سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا

اریتم مولتی فرم


اریتم مولتی فرم

اریتم مولتی فرم عبارت است از یك بیماری التهابی حاد پوست و غشاهای مخاطی بافت های نازك و مرطوبی كه حفرات بدن را می پوشانند در اكثر موارد, این بیماری خوش خیم است و خودبه خود محدود می شود, اما امكان دارد شدید نیز باشد

● اطلاعات‌ اولیه‌

اریتم‌ مولتی‌فرم‌ عبارت‌ است‌ از یك‌ بیماری‌ التهابی‌ حاد پوست‌ و غشاهای‌ مخاطی‌ (بافت‌های‌ نازك‌ و مرطوبی‌ كه‌ حفرات‌ بدن‌ را می‌پوشانند). در اكثر موارد، این‌ بیماری‌ خوش‌خیم‌ است‌ و خودبه‌خود محدود می‌شود، اما امكان‌ دارد شدید نیز باشد. نوع‌ شدید بیماری‌ با نام‌ نشانگان‌ استیونس‌ ـ جانسون‌ یا اریتم‌ مولتی‌فرم‌ شدید نیز شناخته‌ می‌شود.

● علایم‌ شایع‌

▪ نقاط‌ بثوری‌ كه‌ قرمز هستند و شكلی‌ قرینه‌ دارند و غالباً به‌صورت‌ حلقه‌ها متحدالمركز (شبیه‌ سیبل‌ تیراندازی‌) ظاهر می‌شوند.

▪ این‌ بثور معمولاً روی‌ كف‌ دست‌ و پا، یا سایر نقاط‌ دست‌ و پا ظاهر می‌شود و ممكن‌ است‌ به‌صورت‌ و سایر نقاط‌ بدن‌ نیز گسترش‌ یابد.

▪ ضایعات‌ معمولاً خارش‌ دارند و گاهی‌ دردناك‌ هستند یا فرد در آنها احساس‌ سوزش‌ می‌كند.

ضایعات‌ تبدیل‌ به‌ تاول‌، كهیر، یا زخم‌ می‌شوند.

▪ در موارد شدید، غشاهای‌ مخاطی‌ دهان‌، چشم‌ها، و ناحیه‌ تناسلی‌ ملتهب‌ می‌شوند.

▪ تب‌

▪ سردرد

▪ گلودرد

▪ اسهال‌

● علل‌

▪ در ۵۰% از موارد، علت‌ ناشناخته‌ است‌. عفونت‌های‌ ویروسی‌، خصوصاً ویروس‌ هرپس‌ سیمپلكس‌ (ویروس‌ تب‌خال‌)

▪ عفونت‌های‌ باكتریایی‌

▪ عفونت‌های‌ ناشی‌ از انگل‌های‌ تك‌یاخته‌ای‌

▪ بیماری‌های‌ بافت‌ همبند ـ رگ‌ها

▪ داروهایی‌ مثل‌ سولفونامیدها، پنی‌سیلین‌ها، داروهای‌ ضدتشنج‌، سالیسیلات‌ها، و باربیتورات‌ها. ▪ واكنش‌ دارویی‌ ممكن‌ است‌ تا ۱۴-۷ روز پس‌ از شروع‌ دارو رخ‌ ندهد.

▪ سرطان‌ها

▪ حاملگی‌

▪ اشعه‌درمانی‌

▪ تغییرات‌ هورمونی‌ قبل‌ از عادت‌ ماهانه‌

● عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر

▪ سابقه‌ اریتم‌ مولتی‌فرم‌ از قبل‌

▪ مصرف‌ داروهایی‌ كه‌ ممكن‌ است‌ باعث‌ بروز این‌ واكنش‌ شوند.

● پیشگیری‌

▪ حتی‌المقدور اجتناب‌ از علل‌ احتمالی‌

▪ درمان‌ سریع‌ هرگونه‌ بیماری‌ یا عفونتی‌ كه‌ ممكن‌ است‌ باعث‌ اریتم‌ مولتی‌فرم‌ شود.

▪ پیشگیری‌ از بروز تب‌خال‌ با كاهش‌ استرس‌ و قرار نگرفتن‌ در معرض‌ آفتاب‌

● عواقب‌ موردانتظار

▪ بثور پوستی‌ در عرض‌ ۲-۱ هفته‌ به‌ حداكثر خود می‌رسد و معمولاً در عرض‌ ۳-۲ هفته‌ از بین‌ می‌رود، اما ممكن‌ است‌ تا ۶-۵ هفته‌ هم‌ باقی‌ بماند.

● عوارض‌ احتمالی‌

▪ پیشرفت‌ بیماری‌ از نوع‌ خفیف‌ به‌ نوع‌ شدید

▪ در چشم‌ ممكن‌ است‌ مشكلاتی‌ چون‌ زخم‌ قرنیه‌، التهاب‌ عنبیه‌، یا سایر مشكلات‌ جدی‌ به‌وجود آیند.

▪ عود بیماری‌

▪ امكان‌ دارد به‌علت‌ شوك‌ یا گسترش‌ التهاب‌ در بدن‌، مشكلات‌ جدی‌ به‌وجود آیند و حتی‌ بیمار ممكن‌ است‌ فوت‌ كند.

● درمان‌

▪ استراحت‌ در رختخواب‌ در صورت‌ وجود تب‌

▪ قطع‌ مصرف‌ هر دارویی‌ كه‌ احتمالاً باعث‌ بروز مشكل‌ شده‌ است‌.

▪ كمپرس‌ مرطوب‌ یا لوسیون‌ برای‌ نرم‌ كردن‌ پوست‌

▪ خوابیدن‌ در وان‌ آب‌ ولرم‌ تا خنك‌ سه‌ بار در روز هر بار به‌مدت‌ ۳۰ دقیقه‌.

▪ درمان‌ هرگونه‌ بیماری‌ یا عفونتی‌ كه‌ باعث‌ بروز این‌ واكنش‌ شده‌ است‌.

▪ معاینه‌ دقیق‌ چشم‌ به‌طور مرتب‌ برای‌ پیشگیری‌ از عوارض‌

▪ اگر در دهان‌ زخم‌ وجود داشته‌ باشد، رعایت‌ بهداشت‌ دهان‌ برای‌ كاهش‌ احتمال‌ عفونت‌ و تخفیف‌ ناراحتی‌ اهمیت‌ زیادی‌ دارد.

▪ اگر آسیب‌ پوستی‌ گسترده‌ و پیشرفته‌ باشد، ممكن‌ است‌ نیاز به‌ بستری‌ كردن‌ بیمار در یك‌ مركز مخصوص‌ سوختگی‌ وجود داشته‌ باشد.

● داروها

▪ برای‌ كاهش‌ التهاب‌ و تحریك‌ پوست‌ ممكن‌ است‌ از كورتیكواستروییدها استفاده‌ شود.

▪ برای‌ درمان‌ عفونت‌های‌ ویروسی‌ مثل‌ ویروس‌ تب‌خال‌ ممكن‌ است‌ آسیكلوویر تجویز شود.

▪ در صورت‌ وجود عفونت‌ ثانویه‌ روی‌ ضایعات‌، آنتی‌بیوتیك‌ تجویز می‌شود.

▪ اگر در دهان‌ زخم‌ وجود داشته‌ باشد، امكان‌ دارد داروهای‌ موضعی‌ یا دهان‌شویه‌ تجویز شود.

▪ در صورت‌ درگیری‌ چشم‌، امكان‌ دارد محلول‌ شستشوی‌ چشم‌ یا سایر داروهای‌ موضعی‌ تجویز شوند.

▪ برای‌ تخفیف‌ علایم‌ امكان‌ دارد داروهای‌ ضد درد، آرام‌بخش‌ها، یا آنتی‌هیستامین‌ها تجویز شوند.

● فعالیت‌

تا حدی‌ كه‌ علایم‌ اجازه‌ می‌دهند.

● رژیم‌ غذایی‌

▪ معمولاً رژیم‌ خاصی‌ موردنیاز نیست‌.

▪ در صورت‌ وجود زخم‌ در دهان‌، خوردن‌ مایعات‌ یا غذاهای‌ نرم‌ شاید بهتر تحمل‌ شود.

▪ گاهی‌ دریافت‌ مایعات‌ بیشتر، ممكن‌ است‌ كمك‌كننده‌ باشد.

▪ در بیماران‌ بستری‌شده‌ امكان‌ دارد نیاز به‌ سرم‌ وجود داشته‌ باشد.

● در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمایید

▪ اگر شما یا یك‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان علایم‌ اریتم‌ مولتی‌فرم‌ را دارید.

▪ اگر علایم‌ به‌ هنگام‌ درمان‌ بدتر شدند. عوارض‌ بیماری‌ امكان‌ دارد بالقوه‌ شدید باشند.

▪ اگر دچار علایم‌ جدید و غیر قابل توجیه شده اید‌. داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ ممكن‌ است‌ عوارض‌ جانبی‌ به‌همراه‌ داشته‌ باشند.