شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا

لبخند کار خزر


روابط سیاسی ایران و قزاقستان از همان سال های اولیه استقلال این کشور سال ۱۹۹۱ میلادی آغاز شد و جمهوری اسلامی ایران از نخستین کشورهائی بود که استقلال قزاقستان را به رسمیت شناخت

همکاری‌های اقتصادی و تجاری بین دو کشور ایران و قزاقستان همانند دیگر کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز در طول دوره ۱۴ سال پس از استقلال، دارای نوساناتی بوده ولی اکنون از ثبات نسبی برخوردار است.(روابط ایران ـ قزاقستان)

روابط سیاسی ایران و قزاقستان از همان سال‌های اولیه استقلال این کشور (سال ۱۹۹۱ میلادی) آغاز شد و جمهوری اسلامی ایران از نخستین کشورهائی بود که استقلال قزاقستان را به رسمیت شناخت.همکاری‌های اقتصادی و تجاری بین دو کشور ایران و قزاقستان همانند دیگر کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز در طول دوره ۱۴ سال پس از استقلال، دارای نوساناتی بوده ولی اکنون از ثبات نسبی برخوردار است. تاکنون بین ایران و قزاقستان ۶۰ پروتکل در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی و کنسولی به امضاء رسیده که توجه به توسعه و تقویت مناسبات دو جانبه را مشخص می‌کند.به گفته مقامات قزاقستانی، حجم مبادلات دو کشور در سال ۲۰۰۴ میلادی به ۷۸۰ میلیون دلار رسید که ۹۰ درصد آن را به قزاقستان اختصاص داشت.عمده‌ترین کالاهای صادراتی قزاقستان به ایران را آهن‌آلات، آهن قراضه فلزات رنگی و صادرات ایران به قزاقستان را موادغذائی، مصالح ساختمانی، لوازم بهداشتی، کالاهای مصرفی، مواد شوینده، منسوجات و پوشاک تشکیل می‌دهد.همچنین صدور خدمات فنی و مهندسی به این کشور یکی دیگر از زمینه‌های مناسب فعالیت شرکت‌های ایرانی در قزاقستان است.از سوی دیگر قزاقستان در میان کشورهای آسیای مرکزی دورترین فاصله را با ایران دارد اما این عامل نتوانسته در روابط گسترده دو کشور خللی ایجاد کند.نکته حائز اهمیت این است که گذشته از منافع ناشی از گسترش پیوندهای اقتصادی برای هر دو کشور، به‌ویژه قزاقستان، این کشور می‌تواند از طریق ایران به آبهای آزاد راه یابد.یکی از توافقنامه‌های مهم بین دو کشور، ترانزیت مواد سوختی قزاقستان از طریق ایران است که براساس این قرارداد مهم بین دو کشور سالانه شش میلیون تن نفت قزاقستان از بند ”آکتاو“ به بندر نوشهر حمل شده و به همین میزان در بنادر جنوبی ایران به مشتریان قزاقستان نفت تحویل می‌شود.در این راستا با افتتاح رسمی فاز اول طرح انتقال و فراورش نفت دریای خزر در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۳ توسط آقای خاتمی رئیس‌جمهور اسلامی ایران، به‌طور عملی نفت دریای خزر از طریق پایانه نفتی نکا در مازندران به پایانه نفتی خارک در خلیج‌فارس به دریاهای آزاد راه یافت. ایران به‌عنوان سریع‌ترین، ارزان‌ترین و مطمئن‌ترین مسیر انتقال نفت دریای خزر نفت روسیه، قزاقستان و ترکمنستان را از طریق این خط لوله انتقال داده و معاوضه می‌کند. بطوری‌که، روزانه ۱۵۰ هزار بشکه نفت کشورهای حوزه دریای خزر از جمله جمهوری قزاقستان در پالایشگاه‌های تهران و تبریز تصفیه و معادل آن نفت خام به شرکت طرف قرارداد در جزیره خارک تحویل می‌شود.همکاری دوجانبه ایران و افغانستان در خصوص تعیین رژیم حقوقی دریای خزر در راستای حفظ منافع کشورهای حوزه دریای خزر و احیای راه ابریشم از دیگر موضوع‌های مهم و مورد علاقه دو کشور به شمار می‌رود.بهره‌برداری از خط آهن مشهد ـ سرخس ـ تجن باعث ایجاد یک شبکه ریلی به‌هم پیوسته در منطقه شده و حمل و نقل بار و مسافر با ارزان‌ترین هزینه از آلماتی قزاقستان تا استانبول ترکیه انجام می‌گیرد. این شبکه راه‌آهن که احیاگر جاده تاریخی ابریشم است فرصتی فراروی کشورهای منطقه قرار داده است تا با استفاده از آن به رشد و توسعه اقتصادی خود کمک کنند.