پریسکوپ

در سال‌های نود قرن نوزدهم اسباب جالبی با نام پرطمطرق دستگاه رنتگن می‌فروختند. بیاد دارم وقتی که هنوز دانش‌آموز بودم و برای نخستین بار این اسباب جالب را به دست گرفتم چقدر به …

در سال‌های نود قرن نوزدهم اسباب جالبی با نام پرطمطرق دستگاه رنتگن می‌فروختند. بیاد دارم وقتی که هنوز دانش‌آموز بودم و برای نخستین بار این اسباب جالب را به دست گرفتم چقدر به حیرت و تعجب افتادم: بوسیله این لوله می‌توانستی از پشت هر جسم غیر شفاهی به بینی! من نه فقط از پشت یک ورق مقوا، بلکه از پشت تیغه کاردکه اشعهٔ رنتگن واقعی هم از آن عبور نمی‌کنند، هرچه در اطراف بود، می‌دیدم. راز ساختمان ساده این اسباب بازی فوراً برایتان روشن می‌شود. چهار آئینه کوچک که با زاویه ۴۵ درجهٔ کار گذاشته شده‌اند، اشعه را چند بار منعکس می‌کنند و سبب می‌شوند که اشعهٔ به اصطلاح، جسم غیر شفاف را دور بزنند.

در امور جنگی از این‌گونه اسباب‌ها به مقیاس وسیعی استفاده می‌شود. اگر با اسبابی که پریسکوپ نام دارد نگاه کنیم، می‌توانیم در سنگر بنشینیم و بی‌آنکه سر خود را بیرون بیاوریم و خود را زیر آتش دشمن قرار دهیم، عملیات دشمن را تحت نظر بگیریم.

پریسکوپ پیرابین Perisscope:

وسیله‌ای است برای دیدن اشیائی که بالاتر از سطح چشم ناظرند (مثلاً در زیر دریائی) یا طوری قرار دارند که دیدن مستقیم آنها میسر نیست. این وسیله از لولهٔ بلندی تشکیل شده که در هر سر آن یک آینه با یک منشور قائم‌الزاویه متساوی‌الساقین قرار دارد. دستگاه پریسکوپ اسبابی برای دیدن اشیائی که بالای سطح دید چشم ناظر هستند، یا چنان قرار گرفته باشند که چیزی مانع دید مستقیم آنهاست اساساً تشکیل یافته است از یک لوله دراز، که در هر یک از دو سر کلی آن منشوری راستگو شه چنان قرار داده شده است که نور در اثر تابش کلی درونی از روی وجه بزرگتر آنها با زاویه ۹۰c در هر منشور منحرف می‌شود، بنابراین نور از شیئی مورد نظر در راستای موازی با راستای اولیه (تابش از) شیئی ولی پائین‌تر. وارد چشم ناظری می‌شود.