افزایش تیراژ با استفاده از ابزارهای خرافی

نگاهی به شیوه های نوین و علمی تبلیغ جهل

انسان از دیرباز در اندیشه یافتن و شناختن موجودات ذی شعور دیگری در روی زمین یا در آسمان ها بوده است. کنجکاوی قابل ستایش و سیری ناپذیر، در طول هزاران سال انسان را خسته و مایوس نکرده است. اما تاکنون نتیجه همه این کاوش ها فقط «هیچ» بوده است و هنوز از پس این زمان درازآهنگ بر روی نقطه آغاز ایستاده ایم. آگاهی هایی که انسان امروز از بزرگی و عظمت غیرقابل تصور کیهان، با گستره یی در حدود چهارده میلیارد سال نوری دارد، به او اجازه نمی دهد و نباید هم بدهد که بپندارد خود به تنهایی باهوش ترین موجود جهان است. این احتمالی غیرعلمی نیست که تصور کنیم به همان نسبتی که جهان پیرامون ما از ما بزرگ تر و بسی پرشمارتر است، موجودات دیگری نیز وجود داشته باشند که هم از نظر تعداد و تنوع و هم از نظر توانایی های فکری از ما پیشی داشته باشند. همچنین ممکن است این موجودات تصورشده ما، نه در فاصله یی بسیار بعید که حتی در نزدیکی ما باشند. اما درکی که ما از پدیده هنوز غیرقابل توصیف و تعریف ناپذیر «زمان» و «مکان» داریم، با درک آنان متفاوت باشد و این خود موجب ناکارآمدی ابزارهای «شناخت شناسی» ما از آنان شود. ما بر روی زمین با جاندارانی آشنا هستیم که طول عمر آنان از چند ساعت تا چند صد سال متغیر است. آیا همه آنان از مفهوم زمان همان درکی را دارند که ما داریم؟ آیا موجوداتی وجود دارند که عمر آنان کسری از ثانیه یا حتی هزاران سال باشد؟ در این صورت آیا ما قادر به درک حضور آنان خواهیم بود؟ اینها و بسیاری احتمال ها و اندیشه های دیگر که در اینجا فرصت پرداختن بدان نیست، پرسش هایی حل نشده اما کماکان زنده و پویا در ذهن بشر هستند.

همه اینها، تنها تفکرات و احتمالاتی در ذهن ما هستند و تاکنون هیچ اثری که متعلق به موجودات زنده فضایی باشد، به دست نیامده و هیچ دانشمند یا مرجع علمی و پژوهشی چنین پدیده و یافته هایی را تایید نکرده است. ضمن اینکه برخی از شواهد قابل رد کردن هم نیستند.

اما از سوی دیگر عده یی سوداگر از این علاقه و کنجکاوی انسان و میل به دانستن او، برای مقاصد خود استفاده کرده اند و ذهن جست وجوگر بسیاری از مردمان و جوانان را به بازی گرفتند و آشفته کردند. شناخته شده ترین اینان در دنیا که برخی از کتاب هایش در ایران نیز ترجمه و منتشر شده، شخصی از اهالی سوئیس به نام «اریک فون دانیکن» است که متاسفانه نوشته های گمراه کننده و مجعول او در ایران طرفدارانی دارد و حتی بعضی کسان گفتارهای او را به نام خود منتشر می کنند. اظهارنظرهای «فون دانیکن» بر پایه شرح رویدادهایی است که هیچ گاه روی نداده است. بسیاری از عکس هایی که در کتاب هایش منتشر شده (و گاه رونویس کنندگان ایرانی اش آنها را عیناً و بدون ذکر منبع در رونویس های خود می آورند) ساختگی و حتی نقاشی هایی عامیانه هستند. او به جای تحقیق و پژوهش جدی در زمینه چگونگی ساخت وساز بناهای شگفت انگیز باستان همچون تخت جمشید و اهرام مصر و معابد اینکاها (که بسیاری از شیوه های علمی و تکنولوژیک ساخت آنها تاکنون حل نشده باقی مانده است) به یکبارگی تمام آنها را ساخته موجودات فضایی می داند و تمام دستاوردهای گرانبهای پیشینیان را نادیده می گیرد. از آنجا که درک چنین گفتارهای عامیانه برای مردم غیرمتخصص، آسان تر و دست یافتنی تر است، افکار عمومی چنین سخنانی را بهتر می پذیرند و سد راه کسانی می شوند که قصد بررسی واقع گرایانه و عالمانه آن را دارند و به عبارت دیگر این شیوه یی برای تبلیغ و ترویج «جهل» است.

طی چند ده سال گذشته بارها کتاب ها و نمایشگاه هایی منتشر و برگزار شده که به موضوع موجودات فضایی پرداخته اند. در این کتاب ها و نمایشگاه ها تعداد متنابهی از اسناد و تصویرهای مربوط به بشقاب پرنده یا «یوفو» و «آدم فضایی» در معرض دید مردم قرار می گیرد. این گروه از آنجا که شخصاً از ساختگی و مجعول بودن مدارک خود آگاهی دارند و می دانند که هیچ مرجع علمی درستی آنها را تایید نکرده است و از سوی دیگر می دانند که جوان درس خوانده و آگاه امروزی را نمی توانند به سادگی متقاعد کنند؛ دست به جعل منابعی برای درستی ادعای خود می یازند و اصل تصویرها یا اشیا را به سازمان ناسا، سازمان کیهان نوردی روسیه و یا دانشگاه هایی با نام های معتبر منسوب می دارند و هنگامی که پرسشگر جدی و دقیق از آنان بپرسد که در نشریات و شبکه های اینترنتی آن مراجع یاد شده، چنین مطالبی وجود ندارد، اظهار می کنند که اینها به صورت محرمانه نگهداری می شود و ما به بخش های سری آنان دسترسی داریم.

نگارنده می پذیرد که چنین ادعاهایی بسیار غیرعلمی تر از آن است که نیاز به شرح و بسط داشته باشد و جوانان ایران، آگاه تر از آن هستند که چنین ادعاهایی بتواند زمینه گمراهی آنان را فراهم آورد. اما توجه به پرسش های رسیده و نیز از سوی دیگر انتشار کتاب های دیگری در سال های اخیر، باز هم این وظیفه را به یاد ما می آورد که برای جلوگیری از فراگیر شدن تفکر مرتجعانه و سلطه یابی بر افکار توده ها، نباید سکوت پیشه کرد.

کتاب های دیگری که به آن اشاره شد، عبارت است از انبوهی آثار در زمینه فال بینی آسمانی، طالع بینی چینی و هندی و آریایی و نیز ستون های «متولد ماه» در برخی نشریات عامیانه. این نوشته ها که هیچ گونه ارتباطی نه با آیین های هندی و چینی دارند و نه با باورهای آریایی، حتی از درک مفهوم «طالع» که ثبت آن در دوران باستان بر بنیادهای دقیق نجومی و محاسبه های جایگاه ستارگان و سیارات در بروج دوازده گانه صورت می پذیرفته است، عاجز هستند. به گمان نگارنده استفاده از ابزارهای خرافاتی و گسترش و تبلیغ جهل، راه حل شایسته یی برای کسب مخاطب و افزایش تیراژ نشریه نیست.

رضا مرادی غیاث آبادی