گاهی تمارض سالمندان نتیجه احساس عدم امنیت است

درست است که مسوولیت شما به عنوان پسر بزرگ‌تر در مراقبت از مادرتان سنگین‌تر است ولی این مساله به معنی رفع مسوولیت از سایر خواهران یا برادران‌تان نیست. خواهر شما اگر نمی‌تواند …

درست است که مسوولیت شما به عنوان پسر بزرگ‌تر در مراقبت از مادرتان سنگین‌تر است ولی این مساله به معنی رفع مسوولیت از سایر خواهران یا برادران‌تان نیست. خواهر شما اگر نمی‌تواند در خانه خودش از مادر پذیرایی کند امکان مشارکت او را در خانه خودتان فراهم کنید. اگر مادر دوست دارد خانه‌ای برای خود داشته باشد و زندگی کند در صورت عدم مشکل مالی و اطمینان از توانایی او (با توجه به اینکه سن مادرتان را نگفتید) این شرایط را فراهم کنید. اگر او و یک دوست هم‌صحبت و هم سن، هم خانه شوند چه بهتر چون علاوه بر تامین خواسته او می‌توانید در هزینه‌ها با فرزندان آن سالمند دیگر مشارکت کرده و صرفه‌جویی نمایید...

یادتان باشد مادرتان تمارضی برای وضعیت جسمی خود ندارد بلکه از دست رفتن احساس امنیت اوست که این حالت را سبب می‌شود. حالت نگرانی و اضطراب در سالمندان و اینکه مدام نگران‌اند مبادا سلامت خود را از دست دهند و محتاج کسی باشند تا حدی شایع است اما اگر می‌بینید که این حالت باعث رنج خود او یا مختل شدن زندگی شما و برنامه‌هایتان می‌شود، بهتر است برای درمان مشکل اقدام نمایید. روان‌پزشک پس از معاینه کامل در صورت لزوم دارو تجویز می‌کند تا شرایط روحی‌شان بهبود یابد. بسیاری از دردهای جسمی که فرد به صورت مزمن از آنها شکایت دارد علل روان‌شناختی دارند؛ یعنی بدن بیمار چون نمی‌داند چه‌طور عواطف درونی‌اش را بروز دهد، آنها را به صورت علایم جسمی که برای دیگران قابل درک باشد، نشان می‌دهد. این مکانیسم‌های مفید و غیرآگاهانه موجود در بدن ما گاهی یک هشدارند که ما را متوجه می‌کنند به علل اصلی و درونی دردهای آن فرد خانواده توجه بیشتری کنیم. فوت همسر و از دست دادن شرایط مستقل خانه و زندگی برای مادرتان سخت بوده و هست. چرا این استقلال را دوباره به او نمی‌دهید؟ البته شاید ایشان سالخورده و بیمار باشند که شما چنین تصمیمی گرفته‌اید (هرچندکه در نامه‌تان چنین اشاره‌ای نداشتید) و اگر این‌طور است، خوب است بدانید تقریبا همه افرادی که مراقبت از سالخوردگان فامیل را بر عهده دارند به درجاتی از حس خشم، اضطراب و افسردگی رنج می‌برند. فشار ناشی از این مراقبت از یک سو، استرس خانه و مسوولیت‌های برآوردن نیاز همسر و فرزندان از سوی دیگر انرژی روانی چنین افرادی را تحلیل می‌برد. اگر چنین است توصیه‌هایی برایتان دارم:

۱) اگر شما سلامت جسم و سلامت روان درستی نداشته باشید، نمی‌توانید از سالمندتان حمایت کنید.

۲) همواره در برخورد با مادرتان آرامش خود را حفظ کنید، به خصوص که الگوی بچه‌هایتان هستید. البته بسیاری از ما این‌‌گونه هستیم و فراموش نمی‌کنیم او چه طور همه عمر و جوانی‌اش را بدون منت به پای ما ریخته است.

۳) مسوولیت‌های منزل را تقسیم کنید و چه بچه‌ها و چه سالمندتان باید برحسب توان و موقعیت آن را عهده‌دار شوند.

۴) اگر نمی‌توانید شرایط استقلال‌ زندگی مادر را مهیا کنید لااقل حتما با ترتیب دادن برنامه ورزشی و یا مشورت با او و ثبت‌نام در گروهی که به آن علاقه دارد مثل کلاس آموزشی با یادگیری مهارتی خاص مانع تحلیل قوای ذهنی او شوید.

دکتر مهشید فروغان/ روان‌پزشک سالمند