قهوه در کلمبیا

شمالغربی ترین کشور آمریکای جنوبی است کلمبیا در شمال با ونزوئلا و برزیل, درجنوب با اکوادور و پرو, در شمال از طریق دریای کارائیب یا اقیانوس اطلس و از غرببا پاناما و اقیانوس آرام هم مرز است

● جمهوری کلمبیا

شمالغربی‌ترین کشور آمریکای جنوبی است. کلمبیا در شمال با ونزوئلا و برزیل، درجنوب با اکوادور و پرو، در شمال از طریق دریای کارائیب یا اقیانوس اطلس و از غرببا پاناما و اقیانوس آرام هم مرز است.

کلمبیا کشوری بزرگ و پهناور می‌باشد. کلمبیا چهارمین کشور بزرگ آمریکای جنوبی(بعد از برزیل و آرژانتین و پرو)، با مساحتی هفت برابر مساحت نیوانگلند و بیش ازدو برابر مساحت فرانسه می‌باشد . خاک سرزمین کلمبیا دارای شرایط فیزیکی متنوعی است و از قله‌های بلند و برفی آندس تا دشت‌های گرم و مرطوب حوزهِ رودخانهِ آمازون را شامل می‌شود . کلمبیا نه تنها از لحاظ مساحتی بزرگ است ،بلکه دارای جمعیت زیادی نیز هست، و بعد از برزیل دارای بیشترین جمعیت در بین کشورهای آمریکای جنوبی است. پراکندگی جمعیتی کلمبیا یکسان نیست. اغلب مردم این کشور در یک سوم کوهستانی کشور یعنی جایی که بوگوتا پایتخت کلمبیا و سایر شهرهای بزرگ آن قرار دارند زندگی می‌کنند . از آنجاکه این ناحیهِ غربی کشور دارای آب و هوای مناسب و خاک غنی است، فعالیت‌های کشاورزی نیز اغلب در این ناحیه‌است.

از مشکلات حاضر کلمبیا شورشهای کوچک، درگیری‌های مسلحانه با حضورگروه‌های شورشی و چریکی، جنگجویان شبه نظامی و قاچاق دارو که حدود سال‌های ۱۹۶۴ تا ۱۹۶۶، یعنی زمانی که گروه‌های فارک و پس از آن ELN شکل گرفته و فعالیت چریکی خود را بر علیه دولت کلمبیا آغاز کردند، را می‌توان نام برد.

با شروع ماه اکتبر دومین مرحله برداشت از مزارع قهوه در کلمبیا آغاز می شود. اگر در این ماه سری به مزارع قهوه در شهرهایی همچون Huila و cauca بزنید، مراکز خشک کردن دانه های قهوه را به وفور مشاهده می کنید و این در حالی است که باران های موسمی در این ماه، شدید ترین دوران خود را می گذرانند. صاحبان مزارع قهوه تا چند سال پیش از درآمد بسیار محدودی برخوردار بودند ولی با توجه به اجرای طرح رابطه مستقیم مزرعه داران ودولت، این درآمد از افزایش چشم گیری برخوردار بوده است. همین افزایش درآمد خود باعث رویکرد آنان به استفاده از فناوری های جدید در کشت و خشک کردن این دانه خوراکی شده است. دیگر زمان استفاده از مکان های بسیار وسیع جهت خشک کردن قهوه به سر آمده و قهوه کاران از روش پارابولیک جهت این کار استفاده می کنند.

از طرف دیگر سرمایه گذاری جهت فرآوری قهوه نیز بسیار افزایش داشته و زمینه بهبود کیفیت قهوه نیز به همین صورت فراهم شده است، قهوه در ایران محصولی آشناست ولی کمتر شهروندی را می توان یافت که از نوع کشت، خشک کردن، بو دادن، بسته بندی و یا حتی کشورهای تولید کننده این محصول، اطلاعاتی داشته باشند. از این رو تحریریه مجله فناوری و توسعه صنعت بسته بندی تصمیم گرفت تا خوانندگان محترم این مجله را با یکی از تولید کنندگان بزرگ قهوه، کلمبیا، آشنا سازد. در بخش قبلی شما عزیزان را با چای در شکل صنعتی آن آشنا نمودیم و پیرو سیاست همه جانبه نگری مجله، بد ندیدیم حق مطلب را تا حدی در مورد قهوه نیز ادا کنیم.

بسیاری از ما از طریق رسانه های جمعی همچون تلویزیون با مزارع چای، حداقل از نظر دیداری، آَشنایی داریم ولی بد نیست با زحماتی که کشتکاران قهوه برای به عمل آوردن و فرآوری این دانه خوراکی متحمل می شوند نیز آشنا شویم.

همان گونه که در ابتدا این مطلب ذکر شد، دومین مرحله برداشت قهوه در ابتدای فصل پاییز آغاز می شود و اتفاقا فصل اصلی برداشت نیز محسوب می شود چرا که ۶۰% از کل محصول قهوه کلمبیا در همین نوبت برداشت می شود.

شایان ذکر است که منطقه جنوب Huila، حوالی شهر pitalito ، تولید کننده ۶۰ تا ۷۰ از کل محصول برداشت دوم و در مجموع حدود ۳۰% از کل محصول قهوه کلمبیا در سال می باشد. این در حالی است که قهوه کاران شهرهای cauca و narino ۷۰ تا ۸۰% از مجموع برداشت سالانه خود را در ۶ ماه اول سال انجام می دهند. این دو شهر در جنوبی منطقه tolima قرار دارند.

برای انتقال محصول قهوه از این مناطق، شرکت های حمل و نقل به صورت کاملا بهینه با یکدیگر فعالیت داشته و محصول این کشتکاران را به صورت تازه به مراکز فرآوری انتقال می دهند. قهوه به دست آمده در برداشت دوم، هم از نظر مقدار و هم از نظر کیفیت از برداشت اول بالاتر است و البته دلیل آن نیز روشن است. مزرعه داران این مناطق با سرمایه گذاری بیشتر موفق به دستیابی به این محصول می شوند.

یکی از مهم ترین عوامل ارتقاء کیفیت قهوه، نحوه خشک کردن آن می باشد. در کلمبیا برداشت دوم همواه مصادف است با فصل باران های موسمی شدید و این یعنی نیاز مبرمب به مراکز سرپوشیده وسیع تر برای خشک کردن دانه های قهوه. طی چند سال اخیر و با سرمایه گذاری های انجام شده درمنطقه Huila، پاسیوهای سرپوشیده با سقف سهمی شکل (نیم دایره) به صورت گسترده ای ساخته شد که کمک شایانی درجهت خشک کردن یک دست دانه های قهوه محسوب می شوند. حال چرا خشک کردن یکنواخت؟

اگر دانه های قهوه یکی در میان خشک و نم دار باشند، رطوبت موجود در قهوه های خشک نشده در هنگام حمل و نقل و انبارداری، به دانه های خشک منتقل شده و موجب افت کلی کیفیت قهوه شود.

از دیگر محصولات این دو منطقه، می توان به گیلاس اشاره داشت که فصل برداشت آن اتفاقا با برداشت دوم قهوه هم زمان است.

دانه سبز قهوه، موجودی است زنده و همچون دیگر موجودات زنده ای که می شناسیم، به نحوی با محیط اطراف خود در تعامل است. این تعامل هر چند برای قهوه محدود به از دست دادن و یا به دست آوردن رطوبت می باشد. در خشک کردن این دانه ها باید حداکثر دقت مبذول شود تا رطوبت دانه ها بیش از حد از دست نرود چرا که این رطوبت در عطر وطعم قهوه تاثیر مستقیم دارد. از طرفی اگر قهوه به اندازه کافی خشک نشود طعم آن تغییر کرده و بوی چوب به خود می گیرد. نوع محصول به عمل آمده در کلمبیا ایجاب می کند که دانه های قهوه حداقل ۱۰ تا ۱۲% از رطوبت را درخود نگهدارد.

با این میزان رطوبت، قهوه درتعامل کاملا طبیعی با محیط واقع شده و کیفیت خود را کاملا حفظ می کند. معمولا فاصله میان مراکز خشک کردن قهوه تا آسیاب، بسیار طولانی است. این فاصله با معطلی محصول در بندرها برای بارگیری تشدید می شود به ویژه در بنادر کلمبیا که گاهی قهوه ها بالاجبار یک یا چند هفته را در هوای کاملا گرم و مرطوب سپری می کنند. رطوبت زیاد هوای بندر، علاوه بر تاثیر مستقیمی که بر روی کیفیت دانه های خشک دارد، رنگ سبز آنها را نیز دچار تغییر می کند.

در برخی مواقع این رطوبت به حدی شدید است که رطوبت را دوباره به دانه ها باز می گرداند. این وضعیت در هنگام حمل دریایی وخیم تر نیز می شود چرا که هوای دریا به شدت متغییر بوده و برای چند روز بسیار گرم و برای چند روز بسیار سرد می باشد. تاثیرپذیری قهوه از این شرایط به حدی شدید می باشد که کیفیت قهوه را کاملا متغییر می کند. به طوری که اگر سایت خشک کننده قهوه آن را در مبدا دوباره مشاهده کند، شاید قبول نکند که این همان قهوه ای است که در پاسیوهای سرپوشیده خشک شده بود.

قهوه ها جهت حمل به صورت سنتی در گونی های بزرگ به صورت فله حمل می شوند و این باعث تنفس قهوه و تبادل هوا با محیط خارج می شود که برای قهوه مفید می باشد ولی مشکلی که در این روش به روز می کند، صدمات وارده به دانه هاست. این موضوع برای تولید کنندگان انواع قهوه با کیفیت، نکته منفی محسوب می شود. در حقیقت شرکت های بزرگ تولید قهوه، دانه های سبز را از مبدا خریداری و خود ؟؟؟ جهت حمل و نقل آن اقدام می کنند. چنین شرکت هایی، مایلند قهوه خریداری شده با همان کیفیت به محل کارخانه برسد. اما حمل ونقل قهوه در گونی های کنفی برای ۳ تا ۴ هفته به هیچ وجه توانایی تضمین کیفیت محصول را ندارند. برخی شرکت های خریدار قهوه کلمبیا خود دست به کار شده تا مشکل حمل ونقل را حل کنند. از این رو اخیرا این محصول در کیسه های ۶ کیلیویی وکیوم شده در کارتن قرار گرفته و برای حمل و نقل ارسال می شوند. با تخلیه کامل هوا از کیسه ها و درزبندی کامل آنها، کیفیت اولیه دانه ها تا حد زیادی حفظ می شود.

اولین مرسوله از این نوع بسته بندی در سال ۲۰۰۵ در ۱۲۳ جعبه بزرگ به ایالات متحده صادر شد. جالب اینجاست که تا به حال کیسه های کنفی تنها روش صدر قهوه از کلمبیا بوده است. البته استفاده از کیسه های وکیومی تا حدی هزینه های تولید نهایی را بالا می برند ولی با توجه به رضایت مصرف کنندگان، این امر ناچیز به نظر می رسد.