چهارشنبه, ۱۹ دی, ۱۴۰۳ / 8 January, 2025
مجله ویستا

مورد عجیب «سایبورگ»


مورد عجیب «سایبورگ»

● گسترش نفوذ فناوری به فیزیولوژی انسانی
اصطلاح «سایبورگ» به موجودی اطلاق می شود که علاوه بر اعضای طبیعی بدن، دارای ارگان های عملکردی مصنوعی هم باشد. زمانی این اصطلاح، اختصاصاً …

گسترش نفوذ فناوری به فیزیولوژی انسانی

اصطلاح «سایبورگ» به موجودی اطلاق می شود که علاوه بر اعضای طبیعی بدن، دارای ارگان های عملکردی مصنوعی هم باشد. زمانی این اصطلاح، اختصاصاً در داستان های علمی- تخیلی مورد استفاده قرار می گرفت، اما این روزها دیگر «سایبورگ» یک اصطلاح انتزاعی نیست. در اینجا قصد دارم شما را با یک «سایبورگ» و همچنین مردی آشنا کنم که یکی از اعمال فیزیولوژیک اش را تنها به یاری یک کنترل از راه دور می تواند انجام دهد.

مورد عجیب «راب اسپنس»

«راب اسپنس» یک فیلمساز مستند ۳۷ ساله مقیم کانادا است. در ۹ سالگی به دنبال یک حادثه، بینایی چشم راست او به شدت آسیب دید. سه سال قبل پزشکان مجبور شدند چشم راست او را تخلیه کنند. از آن زمان به بعد او از یک چشم بند برای پوشاندن کاسه چشم خالی استفاده می کرد. تا اینکه سرانجام تصمیم گرفت یک پروتز نصب کند اما نه یک پروتز معمولی. او که یکی از علاقه مندان سریال محبوب دهه ۷۰ میلادی یعنی «مرد شش میلیون دلاری» است، زمانی که قرار شد پروتزی برایش کار گذاشته شود، ایده یی به ذهش راه یافت. او به دوربین موبایلش نگاه کرد و با خود فکر کرد چقدر خوب است دوربینی به همین کوچکی به جای چشم آسیب دیده اش داشته باشد. «راب اسپنس» سرمایه زیادی برای عملی کردن این ایده نداشت ولی خیلی ها بعد از مطلع شدن از این ایده کمکش کردند. مهندسانی داوطلب شدند به صورت پاره وقت روی این پروژه کار کنند. نقش «استیو مان» استاد دانشگاه ام آی تی که سال ها روی پروژه کامپیوترهای قابل پوشیدن کار کرده بود، در این میان برجسته بود. یک مهندس تجربی ماهواره به نام «کوستاس گراماتیس» هم در راه رسیدن به این هدف بسیار کمک کرد.

شرکت OmniVision (شرکتی که در ساخت دوربین های کوچک برای موبایل، لپ تاپ و آندوسکوپ ها تخصص دارد) دوربینی را به او هدیه کرد و سرانجام ایده او عملی شد. او حالا پروتزی دارد که مجهز به یک دوربین کوچک است. این دوربین با حرکت ماهیچه های چشمش، به طور طبیعی حرکت می کند و دقیقاً مناظری را که او در حال دیدن آنهاست، ثبت می کند. دوربینی که اکنون «راب اسپنس» روی پروتز خود دارد، گرچه بینایی را به او بازنمی گرداند اما در عوض می تواند با انتقال بی سیم تصاویری که او در حال دیدنشان است، کار بی نظیری انجام دهد. «اسپنس» امیدوار است چشم جدیدش در ساختن فیلم های مستند به او بسیار کمک کند. این ابتکار و اختراع آنقدر جالب بود که مجله تایم پروژهEyeborg را به عنوان یکی از ۵۰ اختراع برتر سال ۲۰۰۹ برگزید.

مورد عجیب «جد کالوین»

«جد کالوین» ۵۵ ساله، یک مدیر پروژه های آی تی مقیم انگلستان، مدتی پیش بعد از یک تصادف با موتورسیکلت به شدت آسیب دید و متاسفانه روده ها و ناحیه مقعد او نیز از جمله اعضای آسیب دیده بودند. جراحان برای حل مشکل وی مجبور شدند «کولوستومی» برای او کار بگذارند (یعنی روده بزرگش را طی عملی به جدار شکمش متصل کنند تا مدفوع به جای مقعد از جدار شکم خارج شود). بعد از مدتی جراحان بیمارستان سلطنتی لندن طی عمل پیچیده یی موفق شدند ناحیه مقعد او را بازسازی کنند. آنها برای این کار از عضلات بالای زانو استفاده کردند و این عضلات را دور اسفنکتر خروجی روده بزرگ او قرار دادند. برای کنترل دفع هم الکترودی را به اعصاب این ماهیچه های پیوندشده وصل کردند.

اما نکته جالب این است که کنترل این الکترودها با یک کنترل از راه دور کوچک صورت می گیرد که «کالوین» همیشه در جیبش قرار می دهد. همین مطلب باعث شده این داستان بسیار رسانه یی شود.

اما «کالوین» اصلاً از اینکه همه جا از او به عنوان مردی یاد می کنند که با کنترل از راه دور توالت می رود، ناراحت نیست و کار پزشکان جراحش را در حکم یک معجزه می داند که او را از رنج و عذاب زیاد نجات داده است. او که قبلاً مجبور بود همیشه یک کیسه «کولوستومی» با خود داشته باشد، حالا عملاً زندگی اش تغییر کرده است و اعتماد به نفس از دست داده اش را بازیافته است.