چرا صدای پیانو ها با هم فرق دارند؟

اگر ساز شما پیانو باشد بدون شک همواره این سئوال برای شما مطرح بوده که چرا صدای برخی از پیانوهای حرفه ای ها زیبا تر از صدای ساز شما است. بخصوص اگر هزینه زیادی هم صرف خرید ساز کرده …

اگر ساز شما پیانو باشد بدون شک همواره این سئوال برای شما مطرح بوده که چرا صدای برخی از پیانوهای حرفه ای ها زیبا تر از صدای ساز شما است. بخصوص اگر هزینه زیادی هم صرف خرید ساز کرده باشید این موضوع برای شما اهمیت بیشتری خواهد داشت.

نرم و خشن بودن یا سرد و گرم بودن و یا کدر و شفاف بودن صدا کیفیتی است که برخلاف تصور بسیاری از مردم به قیمت ساز یا جنس لوازم بکار برده شده در ساز بستگی ندارد. شما می توانید صدایی شبیه به صدای یک پیانو بسیار خوب را از یک پیانوی ارزان قیمت بشنوید.

وقتی تکنیسین پیانو ساز شما را با گوش یا دستگاه الکترونیکی کوک می کند در واقع تنها کاری که انجام می دهد کم و زیاد کردن کشش سیم ها به گونه ای است که سیم به هنگام ارتعاش فرکانس دقیق نت مورد نظر را تولید کند، به اینکار کوک کردن یا Tuning گفته می شود.

اما مبحث دیگری که کمتر تکنیسینی اقدام به انجام آن می کند و ندرتآ صاحبان ساز آنرا از تکنیسین پیانو تقاضا می کنند، موضوع Voicing یک پیانو است.

موثر ترین عاملی که رنگ و کیفیت صدای پیانو را موجب می شود چکش پیانو است. همانطور که می دانید سر چکش های پیانو از نمد فشرده ساخته شده و کافی است نمد یکی از چکش های پیانو از نمد دیگری نرم تر باشد تا صدای دو کلاویه با وجود کوک بودن، زمین تا آسمان تفاوت رنگ داشته باشند. بسیاری از پیانوهای نا مرغوب یا قدیمی عمومآ در محدود یک تا دو اکتاو پائین دو وسط، چنین مشکلی را دارند.

حالا چگونه می توان این مشکل را حل کرد؟

روش کار به ظاهر خیلی ساده است، با تغییر حالت فیزیکی نمد چکش.

اگر بخواهید صدا نرم (Mellow) شود باید ترتیبی اتخاذ شود که نمد نرمتر از حالت فعلی شود. اینکار بوسیله زدن یک سری سوزن به نمد انجام میگیرد.

اگر بخواهید ساز شما صدایی شفاف تر داشته باشد کافی است از یک سری مواد مخصوص یا حتی لاک الکل استفاده کرده آنرا روی چکش بکشید. با اینکار نمد چکش سفت تر شده و صدای خروجی ساز شفاف تر و زنگ دار تر می شود. اغلب از سنباده کشیدن روی نمد هم میتوان برای تیز کردن صدای ساز استفاده کرد.

به مجموعه اعمالی که روی چکشهای پیانو انجام می گیرد تا کیفیت صدای ساز در تمام اکتاوها یکسان شوند Voicing گفته می شود. شما با انجام عمل Voicing می توانید صدای نرم ساز خود را شفاف و تیز کنید و یا برعکس صدای شفاف ساز خود را نرمتر نمایید.

پیانیست های حرفه ای همیشه قبل از کنسرت بکمک تکنیسین های پیانو ساعت ها ساز را کلید به کلید کنترل میکنند و در صورت نیاز علاوه بر کوک، رنگ صدای هر کلاویه را نیز تنظیم می کنند.

یکی از تفاوت های مهم یک پیانوی مرغوب و نامرغوب در این است که چکشهای با کیفیت فیزک حالت خود (نرمی یا سفتی) را در طول زمان بهتر حفظ می کنند. به همین دلیل است که پیانوهای نامرغوب و ارزان قیمت اغلب پس از یکی دوسال استفاده صدای بسیار ناموزونی از خود تولید می کنند.