پوست شما با دیگران حرف می‌زند

آیا تاکنون متوجه شده‌اید بعد از عصبانیت، استرس و اضطراب، کم‌خوابی و بدخوابی چهره و صورت شما دگرگون، خسته و پریشان به نظر می‌رسد؟ آیا دقت کرده‌اید هر چه از آسایش و آرامش فاصله …

آیا تاکنون متوجه شده‌اید بعد از عصبانیت، استرس و اضطراب، کم‌خوابی و بدخوابی چهره و صورت شما دگرگون، خسته و پریشان به نظر می‌رسد؟ آیا دقت کرده‌اید هر چه از آسایش و آرامش فاصله می‌گیرید و به استرس‌ها و نگرانی‌های زندگی نزدیک می‌شوید، تغییرات پوستی شما بیشتر می‌شود؟

چند بار برایتان اتفاق افتاده که دوستان و آشنایان از شما پرسیده‌اند: چرا رنگ رخسارت به هم ریخته چرا شکسته شدی؟ آنها بدون آن که از مشکلات شما باخبر باشند از چهره و پوست‌تان به درون‌تان پی برده‌اند.

بنابراین باید بدانیم در شرایط استرس و اضطراب علاوه بر قلب، مغز و دستگاه گوارش، صورت و ظاهر ما که با ارگانی به نام پوست و مو پوشیده می‌شود نیز آسیب خواهند دید که این تغییرات شامل موارد زیر هستند:

۱ ـ افزایش چین و چروک که ناشی از کاهش ۲ ماده اصلی در استحکام و جوانی پوست یعنی الیاف کلاژن و الاستین است، زیرا به دنبال استرس، هورمونی به نام کورتیکوتروپین در بدن ترشح می‌شود تا استرس روحی و جسمی را کنترل کند، اما از سوی دیگر افزایش ترشح این هورمون و استمرار ترشح آن می‌تواند باعث شکنندگی و کاهش بافت کلاژن و آغاز پیری زودرس بخصوص اطراف چشم‌ها شود.

۲ ـ بروز خال و لک صورت که نتیجه افزایش تولید رنگدانه از سلول‌های تولیدکننده رنگدانه (ملانوسیت) است.

۳ ـ افزایش شدت آکنه یا جوش صورت و بدن که در شرایط استرس، تولید سبوم (ماده چرب‌کننده پوست) از غدد سباسه زیر پوستی افزایش می‌یابد.

۴ ـ افزایش تعریق بدن بخصوص کف دست و پا که ناشی از افزایش فعالیت غدد عرق (اوکراین و آپوکراین) است. حتی گاهی استرس می‌تواند موجب بوی بد بدن بخصوص در نواحی چین‌ها (زیر بغل و کشاله ران) شود.

۵ ـ خارش و کهیر که به طور واضح تعدادی از بیماران شروع آن را به دنبال استرس و هیجانات روحی عنوان می‌کنند.

۶ ـ رنگ‌پریدگی صورت و سردی پوست اندام که نتیجه کاهش جریان خون در زمان استرس است.

۷ ـ افزایش بروز تبخال، آفت دهان و سایر بیماری‌های ویروسی نهفته در پوست (زونا و...) که ناشی از کاهش قدرت دفاعی میزبان در مقابل ویروس‌های نهفته در بدن و محیط است.

۸ ـ ریزش موی سر اگرچه با عوامل متعددی در ارتباط است، اما مطمئنا حذف عوامل استرس‌زا می‌تواند نقش موثری در کاهش شدت ریزش موها داشته باشد.

۹ ـ سفیدی موها که به دلیل کاهش یا حذف رنگدانه در ریشه (فولیکول) موهاست که می‌تواند در شرایط استرس و بی‌خوابی طولانی مدت در عده‌ای از افراد که سابقه فامیلی مثبت دارند، بیشتر بروز کند.

۱۰ ـ وسعت و شدت بیماری‌های مزمن پوستی که با سیستم ایمنی در ارتباط است در مواردی افزایش می‌یابد. به عنوان مثال افرادی که مبتلا به بیماری ویتیلگوه یا لک و پیس هستند، در شرایط استرس شاهد گسترش و شدت لک‌های سفید پوست خواهند بود یا از درمان ناموفق به پزشک معالج شکایت می‌کنند. از این جهت بسیاری دیگر از بیماری‌های پوستی مانند لیکن پلان، پسوریازیس، ریزش موی سکه‌ای، رماتیسم پوستی (لوپوس)، اگزما و.. می‌توانند در مواقع استرس تشدید شوند.

دکتر سید ناصر عمادی

متخصص پوست