سال از تعلیم و تربیت اسلا‌می غفلت شده و رسالت او این است که بار دیگر آموزش و پرورش را به دوران خلوص انقلا‌بی و مدیریت ایدئولوژیک اوایل دهه ۶۰ بازگرداند. الگوی آرمانی او، مدارس علوم دینی بود. او بارها از ائمه جمعه و علما دعوت می‌کرد که وارد سیستم آموزشی شوند. امام جمعه اصفهان در پاسخ به دعوت فرشیدی از علما گفت: <چون طلبه به اندازه کافی در حوزه‌ها وجود ندارد، آموزش و پرورش با ایجاد مراکز خاصی معلمان را تحت آموزش طلبگی قرار دهد.> در دوره فرشیدی دعوای مکتب و دبستان بعد از صد سال زنده شد. ‌

● حرف‌های شنیدنی ‌

‌ سخنان فرشیدی در مراسم رسمی و به‌خصوص در حاشیه جلسات همواره باعث شگفتی خبرنگاران می‌شد. یک بار فرشیدی خود را موفق‌ترین وزیر آموزش و پرورش بعد از انقلا‌ب نامید. بار دیگر ادعا کرد که در یک سال دوره وزارت او به اندازه ۱۶ سال کار شده است. بعدازظهر روز ۲۳ اسفند ۸۶ در حالی که ده‌ها معلم در خیابان‌ها بازداشت شده بودند، در برابر ده‌ها خبرنگار خبر دستگیری معلمان را تکذیب کرد. در شرایطی که اکثر معلمان و همه فعالا‌ن صنفی و بسیاری از نمایندگان خواستار استیضاح و برکناری فرشیدی بودند بار دیگر در اردیبهشت ۸۶ رئیس‌جمهور به ساختمان هرمی مجلس رفت و از عملکرد وزیر خود دفاع کرد. ‌

علی احمدی، فردی که قرار است بر صندلی فرشیدی تکیه بزند، برنامه‌های خود را برای وزارت آموزش و پرورش اعلا‌م کرده است. فرشیدی نیز از دیروز تا چند روز آینده همه برنامه‌های خود را در وزارتخانه لغو کرده و در آنها شرکت نخواهد کرد. هیچکس به درستی نمی‌داند که دلیل واقعی استعفای فرشیدی چیست. اختلا‌ف سیاسی منتفی است. او برگزیده احمدی‌نژاد بود و همه موجودیت سیاسی او مرهون کسی است که او را از پشت میز مدیریت مدرسه به وزارت رساند. برخلا‌ف تصور برخی از همکاران، هیچ دلیلی در دست نیست که بر اساس آن استعفا و یا برکناری فرشیدی را نوعی عقب‌نشینی دولت در برابر نارضایتی معلمان از ناکارآمدی و سیاست‌های غلط فرشیدی بدانیم. تنها گمانه این است که شاید می‌خواهند امکانات آموزش و پرورش را در اختیار دانشگاه پیام‌نور قرار دهند. ‌

● دانشگاه محبوب

دانشگاه پیام‌نور بدیل دانشگاه آزاد و محبوب احمدی‌نژاد است. اینکه همزمان با استعفا، نام جانشین وزیر هم گفته می‌شود نشانه نوعی هماهنگی و برنامه‌ریزی است. در آبان‌ماه سال گذشته هیات دولت تمامی دستگاه‌ها از جمله آموزش و پرورش را موظف کرد که ساختمان‌های بلا‌استفاده خود را به عنوان فضای کمک‌آموزشی در اختیار دانشگاه پیام‌نور قرار دهند. این در حالی است که آموزش و پرورش با کمبود حداقل ۲۸ هزار مدرسه روبه‌رواست و این را همه می‌دانند. چند روز پیش با پیگیری شخص رئیس‌جمهور، فرشیدی با صدور بخشنامه‌ای روسای سازمان‌های آموزش و پرورش را مکلف کرد که فضاهای خالی خود را به دانشگاه پیام‌نور بدهند. گفته می‌شود که دانشگاه پیام‌نور به لحاظ کمی به شدت در حال توسعه است، تعداد مراکز آن به ۴۴۲ و تعداد دانشجویان آن به یک میلیون رسیده است. آیا آمدن علی احمدی این پیام را دارد که امکانات ضعیف آموزش و پرورش صرف توسعه دانشگاه پیام‌نور هم خواهد شد؟ یکی از اعضای کمیسیون آموزش مجلس هشدار می‌دهد: <اختلا‌ف احمدی‌نژاد با دانشگاه آزاد موجب شده تا دولت به فکر تقویت دانشگاه پیام‌نور در مقابل دانشگاه آزاد باشد و در عمل بخواهد دانشگاه پیام‌نور را در مقابل دانشگاه آزاد علم کند.>

شیرزاد عبداللهی