چهارشنبه, ۱۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 8 May, 2024
مجله ویستا

اعتقادات اشتباه ـ تقلید فرهنگ


اعتقادات اشتباه ـ تقلید فرهنگ

هرکسی توانایی حرف زدن را کمابیش در خود میبیند ومی تواند حرف های قشنگ و آرمانی بگوید

همه ی ما این ضرب المثل معروف را شنیده ایم :((حرف باد هواست ))

اما بزرگترین وجه شبه باد و حرف ساکن نبودن آن است گفته ها گفته می شود شنیده می شود و راحت به فراموشی سپرده میشود

هرکسی توانایی حرف زدن را کمابیش در خود میبیند ومی تواند حرف های قشنگ و آرمانی بگوید

جامعه ی ایران به چهار دسته تقسیم می شود :

دسته ی اول آن کسانی که تحصیلات آن چنانی ندارند و با همان عقاید کهن خود که ناشی از مرد سالاری است زندگی می کنند وعقیده ی شان هم پنهان نیست که البته در حال انقراض اند

دسته ی دوم آن کسانی که تحصیلات عالی دارند و به طبع میتوانند حرف های آرمانی زیبایی بزنند اما عمل!؟.....

که البته تعدادشان زیاد است و در عین حال که ظاهری امروزی دارند و باطن شان دیروزی است

دسته ی سوم که هم تحصیلات عالی دارند و هم فرهنگ درست و متعادل

و اما دسته ی چهارم کسانی که به قول معروف از آن طرف دیگر دیوار افتاده اند که خودشان را با فرهنگ و امروزی میگوید اما به انصاف که در فرهنگ هم افراط جایز نیست

دسته دوم و چهارم را میتوان دسته ی "سوم نما" هم نامید

دسته ی دوم افرادی هستند که هنوز عقاید مرد سالاری در وجودشان هست اما در روابط دوستان آن را پنهان می کنند و هنگامی که وارد زندگی مشترک میشوند دیگر آن گفته های زیبا مانند باد میشود و می رود البته بعضی ها بی شرمی را تا به حدی رسانده اند که در حالی که آن گفته ها قرقره می کنند بر خلافش عمل میکنند و گفته های آن ها در دیگران هیچ تأثیری ندارد

و به این مانند است که از یک جوان بی سواد که راه تحصیل برایش باز است بخواهی فرزند چموش و تنبلت را نصیحت کند

این افراد نگاه متجددانه ای دارند اما نه برای همسر,خواهر ,برادر,فرزند خود بلکه برای جامعه

حال اجازه دهید برای توصیف گروه چهارم ازکلمه ی "تجدد" استفاده کنم

در زمان پهلوی متجدد را به کسی اطلاق می کردند که فرنگی مأبانه راه برود بپوشد بخورد و حرف بزند و به طور کلی فردی که فرهنگ غرب را اقتباس کرده باشد(که گمان کنم برای دسته ی چهرم توصیف مناسبی باشد ) شاید برای آن زمان این تعبیر مناسب بوده است اما امروز که ماشاالله اکثریت جامعه تحصیل کرده و دانشگاه رفته اند این معانی دیگر مفید نیست چرا همچین جامعه ای مولد فرهنگ نباشد و مقلد آن باشد؟!

همان طور که گفته تجدد و روشن فکری اصل معنی خود را از دست داده و رنگ ولعاب دیگری به خود گرفته است

اکثر مردم جوامع بر اساس اعتقاداتشان عمل میکنند اما جامعه ی ما از این قائله مستسناست و به آن چیزی که اعتقاد ندارد عمل میکند و آن چیزی که مدام نکوهش می کنند در شرایط بحرانی زندگی شان به کار می بندند و مانند این که ما مدام دم از اخلاق میزنیم اما راحت و بدون فکر کردن به عواقبش به دیگران تهمت میزنیم ما در جامعه ای زندگی می کنیم که اکثرا مسلمان و شیعه هستند و طبیعتأ نمی توانیم از انقلابات اروپا و آمریکا تبعیت کنیم و همین امر نیاز مولد بودن ما را بیش از بیش افزایش می دهد

حکم دین این است که در متن زندگی قرار بگیرد و البته اسلام دین تمام عصرهاست واحکام آن باید به طور مداوم وبر اساس زمانه و بر پایه ی قرآن تغییر کند (البته نه ارکان اصلی آن)

نگاهی متجددانه (از لحاظ معنی زمان پهلوی)و مقلدانه است که بگویم دین باعث عقب ماندگی ماست هیچ فردی نمی تواند منکر درخشش دانشمندان ایرانی مسلمان باشد و این بهانه برای سرپوش گذاشتن به کم کاری خودمان است

در طول یک دو قرن که برای خود زمان کوتاهی است مسلمانان به انحطاطی عجیب رسیدند به روز نشدن دین بر پایه ی قرآن در گیری مردم به خرافات فضای قرون وسطای را البته این بار نه توسط روحانیون بلکه توسط مردم به وجود آورد که هر گونه تحقیقات دینی و علمی را دخالت در کار خدا دانستند هر گونه فرهنگ جدید را محکوم کردند و به طور کلی ظواهر دین را بر تمام آموزهای قرآن و پیامبر برتری دادند به طوری که سواد در بین مردم حقیر شمرده میشد و این فرهنگ از به طور مداوم از پدر به پسر منتقل میشد و البته حکومت برای اصلاح آن کاری نکردند زیرا بر بی سواد فرمانروای بسیار آسان تر است

در صورتی که باید بدانیم سکوی پرتاب اروپا به سوی پیشرفت همان آموزهای درخشان اسلامی-ایرانی بوده است

حال که به این جا رسیدیم باید چشمانمان را باز کنیم نگاهی متجددانه(از لحاظ امروزی) داشته باشیم فرهنگ های غلط را حذف کنیم و فرهنگ های درست را استوار کنیم

زنان و دختران مان با حضور در جامعه باید به خود هویت بدهند و این طور نباشد که آن ها را با نام خانوادگی همسرشان بشناسند

باید به معنی واقعی آزادی برسم نه آزادی وآزادگی باتون و نه آزادی بی بند و باری و نه آزادی اروپایی وآمریکای بلکه آزادی ایرانی

باید بیاموزیم که به اعتقادات یک دیگر احترام بگذارم آزادی بیان و انتقاد را سرکوب نکنیم و با فکری روشن و عمل صحیح ایران مدرن را بسازیم

محمد عشقی