تلاش صنعت سیمان برای سبز شدن

یک فناوری جدید به صنعت سیمان کمک می کند تا با کاهش انتشار بیش از ۹۰ درصدی دی اکسید کربن, به سمت سبز شدن گام بردارد

صنعت سیمان با سهم ۵ درصدی در انتشار دی اکسید کربن، سهم بزرگی در افزایش گرمایش جهانی دارد، از این‌رو این صنعت به همراه صنایعی از جمله فولاد و پالایشگاه‌ها جزو صنایع مهم آلاینده در جهان به شمار می‌رود.به همین دلیل و به دنبال افزایش نگرانی‌ها در زمینه چالش گرمایش جهانی، امروزه نزدیک به یک‌سوم از کل صنعت سیمان جهان برای حرکت در جهت اجرای استراتژی‌های کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای و مقابله با معضل جهانی گرم شدن زمین گام بر‌می‌دارند.

اما از آنجا که مصرف سیمان به‌دلیل توسعه ساخت و سازها هر روز افزایش می‌یابد و سیر صعودی دارد، کارشناسان تلاش کرده‌اند اجرای این استراتژی‌ها به‌گونه‌ای باشد که ساخت ‌و ساز در کشورهای فقیر و محروم را دچار مشکل نکند.

در چنین شرایطی پیش‌بینی می‌شود که ظرفیت تولید سیمان در جهان تا سال ۲۰۳۰ به دو برابر ظرفیت کنونی برسد که بی‌شک در صورت بی‌توجهی به تبعات انتشار دی اکسید کربن از سوی این صنعت، فجایع زیست محیطی جبران ناپذیری به بار خواهد آمد.

براین اساس در استراتژی جهانی صنعت سیمان مقرر شده است با بهبود خطوط تولید و همچنین به‌کارگیری سیستم‌های کنترل آلودگی و روش‌های جایگزین در تولید سیمان به کاهش تولید گاز دی اکسید کربن توسط صنعت سیمان کمک شود.

از این‌رو مهندسان بتازگی راهی را برای بهبود تولید سیمان پرتلند معمولی (OPC) پیدا کرده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد بسیاری از ساخت و ساز‌ها در جهان از سال‌های ۱۸۰۰ میلادی با استفاده از این سیمان شکل گرفته است اما روش جایگزین این سیمان به همراه راندمان بالای انرژی و هزینه‌های کمتر اقتصادی می‌تواند گزینه بهتری باشد.در این روش، تولید سیمان با عنوان درکسل «سبز» که شکلی از سیمان قلیایی فعال است، با بهره‌گیری از محصولات فرعی صنعتی، به نام سرباره و مواد معدنی رایج، مانند سنگ آهک تولید می‌شود که در مراحل تولید، نیاز به گرم کردن ندارد.

به گفته مهندسان، در این روش تولیدی جایگزین، هزینه تولید سیمان درکسل۴۰ درصد نسبت به سیمان پرتلند کاهش می‌یابد و مصرف انرژی و تولید دی اکسید کربن نیز نزدیک به ۹۷ درصد کاهش خواهد داشت.

این در حالی است که اشکال مختلف تولید سیمان از سیمان قلیایی فعال شده در دوره‌های گذشته طی دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ در ساختمان‌های مختلف مانند اتحاد جماهیر شوروی سابق، اهرام در مصر و نیز ساختمان‌های روم باستان نیز استفاده می‌شده است و این خود الهام بخش مهندسان در زمینه ساخت و تولید سیمان جایگزین شد.

به گفته مهندسان، ویژگی استحکام این سازه‌ها بعد از دو هزار سال ایده ساخت این سیمان را به محققان داد؛ به طوری که این سیمان جدید بسیار شبیه به سیمان مورد استفاده در روم باستان است.

به این ترتیب، سیمان درکسل در مقایسه با سیمان پرتلند از ۶۸ درصد ترکیب آهک کمتر، هزینه اقتصادی و تولید انتشار دی اکسید کربن پایین‌تری برخوردار است.

از سوی دیگر، کارشناسان برای تجاری کردن بیشتر این فناوری روش‌های کارآمدتری را به‌کار گرفته‌اند، به ‌عنوان مثال آنها تلاش کرده‌اند تولید این محصول بر مبنای توسعه محصولاتی با استانداردها و تکنیک‌های محلی در مناطق مختلف باشد. از این‌رو سیمان سبز می‌تواند کمک کند تا کیفیت مصالح ساختمانی مقرون به صرفه‌تر و قابل دسترس‌تر باشد و به دلیل به صرفه‌تر بودن آن، جمعیت‌های به حاشیه رانده شده در محله‌های فقیر نشین نیز می‌توانند از آن بهره گیرند.کارشناسان معتقدند هم اکنون آنها بسیار نزدیک به تولید محصولی تجاری سازگار با محیط زیست با استانداردهای بالا و مقاومت خوب و قابل رقابت با دیگر انواع سیمان هستند.

به این ترتیب، اگرچه اطلاعات زیادی در زمینه‌ صنعت سیمان موجود است که این صنعت را به عنوان یک منتشرکننده‌ مهم گاز دی‌اکسید‌کربن معرفی می‌کند اما با توجه به دستاوردهای جدید انتظار می‌رود این صنعت برای کاهش انتشاراتش و همچنین شرکت بیشتر در کاهش خطرات ناشی از گرم شدن زمین، بیش از پیش گام بردارد.

از سوی دیگر، با قرار گرفتن این صنعت تحت فشار‌های کنترلی از سوی مجامع بین‌المللی و پروتکل‌های زیست محیطی، سرمایه‌داران صنعتی با مقوله انتشارات گاز‌های گلخانه‌ای بیشتر آشنا شده و در این جریان، همراه با پدیدار شدن سیاست‌هایی که ممکن است در آینده‌ این صنعت تاثیرگذار باشد، آنها به سمت حذف آلاینده‌ها و کنترل انتشار گازهای گلخانه‌ای حرکت خواهند کرد.

حمیده سادات هاشمی

منبع: Space Daily