کمک به پوست کودک

راهنمای خرید نرم کننده, شامپو و صابون بچه

وقتی یک کوچولو در راه دارید و قرار است برایش خرید کنید، باید فهرستی آماده کنید تا برای تهیه سیسمونی چیزی را از قلم نیندازید. توی این فهرست احتمالا از انواع و اقسام لباس‌ و جوراب گرفته تا تخت و کمد و لوازم بهداشتی و حتی آرایشی کودک نوشته می‌شود.

اگرچه این جور مواقع معمولا سعی می‌کنیم بهترین و باکیفیت‌ترین جنس را انتخاب کنیم اما واقعیت این است که برای خرید برخی اجناس، آن قدرها هم تفاوت نمی‌کند که چه مارکی بخریم یا چه قیمتی؛ مثلا خیلی مهم نیست که کمد بچه‌مان چه‌قدر بزرگ باشد یا تختش چه شکلی باشد اما برای خرید بعضی لوازم دیگر، هم مارک مهم است، هم جنس‌ و هم قیمت؛ مثلا برای خرید وسایلی که با پوست کودک‌تماس دارد، حتما باید حداکثر دقت را به خرج بدهیم...

حمام روزانه برای کلیه نوزادان کامل، نارس و حتی آنها که در بیمارستان تحت مراقبت‌های ویژه قرار دارند، توصیه می‌شود. اگر تجمع توده‌های میکروبی در پوست کودک را آشکارا بتوان مشاهده کرد، علاوه بر حمام روزانه استفاده از هگزاکلروفن نیز توصیه می‌شود تا توده‌های میکروبی استافیلوکک ارئوس را که اغلب در شیرخوارگاه‌ها (مخصوصا در نوزادان نارس) دیده می‌شود، از بین ببرد. مصرف صابون کلرهگزیدین برای همه نوزادان تازه متولد شده در زایشگاه‌ها در اولین حمام به وضوح توده‌های میکروبی را ۴ ساعت بعد از حمام نشان می‌دهد.

هرچند مصرف کلرهگزیدین موضعی جذب پوستی دارد ولی خوشبختانه عوارضی از آن در نوزادان کامل و یا نارس دیده نشده است. از آنجایی که امکان سمیت بعضی مواد ضدمیکروبی در حمام کردن وجود دارد لذا مصرف صابون کلرهگزیدین فقط برای بار اول حمام نوزاد توصیه می‌شود و صابون‌هایی که به طور معمول در حمام برای نوزادان و کودکان به کار می‌روند و با نام «صابون بچه» معروف هستند، همگی حاوی مواد ضدمیکروبی هستند.

همه صابون‌ها حداقل مختصری پوست را تحریک می‌کند، به طوری که تکرر مصرف صابون‌ها در حمام اثرات تحریکی پوست را افزایش می‌دهد. در بالغان اثرات تحریکی صابون‌ها مشخص شده ولی در نوزادان کامل و یا نارس شناخته نشده است. هرچند اغلب کودکان بدون ضایعات پوستی در حمام صابون‌ها را بدون عوارض جانبی تحمل می‌کنند اما در نوزادان نارس تحمل خوب نیست لذا صلاح است به جای صابون برای شستشو از آب ولرم استفاده شود تا زمانی که پوست تکامل یافته و بتواند صابون را تحمل کند و از تحریک پوست، تغییر اسیدیته و خشکی پوست جلوگیری شود.

● نرم‌کننده‌هایی برای کودکان

نرم‌کننده‌ها مانند کرم‌ها، لوسیون‌های بچه و روغن‌ها برای جلوگیری یا معالجه خشکی پوست در نوزادان به کار می‌رود. درجه رطوبت پوست به ظرفیت طبقه سطحی پوست در جذب و نگهداری آب بستگی دارد. مصرف نرم‌کننده‌ها برای از بردن خشکی و پیشگیری از خشکی ضرورت دارد. نرم‌کننده‌های مناسب علاوه بر برطرف کردن خشکی می‌توانند در حفظ اسیدیته پوست، مانعی در ایجاد تجمع میکروب‌ها و قارچ‌ها هم باشند. روغن‌های بچه می‌تواند جایگزین مناسبی برای چربی‌های طبیعی پوست شود و اثرات نامطلوب شستشوی با آب و صابون را جبران ‌کند.

معمولا مقداری از این روغن روی کف دست بچه ریخته و سپس روی پوست کودک مالیده می‌شود. هنگام ماساژ روزانه کودک به علت خشک بودن پوست نوزادان برای اینکه پوست او آزار نبیند، بهتر است از روغن برای ماساژ استفاده شود. ضمنا استفاده از روغن بچه بهترین روش برای تمیز کردن قسمت‌هایی از پوست کودک است که با پوشک تماس دارد.

● چرب‌کننده‌های پوست کودک

کرم بچه یکی دیگر از چرب کننده‌های خوب است. این کرم حاوی لانولین است که با پوست کودک سازگار است و از پوسته پوسته شدن سطح پوست و قسمت‌هایی از بدن که دارای چین و چروک است، جلوگیری می‌کند. همچنین برای پیشگیری از سوزش ناشی از ادرار مورد استفاده قرار می‌گیرد . وازلین نیز مانند کرم برای محافظت از پوست کودک و نرم کردن آن به کار می‌رود.

● شامپو و صابون کودک

شوینده‌های کودک باید بسیار ملایم باشند چرا که چربی پوست کودکان کمتر از بزرگسالان است. پوست آنها پس از حمام شدیدا خشک می‌شود و برای جلوگیری از خشک‌شدن پوست باید از شوینده‌های ملایم استفاده کنیم.

شامپوی بچه به‌دلیل PH خنثی موجب تحریک و سوزش چشم نمی‌شود و در بین شوینده‌ها، شامپوی بچه ملایم‌ترین ترکیب را دارد. صابون بچه نیز پاک‌کننده‌ای ملایم برای پوست لطیف کودک است و با دارا بودن میزان بالایی از اسید‌های چرب و PH معادل پوست طبیعی هیچ‌گونه تحریکی ایجاد نمی‌کند البته در صابون بچه نباید هیچ رنگ و اسانس غیرطبیعی به کار رود تا ایجاد حساسیت نکند. پوشک کردن کودک در عین حال که ضروری است اما می‌تواند سبب ایجاد حالت ناراحت‌کننده ادرار سوختگی شود.

دکتر حسین طباطبایی

متخصص پوست و مو