زایمان یا چاقوی جراحی

فاکتورهای متعددی را در تعیین نحوه ی تولد نوزاد باید در نظر گرفت ولی به طور کلی چنانچه مشکلی قابل پیش بینی از قبل, حین و یا بعد از زایمان برای مادر و جنین پیش نیاید زایمان طبیعی امری بهتر است

اغلب این سوال مطرح است که آیا زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین؟

فاکتورهای متعددی را در تعیین نحوه‌ی تولد نوزاد باید در نظر گرفت ولی به طور کلی چنانچه مشکلی قابل پیش بینی از قبل، حین و یا بعد از زایمان برای مادر و جنین پیش‌ نیاید زایمان طبیعی امری بهتر‌است.

البته زمان قدیم به‌علت:

۱) کمبود امکانات از جمله عدم پیشرفت بیهوشی و تکنیک‌های مدرن جراحی و پرستاری

۲) زایمان‌های متعدد و عدم توجه به‌سلامت و بهداشت

۳) در ‌نظر‌ گرفتن پیش‌آگهی زایمان در مورد مسائل فیزیکی (ایجاد پارگی پرینه، پرولاپس رحم، سیستوسل، رکتوسل یا افتادگی رحم و مثانه ...)

مسائل روانی (درد جان‌فرسا و ترس از زایمان، گفته می‌شود که زائو نباید تا غروب دوم نزاییده ‌باشد) نوزاد ( مشکلات تولد مثل فلج مغزی، شکستگی اندام‌ها و ...)

زایمان واژینال مرسوم بوده منتها در عصر جدید که با بالا رفتن سن ازدواج (۳۰ تا ۴۰ سال) و تمایل به تک فرزندی و عدم توانایی جسمی و روحی مادران در تحمل درد زایمان و نیز عدم توانایی تخمین دقیق روز زایمان که با توجه به وضعیت شغلی مادر و موقعیت خانوادگی که آیا افرادی برای کمک به زائو آمادگی داشته باشند، و نیز عدم علاقه‌ی پزشکان به زایمان به خاطر وقت نامشخص وقوع آن و انتظار طولانی در اتاق زایمان و مشکلات غیر قابل پیش‌بینی زایمان، درصد سزارین بالا رفته است.

به نظر اینجانب با ۳۰ سال سابقه‌ی کار طاقت فرسای شبانه‌روزی و مسوولیت زیاد در مناطق دورافتاده‌ی داخل کشور و نیز مادران خارج وطن پس از بررسی اندیکاسیون‌های لازم که شامل مادری (تنگی لگن، مشکلات رحمی) و جنین (پرزانتاسیون، دوقلوئی، هیپوکسی) چنانچه مادر مایل به زایمان طبیعی باشد تا موقع درد زایمان می‌توان صبر کرد و چنانچه پیشرفت زایمان به درستی انجام شود، زایمان بلامانع است ولی گاهی فوبیای زایمانی و نیز گاهی Common Sense پزشک با تجربیاتی که دارد صلاح می‌داند بیمار سزارین شود (مثلاً سابقه‌ی زایمان بیمار یا خانواده، سابقه‌ی آبریزش، خونروی و ...).

به هرحال جواب من به سوال فوق این است که هر دو روش فوق به جای خود ضروری است منتها یکی مسافتی است که از تهران به مشهد را با اتومبیل طی کرد (زایمان) که خطرات پیش‌بینی نشده و غیر منتظره‌ای دارد و دیگری (سزارین) طی مسافرت با هواپیما و ریسک‌های خود است.

ضمناً نباید از نظر دور داشت که در قرن حاضر تکنولوژی جای مانور Manual را می‌گیرد، مثلاً سالهای قبل وسائلی مثل کامپیوتر و سونوگرافی ... وجود نداشت و لذا تجربیات شخصی رل عمده‌ای را در مداوا داشت، کما اینکه ابن‌سینا با نبض بیمار به تشخیص می‌رسید و اکنون تجهیزات مدرن روز به روز جای Practice را می‌گیرد.

تدریجاً Robot جای نیروی انسانی متعدد را گرفته و جراحی لاپاراسکوپی جای تیغ جراحی را گرفته تا جائی که جنین قبل از تولد و در رحم مورد جراحی قرار می‌گیرد و با تکنولوژی ART نوزاد با کلیه‌ی مشخصات مورد تقاضا متولد شود.

مثلاً با استفاده از بانک اسپرم و اوول فریز شده و یا Cloning و استفاده از Stem Cell می‌توان جنین یا اندام‌ها را مشابه‌سازی کرد.

گرچه همزمان با پیشرفت تکنولوژی و مشکلات زندگی صنعتی موضوع متافیزیک، هیپنوتیزم درمانی، گیاه درمانی، تغذیه‌ی طبیعی و برگشت به زندگی نرمال و دین و اخلاق جای خود را باز نموده و اینک زایمان در منزل، زایمان بی‌درد بایوگا و زایمان در استخر آب رونق پیدا کرده.

خوشبختانه با وجود پزشکان مجرب و مومن، اساتید فداکار و امکانات امروزه‌ی میهن‌مان بسیاری از بیماری‌ها با نهایت سلیقه معالجه می‌شوند ولی با کمال تاسف گاهی درمانهای غیرضروری صورت می‌گیرد که به عقیده‌ی من دو عامل عمده دارد:

۱) تامین نبودن پزشکان از نظر تعرفه و مشکلات بیمه‌ای و در مقابل هزینه‌های سرسام‌آور زندگی، امورپزشکی و نیز هزینه‌ی طولانی مدت برای طبیب شدن و تشکیل زندگی که حدوداً ۱۰ سال پس از هم ‌قطاران خود امکان پذیر می‌شود.

۲) مسائل قانونی که برای رهایی از آن ناچار باید از زیر بار رفتن بیماران مشکل‌ساز شانه خالی کرد و این واقعیت را پذیرفت که دیوار پزشکان (خصوصاً جراحان و زنان) از همه کوتاه‌تر است تا جائی که شخصی که فرزندش در کنکور قبول نشده از پزشک زایمان شکایت می‌کند و اغلب نیز تقصیر به گردن آن بدبخت می‌افتد. مثلاً در زایمان هر چقدر انرژی و وجدان مایه گذاشته شود و با رعایت کلیه‌ی اصول تخصصی گاهی نوزاد که چون گلبرگ حساس است پس از تولد دچار دیسترس تنفسی است و حتی اگر تمام اقدامات برای نجات نوزاد به خوبی انجام شود باز هم پای پزشکان به نحوی درگیر است و نهایتاً به طورگذشته‌نگر سوال می‌شود که نمی‌شود سزارین کنی؟

که سوال مسخره‌ای بیش نیست چون هیچکس نمی‌تواند جلوی اتفاقات و یا اشتباهات را بگیرد و بدبختانه در مامائی در صورت انجام سزارین و احیاناً ایجاد عوارض معمولاً این پرسش بی‌مورد پیش می‌آید آیا نمی‌شود زایمان واژینال انجام شود؟ (حتی در سزارین تکراری، Postdate و تنگی نسبی لگن...) البته در ممالک غرب نیز گله‌ها وجود دارد ولی یک پزشک باسواد و با وجدان با رعایت قوانین پزشکی، به کار بردن امکانات قوی موجود، هزینه‌ی بالای طب، فرهنگ بالای سلامت، قانون اعاده‌ی حیثیت در برابر ادعای بیجا و احیاناً توهین مخاطب و نیز کمک وکلای با تجربه امکان شکایت و ایجاد مزاحمت و اتلاف وقت برای پزشک، قاضی و خود بیمار کم است.

انشاالله مجددا تقدیس طبیب حفظ شود و خدمت به بیمار جهاد در راه خدا گردد.

دکتر محمدرضا چادرباف

زنان