نکاتی در باب اعتکاف

در طول سال در هر زمانی که انسان بتواند، حداقل سه روز در مسجد بماند و روزه بگیرد اعتکاف صحیح است، ولی بهترین زمان برای اعتکاف ماه مبارک رمضان و خصوصا دهه آخر آن است.


● تعریف اعتکاف
اعتکاف، …

در طول سال در هر زمانی که انسان بتواند، حداقل سه روز در مسجد بماند و روزه بگیرد اعتکاف صحیح است، ولی بهترین زمان برای اعتکاف ماه مبارک رمضان و خصوصا دهه آخر آن است.

تعریف اعتکاف

اعتکاف، در لغت ‏به معنای توقف در جایی است و در اصطلاح احکام، عبارت است از ماندن در مسجد به قصد عبادت خداوند با شرایطی که خواهد آمد. انسان می ‏تواند، در حال اعتکاف، بنشیند، بایستد، بخوابد، یا راه برود.

اقسام اعتکاف

اعتکاف بر دو قسم است، مستحب و واجب، که در اصل یک عمل مستحبی است، ولی ممکن است ‏به سببی واجب شود که از جمله اسباب وجوب اعتکاف این امور است:

نذر، عهد یا قسم، مثلا انسان نذر کند یا با خدای خود عهد کند یا قسم بخورد که اگر در فلان کار موفق شد، یا از فلان بیماری شفا پیدا کرد چند روز در مسجد معتکف شود.(حداقل مدت اعتکاف سه روز است.)

شرط ضمن عقد، مثلا هنگام قرارداد اجاره منزل، صاحب خانه شرط می ‏کند که مستأجر هر سال پنج روز در مسجد معتکف شود و مستاجر نیز این شرط را می ‏پذیرد.

اجاره، مثلا شخصی اجیر می ‏شود که با دریافت مزد - یا بدون دریافت مزد - از طرف میت در مسجد معتکف شود.(مانند نماز استیجاری)

زمان اعتکاف

در طول سال در هر زمانی که انسان بتواند، حداقل سه روز در مسجد بماند و روزه بگیرد صحیح است (تفصیل این مسأله در بحث مدت اعتکاف و روزه اعتکاف خواهد آمد.) ولی بهترین زمان برای اعتکاف ماه مبارک رمضان و در ماه رمضان، دهه آخر آن است.

شرایط اعتکاف

در صحت اعتکاف، اموری شرط است که برخی از آنها مربوط به شخص معتکف و برخی مربوط به خود اعتکاف است که در اینجا به بیان آن شرایط و احکام لازم آنها می‏پردازیم.

شرایط معتکف

۱-عقل (از دیوانه صحیح نیست)

۲-ایمان (از غیر مؤمن صحیح نیست)

۳-قصد قربت (هر گونه ریا و خودنمایی، اعتکاف را باطل می‏کند)

۴-روزه داری در ایام اعتکاف

۵- اجازه گرفتن از کسی که اجازه او لازم است.

شرایط اعتکاف

۱- از سه روز کمتر نباشد (زمان)

۲- در مسجد جامع باشد (مکان)

۳- ادامه ماندن در مسجد و خارج نشدن از آن.

نیت اعتکاف

اعتکاف، همانند سایر عبادات، باید با نیت و قصد قربت ‏باشد و هرگونه ریا و خودنمایی و قصد غیر الهی آن را باطل می‏کند. در نیت اعتکاف، قصد وجه شرط نیست، یعنی لازم نیست قصد کند که اعتکاف واجب است ‏یا مستحب.

کسی که بخواهد در نیت اعتکاف، قصد وجه کند، در اعتکاف واجب نیت وجوب و در اعتکاف مستحب، نیت استحباب می‏کند و واجب بودن اعتکاف در روز سوم ضرری ندارد، هرچند بهتر است که از روز سوم نیت وجوب کند.

از آغاز تا پایان اعتکاف، باید با نیت و قصد قربت ‏باشد، بنابراین اگر به همین قصد، اعتکاف را شروع کند صحیح است، همچنین اگر به قصد اینکه فردا معتکف شود به مسجد برود و از اول وقت(طلوع فجر) در آنجا باشد صحیح است.