زیباترین پیشگویی قرآن

ای رسول ما ما به تو کوثر خیر و برکت فراوان عطا کردیم پس برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی کن و بدان دشمن تو قطعاً بریده نسل و بی عقب است

ای رسول ما! ما به تو کوثر (خیر و برکت فراوان) عطا کردیم. پس برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی کن (و بدان) دشمن تو قطعاً بریده نسل و بی‌عقب است.

● شأن نزول

در مورد شأن نزول سوره کوثر، اکثر مفسران اعتقاد دارند که چون فرزندان پسر پیامبر(ص) از دنیا رفتند، دشمنان خوشحال شدند که بعد از پیامبر(ص) دین او نیز نابود خواهد شد و کسی ادامه دهنده راه او نخواهد بود. روایت شده که روزی پیامبر اکرم وارد مسجد شدند و در مسجد عاص بن وائل و عمرو بن العاص هم بودند. عمرو به کنایه و استهزا گفت: یا ابا الابتر (مردم زمان جاهلیت رسم داشتند به مردی که فرزند نداشت ابتر یا دم بریده می‌گفتند.)[۱]خداوند سوره کوثر را برای شادی قلب پیامبر (صلی الله علیه واله وسلم) نازل کرد تا به وی بگوید که دشمن تو ابتر است و دین و نسبی‌ندارد و دین اسلام باقی و برقرار خواهد ماند. این خود یکی از پیشگویی‌های زیبای قرآن است؛ چرا که اولاً نسل و دین پیامبر(ص) از طریق فرزندان فاطمه(علیهم السلام) گسترش یافت و ثانیاً فرزندان و خاندان آن دشمن خدا، بعد از چند نسل به کلی منقرض شدند.

● از کوثر چه می‌دانیم؟

تمامی‌مفسّران اعم از مفسران شیعه یا سنی، معنای کوثر را «خیر کثیر» می‌دانند. اما واقعاً منظور از کوثر چیست؟ در روایتی آمده است که وقتی این سوره نازل شد پیامبر اکرم(ص) بر فراز منبر رفت و سوره را بر مردم تلاوت فرمود. اصحاب عرض کردند: این چیست که خداوند به تو عطا فرموده است؟ فرمود: نهری است در بهشت، سفیدتر از شیر، صاف تر از قدح، در دو طرف آن قبه‌هایی از درّ و یاقوت است.در حدیث دیگری از امام صادق (علیه‌السلام) می‌خوانیم که فرمود: کوثر نهری است در بهشت که خداوند آن را به پیامبرش در عوض فرزندش (عبدا... که در حیات او از دنیا رفت) به او عطا فرمود.بعضی گفته اند: منظور همان حوض کوثر است که تعلق به پیامبر(ص) دارد و مؤمنان به هنگام ورود در بهشت از آن سیراب می‌شوند.بعضی آن را به نبوت تفسیر کرده و بعضی دیگر به قرآن و بعضی به کثرت اصحاب و یاران و بعضی به کثرت فرزندان و ذریه که همه آن‌ها از نسل دخترش فاطمه زهرا(س) به وجود آمدند و آنقدر فزونی یافتند که از شماره بیرونند و تا دامنه قیامت یادآور وجود پیامبر اکرمند.[۲] بعضی نیز آن را به شفاعت تفسیر کرده اند که در هر کدام به عنوان مصداقی از کوثر قابل احتمال است. در بین مفسران اهل سنت فخر رازی پانزده احتمال در مصداق کوثر ذکر کرده است و به عنوان قول سوم می‌نویسد:«مراد از کوثر اولاد و فرزندان رسول خداست به این جهت که این سوره در رد بر کسانی نازل شد که عدم وجود اولاد پسر و تداوم نسل را بر پیغمبر اکرم(ص) خرده می‌گرفتند، بنابراین معنی سوره این است که خداوند به او نسلی می‌دهد که او در طول زمان باقی می‌ماند. [۳]

● کوثر و سلسبیل

شایسته است در اینجا حدیثی را که مرحوم بحرانی در تفسیر خود «البرهان فی تفسیر القرآن» در ارتباط با سوره کوثر آورده است ذکر کنیم. او از عبدا... بن عباس نقل می‌کند «از پیامبر اکرم(ص) شنیدم که فرمودند: خداوند به من و علی پنج چیز عنایت کرد: به من جوامع الکلم و به علی جوامع العلم را عطا کرد. مرا نبی‌و او را وصی قرار داد. به من کوثر و به او سلسبیل عطا کرد. به من وحی فرمود و به او الهام. من به سوی او به معراج رفتم و درهای آسمان و حجاب‌ها به رویم گشوده شد تا اینکه علی به من نگریست و من به او نگریستم.راوی گوید: پس پیامبر(ص) گریه کرد.گفتم: پدر و مادرم فدایت؛ چه چیز شما را گریاند؟فرمودند:‌ای ابن عباس! اولین سخنی که خداوند با من تکلم کرد این بود که‌ای محمد! پایین را بنگر. من به حجاب‌ها نگریستم که پاره شدند و آسمان باز شد و علی را دیدم. در همان حال سرش را به طرف من بلند کرد و با من سخن گفت و من نیز با او سخن گفتم.ابن عباس گوید: پرسیدم یا رسول‌ا...! پروردگارت چه چیزی گفت؟ فرمود: به من گفت‌ای محمد! علی را وصی و وزیر و جانشین بعد از تو، قرار دادم.

بدان که او سخن تو را گوش می‌دهد.پس خداوند ملائکه را امر کرد تا بر علی درود فرستند و دیدم که ملائکه در حال رفت و آمد هستند؛ هیچ فرشته‌ای نمی‌گذشت مگر اینکه این گونه به من تهنیت می‌گفت.‌ای محمد(ص) قسم به خدایی که تو را به‌حق برانگیخت، با جانشینی پسر عمّت علی، سرور و شادی بر تمام ملائکه وارد شد.من (پیامبر) حاملین عرش را دیدم که سرهایشان را به سمت زمین پایین آوردند. گفتم‌ای جبرئیل! چرا حاملین عرش سرشان را به پایین خم کرده اند؟ گفت:‌ای محمد(ص) تمام ملائکه به صورت علی بن ابیطالب(ص) می‌نگریستند به جز حاملین عرش؛ خداوند به آن‌ها نیز اجازه داده است تا برای ساعتی به چهره علی (علیه‌السلام) بنگرند.ابن عباس گوید: گفتم: یا رسول‌ا...! مرا سفارش فرما.فرمودند: بر تو باد به دوستی علی بن ابیطالب قسم به کسی که مرا به‌حق مبعوث کرد، از بنده هیچ حسنه‌ای پذیرفته نمی‌شود مگر با حب علی بن ابیطالب. خدای تعالی داناتر است که اگر عمل فرد با ولایت علی بود از او می‌پذیرد و اگر همراه با ولایت نبود از او چیزی سوال نمی‌کند و دستور ورود او را به آتش می‌دهد.[۴]باید ابرهای آسمان در ماتم عظمایی که بر دخت پیامبر و همسرش علی وارد آمد به جای باران خون ببارند. شما را چه شد که این‌قدر زود عهد و پیمان را شکستید و راه بی‌وفایی را در پیش گرفتید؟ هنوز خانه پیامبر، بدن مطهر او را در برگرفته است. این چه بلوایی است که بر پا کرده‌اید؟ سقیفه دیگر چه صیغه‌ای است؟ به کجا می‌روید؟ یا رسول‌ا... به آنان بگویید:هنگامی‌که آیه اولوالامر نازل شد، جابر از شما پرسید: یا رسول‌ا...، اولوالامر چه کسانی هستند؟ پاسخ دادید: علی و حسن و حسین و فرزندان حسین. آنگاه دوازده امام را یک یک نام بردید تا حجت را بر آن‌ها تمام کرده باشید.یا رسول‌ا...، به آنان بگویید: علی آئینه اکمال دین است.

علی نشانه اتمام نعمت خدا بر بندگان و آیت رضایت پروردگار است. پس چرا کنارش زدند؟ مگر آنان قرآن نخوانده بودند. مگر در غدیرخم حضور نداشتند؟یا رسول‌ا...، شما به آنان بگویید که کوثری که خداوند به شما بخشید همان فاطمه‌ای است که آنان دیگر صدای گریه هایش را نمی‌شنوند. بگویید که خدا دین شما را با فرزندان فاطمه گسترش می‌دهد. اف بر این انسان که چقدر فراموشکار است؛ همین زهرایی که جگرگوشه پیامبر بود، در عزای پدرش سیلی خورد، پهلویش شکست، بازویش سیاه و فرزند بدنیا نیامده‌اش شهید شد. همین علی که نور چشم پیامبر بود با طناب بر دست و گردن به مسجد برده شد تا به زور از او بیعت بگیرند.آری وقتی با دسیسه و نفاق، قرآن از اهل بیت جدا می‌شود، وقتی بین دو امانت پیامبر فاصله می‌افتد، باید منتظر دیدن این صحنه‌ها بود.باید دید که به واسطه این جنایت‌ها، مهدی فاطمه مخفیانه به دنیا بیاید و مخفیانه رشد کند تا دشمنان از وجود او مطلع نشوند و شیعه از درک محضرش محروم بماند تا وعده الهی بر تشکیل حکومت صالحان پابرجا باشد.

زهرا اجلال

منابع در دفتر روزنامه موجود است