آشنایی با طرز كار دیسك‌سخت

دیسك سخت یكی از اجزای رایانه است كه بسیار فعال بوده و تقریبا" دایم در حال كار است. دیسك سخت از صفحه‌های مدوری تشكیل شده است كه اطلاعات، روی آنها ذخیره می‌‌شوند. مادامی كه رایانه …

دیسك سخت یكی از اجزای رایانه است كه بسیار فعال بوده و تقریبا" دایم در حال كار است. دیسك سخت از صفحه‌های مدوری تشكیل شده است كه اطلاعات، روی آنها ذخیره می‌‌شوند. مادامی كه رایانه روشن است، این صفحه‌ها با سرعت زیادی در حال چرخش هستند (مگر اینكه برای كاهش مصرف برق، گاهی اوقات كه از دیسك سخت استفاده نمی‌شود خاموش می‌گردد). هرگاه برای خواندن فایل یا نوشتن بر روی یك فایل از دیسك سخت استفاده می‌كنید، این كار باعث می‌‌شود كه هِدهای خواندن و نوشتن اطلاعات به سرعت به كار بیفتد و حركتشان باید با دقت فوق‌‌العاده‌‌ای انجام شود، طوری كه گاهی این جا‌به‌جایی‌ها فقط توسط میكروسكوپ قابل رؤیت است. در كار دیسك‌‌های سخت باید دقت زیادی به‌خرج داد و جالب توجه است بدانید فاصله‌ی بین هِد و دیسك آنقدر كم است كه یك موی انسان هم بین آن قرار نمی‌‌گیرد. با این همه دقت، عجیب است كه دیسك سخت كار خود را به خوبی انجام می‌‌دهد! دیسك سخت به عنوان انباری از اطلاعات سال‌‌های سال برای شما كار می‌‌كند و كمتر دچار خطا و خرابی می‌‌شود.

در دهه‌ی ۱۹۸۰ اولین رایانه IBM XT به همراه یك دیسك سخت ارایه شد. از آن زمان تا كنون دیسك‌‌های سخت هم از نظر شكل ظاهری، هم از نظر ظرفیت ذخیره‌‌سازی اطلاعات و هم از نظر طرز كار، خیلی زیاد تغییر كرده‌‌اند. آن موقع (در دهه‌ی ۱۹۸۰) یك دیسك سخت كه ظرفیت ذخیره‌‌سازیMbyte۱۰ اطلاعات را داشت، یـك دیسك با ظرفیتی بالا به حساب می‌‌آمد. ضخامت دیسك‌‌های سخت در آن زمان بینcm۸ تا cm۱۰ بود و از نظر طول و عرض به اندازهٔ درایوهای فلاپی ۲۵/۵ اینچی بودند. دسترسی به اطلاعات در طی ۷۸ میلی ثانیه انجام می‌‌شد كـه در مقایسه با سرعت خواندن و نوشتن در فلاپی‌‌ها، در آن زمان باور نكردنی بود. یك دهه‌ی بعد، دیسك‌‌های سختی به بازار آمدند كه Mbyte۵۰۰ ظرفیت داشتند، از نظر اندازه كوچكتر از درایوهای فلاپی ۵/۳ اینچی بودند، سرعت دسترسی به اطلاعات ۱۴ میلی ثانیه بود و علاوه بر همه‌ی اینها، ارزان قیمت بوده و از نظر مردم هم چیز عجیبی به حساب نمی‌‌آمدند. هم‌چنین دیسك‌‌های سختی وجود دارند كه به اندازهٔ یك قوطی كبریت هستند و ظرفیت ذخیره‌‌سازی ده‌‌ها مگابایت اطلاعات را دارند و قابل حمل هم هستند. در آینده، همگام با كوچك شدن دیسك‌‌های سخت، ظرفیتشان افزایش خواهد یافت.

دیسك‌‌های سخت یك ویژگی‌دارند كه تا كنون این خاصیت تغییری نكرده است. همه‌ی اجزای رایانه، بدون هیچگونه شكایتی، فرمان‌‌های نرم‌‌افزارها را اجرا می‌‌كنند، ولی دیسك سخت همچنان كه مشغول خواندن و نوشتن داده‌‌هاست، دائما" در حال حرف زدن و غرغر كردن است (منظور سروصدای ناشی از حركت موتور دیسك سخت و چرخش صفحه‌های دیسك است). این صداها این موضوع را یادآوری می‌‌كنند كه دیسك سخت از معدود اجزای رایانه است كه هم قطعه‌های مكانیكی دارد و هم قطعه‌های الكترونیكی.

فاصله‌ی بین »هِد« و »دیسك« آنقدر كم است كه حتی یك »موی انسان« هم بین آن قرار نمی‌‌گیرد.

در واقع آنچه كه انجام می‌‌شود بیشتر توسط قطعه‌های مكانیكی صورت می‌‌گیرد و بار اصلی بر روی دوش قطعه‌های مكانیكی است.