کم‌کاری تیروئید و حاملگی

کم‌کاری تیروئید از بیماری‌های شایع در زنان است و در زنان باردار بین ۲ تا ۳ در هر ۱۰۰۰ نفر رخ می‌دهد. این بیماری به علل متفاوتی رخ می‌دهد. یکی از این علل که در برخی کشورهای فقیر شایع …

کم‌کاری تیروئید از بیماری‌های شایع در زنان است و در زنان باردار بین ۲ تا ۳ در هر ۱۰۰۰ نفر رخ می‌دهد. این بیماری به علل متفاوتی رخ می‌دهد. یکی از این علل که در برخی کشورهای فقیر شایع است، کمبود ید در مواد غذایی است که اغلب به دلیل کمبود این ماده معدنی در خاک این مناطق است. در سال‌های قبل از غنی‌سازی ید در این کشورها، با شمار زیادی از کودکان عقب‌مانده ذهنی روبه‌رو بودیم که به دلیل کم‌کاری تیروئید در مادران آنها حین بارداری و کم‌کاری تیروئید در این کودکان رخ می‌داد.

خوشبختانه با افزودن ید به نمک طعام در این کشورها و همین طور افزودن ید به مولتی‌ویتامین‌های مخصوص دوران بارداری از میزان بروز این نوع از کم‌کاری تیروئید کاسته شد.نوع دیگر کم‌کاری تیروئید به دلیل فعال شدن سیستم ایمنی فرد علیه غده تیروئید خودش به وجود می‌آید که گاه علت بروز این حالت مبتلا شدن به بیماری‌های ویروسی خاص است.در هرحال علائم کم کاری تیروئید یا هیپوتیروئیدی خستگی، یبوست، عدم تحمل سرما و افزایش وزن است. از علائم دیگر می‌توان به ورم اندام‌ها و صورت، ریزش مو و خشکی پوست اشاره کرد. این علائم ممکن است در بسیاری از بیماری‌های دیگر دیده شود، پس برای تشخیص قطعی این بیماری نیاز به انجام آزمایشات خاص هورمونی داریم. از طرفی چون در دوران بارداری تغییراتی در میزان طبیعی این آزمایش‌های هورمونی رخ می‌دهد، برای تشخیص، به فرد متخصص در این زمینه نیاز داریم.

اما اهمیت تشخیص و درمان بیماری کم‌کاری تیروئید چیست؟ طبق تحقیقات هورمون تیروئید نقش مهمی در رشد و نمو سیستم عصبی جنین دارد، به طوری که حتی در فرزندان مادرانی که کم‌کاری تیروئید مخفی دارند، نیز اختلالات رشد عصبی و کاهش شاخص هوش دیده شده است. در کسانی که کم‌کاری تیروئید شدید داشته‌اند، نازایی و سقط‌های مکرر رخ داده است، بنابراین تشخیص بیماری و درمان آن بخصوص در زمان بارداری بسیار مهم است پس کسانی که سابقه کم‌کاری تیروئید یا جراحی تیروئید یا درمان پرکاری تیروئید با ید رادیواکتیو داشته‌اند، قبل از بارداری یا اوایل بارداری باید از نظر مشکلات تیروئید بررسی و آزمایش شوند و کسانی که تحت درمان هستند هم طی بارداری و پس از زایمان از نظر کنترل این بیماری تحت نظر باشند، زیرا در دوران بارداری نیاز به هورمون تیروئید افزایش می‌یابد و چه بسا کسانی که قبل از بارداری ظاهرا مشکلی نداشته اند اما حین بارداری به دلیل افزایش نیاز بدنشان، با آزمایش متوجه بیماری ایشان می‌شویم.

از مشکلات دیگری که حین بارداری برای افرادی که دچار کم‌کاری تیروئید هستند رخ می‌دهد، زایمان زودرس، پاره شدن زودرس کیسه آب، فشارخون بارداری و کنده شدن جفت (دکولمان) را می‌توان نام برد که هر یک خطراتی برای مادر و جنین دارند.

دکتر ثریا عالمی

جراح و متخصص بیماری‌های زنان و زایمان